Choroby alergiczne skóry Flashcards
Pokrzywka
Reakcje alergiczne typu I i III; czasem nieimmunologiczne
Wykwit pierwotny: płaski bąbel cechujący się obrzękiem, różowym lub porcelanowobiałym zabarwieniem. Ustępuje bez pozostawienia śladu,
towarzyszy mu świąd.
Wysiewom towarzyszy obrzęk błon śluzowych i głośni
Jeśli zmiany utrzymują się kilka dni mówimy o pokrzywce przetrwałej
Pokrzywka ostra
Leki, pokarmy, alergeny wziewne
Wysiew od kilkanastu godzin do 4 tygodni
Pokrzywka przewlekła
Często mechanizm niealergiczny (często nietolerancja ASA)
AI mechanizm jest związany z obecnością p/c anty- receptor IgG (Fce R-1) w klasach IgG1 i IgG3
Ma związek z OUN (wyzwalają ją czynniki psychiczne) i wegetatywnym
Pokrzywka wywołana mechanicznie
Wywołana silnym potarciem lub uciskiem, czasem poprzedzona wstrząsem psychicznym.
Mogą pojawić się wykwity pokrzywkowe poza miejscem zadziałania czynnika mechanicznego.
Pokrzywka kontaktowa
Reakcja typu I
Ograniczone do miejsc kontaktu z alergenem, występują kilkanaście minut po kontakcie z nim. U osób silnie uczulonych wykwity mogą być uogólnione.
Pokrzywka fizykalna
Z zimna - spowodowana nagłym spadkiem temperatury. Reakcja typu I, wzmożone wydzielanie histaminy z komórek tucznych lub zwiększone wydzielanie neuropeptydów. W odmianie AD nie ma podłoża alergicznego. Często zaburzenia współczulnego UN
cieplna - po miejscowym ogrzaniu do 38-43 st. przez 5-10 min. Mechanizm niealergiczny.
świetlna - promieniowanie o różnej długości fali
Pokrzywka cholinergiczna
Nadwrażliwość na ACh
Pobudzenie włókien cholinergicznych podczas pocenia się doprowadza do powstania drobnych, powierzchownych bąbli z czerwoną obwódką. Głównie w górnej części tułowia, bardzo swędzące.
Wysiew powstaje szybko i trwa krótko
Testy diagnostyczne w pokrzywce
Test ekspozycji na alergen
Odczyn skórny (nakłucie, test skaryfikacyjny, śródskórne wstrzyknięcie)
RIST - określenie IgE w surowicy (też w AZS)
RAST - p/c IgE przeciw określonym alergenom
ELISA
Choroba posurowicza
Typ III
pokrzywka bóle stawowe gorączka duszność ból brzucha białkomocz nudności i wymioty
Leczenie: GKS
Urticaria Vasculitis
Reakcja typu III (złogi C3 w ścianach naczyń)
Odmiana przewlekłej pokrzywki ze zmianami naczyniowymi typu vasculitis leukocytoclastica.
Wysiewom towarzyszą bóle stawowe i kostne, objawy brzuszne.
Towarzyszy kolagenozom
Obrzęk naczyniowy Quinckego
Alergiczny (typ I) lub niealergiczny (leki). Dużą rolę odgrywa czynnik psychiczny.
Obrzęk tkanki podskórnej, skóry właściwej i błon śluzowych. Może towarzyszyć wysiew bąbli pokrzywkowych. Utrzymuje się kilkanaście godzin.
BRAK objawów zapalnych i świądu
Najczęściej twarz, krtań, gardło, kończyny.
W przypadku częstych nawrotów w tej samej lokalizacji może dojść do zwiotczenia i zwisania skóry.
Dziedziczny obrzęk naczyniowy
Obrzęk Quinckego występujący rodzinnie (AD). Niedobór inhibitora esterazy składnika C1 dopełniacza, który jest także inhibitorem kinin, kalikreiny, plazminy i czynnika Hagemana
Niebolesny obrzęk tkanki podskórnej i błon śluzowych, nieznaczny świąd.
Umiejscowienie obrzęki w pp może doprowadzić do objawów ostrego brzucha.
Leczenie: danazol, przetaczanie osocza
Wyprysk kontaktowy. Kontaktowe zapalenie skóry
Powierzchowne zmiany zapalne w skórze.
ostry i przewlekły
IV mechanizm reakcji alergicznej
Spongioza (obrzęk śród- i międzykomórkowy) zależy od obecności limfocytów cytotoksycznych w naskórku
Zastosowanie alergenu na powierzchni pozbawionej komórek Langerhansa prowadzi do powstania ogólnoustrojowej tolerancji immunologicznej. W tym celu stosuje się naświetlanie UVB.
Pierwotnym wykwitem jest grudka wysiękowa i pęcherzyk. W wyprysku wysiękowym dołączają się objawy lichenizacji. Ogniska są niewyraźnie odgraniczone od otoczenia, towarzyszy im świąd.
Zmiany ustępują bez pozostawienia śladu.
Najczęstsze czynniki wywołujące odczyny alergiczne
chrom nikiel i kobalt guma barwniki formalina tworzywa sztuczne
Alergiczne (kontaktowe) zapalenie czerwieni warg
Uczulenie na pasty, szminki, itp.
W odmianie przewlekłej przeważa złuszczanie
Niealergiczne występuje u osób neuropatycznych i zależy od przygryzania warg. Występuje także zapalenie świetlne.
Wyprysk kontaktowy niealergiczny
Wyprysk z podrażnienia - zniszczenie ochronnej bariery naskórka (lipidy i kwaśne pH)
- substancje drażniące uwalniają z keratynocytów cytokiny (IL-1 i TNFa)
- indukcja ekspresji ICAM-1 na keratynocytach i śródbłonku naczyń
Nasilenie zmian zależy od dawki i czasu ekspozycji; odczyn nie przekracza miejsca ekspozycji i nie ulega nasileniu po usunięciu substancji drażniącej.
Dermatoza za zużycia - zgrubienie i szorstkość skóry z popękaniem i złuszczaniem powstająca jako efekt przewlekłego kontaktu z czynnikiem drażniącym
Ułatwia przenikanie alergenów kontaktowych w głąb naskórka i ułatwia powstawanie alergicznego wyprysku.
Wyprysk zawodowy
Chrom - niebolesne, okrągłe owrzodzenia (“ptasie oczka”), zmiany nie tylko na rękach. Objawy utrzymują się nawet po zaprzestaniu kontaktu z czynnikami zawodowymi.
Nikiel - uogólnione grudkowe osutki z gwałtownym świądem (świerzb niklowy)
Kobalt - zwykle razem z uczuleniem na nikiel i chrom.
Epoksydy - występowanie zmian na twarzy, czasem objawy występują po kilkutygodniowym okresie utajenia.
Wyprysk pieniążkowaty (mikrobowy)
Liczne ogniska wypryskowe wyraźnie odgraniczone od otoczenia, pokryte grudkami i pęcherzykami. W zmianach przewlekłych występuje złuszczanie się naskórka. Świąd.
Brak związku z atopią. Czasem występuje nadwrażliwość typu późnego.
Przebieg nawrotowy.
Leczenie: metronidazol, leki antyalergiczne, GKS
Wyprysk łojotokowy. Łojotokowe zapalenie skóry
Zmiany rumieniowo-złuszczające i wysiękowe, głównie na owłosionej skórze głowy. Ogniska są wyraźnie odgraniczone, często pokryte żółtymi nawarstwionymi strupami. Występuje rozmaicie nasilony świąd.
Przebieg nawrotowy
Leczenie: ketokonazol, izotretinoina (zmiany rozległe), GKS
Wyprysk łojotokowy noworodków
Ogniska rumieniowo-wysiękowe i złuszczające z nawarstwionymi strupami. Głównie na owłosionej skórze głowy. Świąd jest niewielki.
Zmiany ustępują samoistnie.
Rolę patogenetyczną odgrywają androgeny matki odpowiedzialne za wzmożoną produkcję łoju w pierwszych tygodniach życia dziecka.
Leczenie: przeciwalergiczne, GKS, pochodne imidazolowe
Wyprysk potnicowy
Alergeny wewnątrz- i zewnątrzpochodne Ostra postać ma czasem związek z grzybicą stóp.
Pęcherzyki i pęcherze o dobrze napiętej pokrywie na dłoniach i stopach. Wykwity potnicowe w przebiegu grzybicy znajdują się na bocznych powierzchniach dłoni i stóp oraz nie zawierają grzybów.
Wyprysk potnicowy poronny - występuje wyłącznie złuszczanie.
Leczenie: usuwanie pęcherzy, miejscowo antybiotyki i GKS
Wyprysk podudzia
Towarzyszy owrzodzeniom podudzi. Powstaje na podłożu zespołu żylakowatego. Skóra jest ścieńczała, przebarwiona, łatwo urażalna.
Wysiew w postaci drobnogrudkowej osutki, zlewnej, zajmującej twarz, tułów i kończyny
Wywołany przez mikrourazy, zakażenia bakteryjne, leki
Leczenie: leki poprawiające miejscowe krążenie, leki przeciwalergiczne
Atopowe zapalenie skóry
Zmiany wypryskowe z wybitnie nasilonym świądem i lichenizacją.
Suche włosy, “polakierowane” paznokcie, powiększone węzły - odczynowe (w rozległych zmianach)
Niedobór kwasu gamma-linoleinowego w górnych warstwach naskórka u chorych z atopią.
Cechy skóry atopowej:
- skłonność do rogowacenia mieszkowego
- suchość (rybia łuska)
- skłonność do skurczu drobnych naczyń (biały dermografizm)
- obniżenie progu świądowego
- nadmierna wrażliwość na bodźce nieswoiste
Umiejscowienie: zgięcia łokciowe i kolanowe, twarz i szyja
Fazy AZS
I - niemowlęca - rozpoczyna się jako wyprysk (skaza). Przeważają objawy wysiękowe i nawarstwione strupy.
II - dziecięca (do 12 lat) - rozsiane lub zlewne grudki wysiękowe. Powyżej 30 rż u większości występuje samoistna remisja
III - osób dorosłych - znacznie większa tendencja do lichenizacji, zajmowanie grzbietów rąk. Współwystępują dychawica oskrzelowa i katar sienny
W najcięższych przypadkach może dojść do zajęcia całej powierzchni skóry - erytrodermia
Kryteria większe diagnostyki AZS
nasilony świąd
typowe umiejscowienie
przewlekły i nawrotowy przebieg
atopia u chorego lub rodzinny wywiad atopowy
Kryteria mniejsze diagnostyki AZS
suchość skóry rogowacenie przymieszkowe (rybia łuska) natychmiastowe odczyny skórne podwyższone stężenie IgE początek w dzieciństwie skłonność do nawrotowych zakażeń skóry zaćma nietolerancja wełny alergie pokarmowe zaostrzenie po okresie stresu biały dermografizm
Neurodermit ograniczony. Liszaj zwykły przewlekły
0gniska lichenizacji powstające w następstwie silnego świądu i drapania.
Czerwono-sino-brunatne zmiany ze wzmożonym poletkowaniem i pobruzdowaniem na powierzchni. Niewyraźnie odgraniczone od otoczenia. Występuje hiperkeratoza i złuszczanie naskórka.
Czynniki emocjonalne powodują lub nasilają świąd
Leczenie: GKS, dziegcie, leki przeciwhistaminowe, anksjolityki
Świerzbiączka guzkowa Hyde
Guzkowe, rozsiane zmiany skórne, będące wynikiem nasilonego świądu i uporczywego drapania.
Szczególnie nasilona postać liszaja zwykłego.
Przebieg przewlekły bez skłonności do ustępowania.
Osutki polekowe
Wynik defektów enzymatycznych (dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej i acetylacji)
Zmiany skórne o rozmaitej morfologii.
AGEP - Najcięższa postać osutek krostkowych wywoływanych przez leki. Często dochodzi do spełzania naskórka.
Jodzica, Bromica
Wykwity pęcherzowe, pęcherzowo-ropne i bujające.