Cardiovasculaire Geneesmiddelen Flashcards
Geef een synoniem voor diuretica:
Vochtafdrijvende geneesmiddelen
Welke klassen van geneesmiddelen vallen er onder de diuretica?
Lisdiuretica
Thiaziden
Kaliumsparende diuretica
Geef 2 synoniemen voor kaliumsparende diuretica:
Aldosteron antagonisten
Mineralcorticoid receptor antagonisten
Welke geneesmiddelen vallen onder de klasse van de thiaziden?
Chloorthalidon
Chloorhydrothiazide
Indapamide
Welke geneesmiddelen vallen onder de lisdiuretica?
Furosemide
Bumetanide
Torasemide
Welke geneesmiddelen vallen onder de kaliumsparende diuretica?
Spironolacton
Eplerenon
Finerenon
Wat zijn de indicaties voor thiaziden?
- hypertensie
- oedemen
Wat zijn de indicaties voor lisdiuretica?
- water en zoutretentie
- hartfalen (symptomatisch)
Wat zijn de indicaties van kaliumsparende diuretica?
Hartfalen
En bij heel hoge dosissen ook spironolacton tegen therapieresistente hypertensie
Welke klassen van diuretica vallen onder de kaliumverliezende diuretica?
Thiaziden en lisdiuretica
Welke klasse van diuretica werken het krachtigste en het kortste?
De lisdiuretica
Wat zeg je in het algemeen bij een indicatie bij EUB bij diuretica?
Je vermeld de indicatie: kan hypertensie, hartfalen of oedemen zijn.
Je legt deze ziekte ook uit in patiënten taal.
Je vermeld de indicatie op de verpakking en geeft de patient eventueel een folder mee.
Hoe leg je indicatie uit in het geval van hypertensie?
Bv. Diuretica
“Deze medicatie zal helpen tegen uw hoge bloeddruk. U zal als patient niks voelen van deze hoge bloeddruk, maar behandeling ervan is essentieel om u te beschermen tegen hart-en vaatziektes. Hoge bloeddruk is namelijk een risicofactor voor hart-en vaatziekten.”
Hoe leg je indicatie uit in geval van hartfalen?
Bv. Diuretica
“Bij hartfalen is het hart niet meer instaat om voldoende bloed rond te pompen naar de weefsels en organen omdat er een verminderde pompfunctie is. Hierdoor krijgen de organen en spieren minder zuurstof.”
Waar in het nefron werken de thiazide diuretica?
Thv de distel tubulus van de nieren
Waar in het nefron werken de lisdiuretica?
Ze werken thv het opstijgende deel van de lis van henle
Waar in het nefron werken de kaliumsparende diuretica?
Ter hoogte van de verzamelbuis
Leg het werkingsmechanisme uit van thiaziden
Ze remmen het Na/Cl-cotransport waardoor er verminderde reabsorptie is van Na en Cl- in de distale tubulus.
Als gevolg hiervan zal er meer water in het lumen van de tubulus blijven wat leidt tot een verhoogde urineproductie = diurese.
Leg het werkingsmechanisme uit van de lisdiuretica:
Ze remmen het Na/K/2Cl-symport transport. Dit blokkeert de actieve reabsorptie van Na, K en Cl waardoor het osmotische waterverlies toeneemt wat resulteert in een KRACHTIGE DIURESE.
Leg het werkingsmechanisme uit van de kaliumsparende diuretica:
Ze blokkeren de aldosteronreceptoren in de verzamelbuis waardoor de uitwisseling van Na tegen kalium en waterstofionen geremd wordt.
Hoe leg je de werking uit van diuretica aan de patient tijdens een eerste uitgifte begeleiding? Wat mag je zeker niet vergeten vertellen??
NIET VERGETEN: WAT DE PATIËNT ZAL VOELEN! Hoe zal hij de werking gewaar worden? “Deze geneesmiddelen zullen overtollig vocht afvoeren via de urine. U zal dit merken doordat u vaker moet plassen. Op die manier blijft er minder vocht achter in de bloedvaten waardoor de bloeddruk zal dalen en zal u ook minder kans lopen op hart-en vaatziekten.”
Wat zijn de gebruiksinstructies bij diuretica? Hoe moet de patient ze innemen? Hoeveel en wanneer? Hoelang?
Hoe?
- Thiaziden en spironolacton: innemen ‘s ochtends bij de maaltijd om GI bijwerkingen te voorkomen
- Furosemide: innemen op een nuchtere maag - 30’ voor het ontbijt: ze hebben anders een te lage biologische beschikbaarheid.
Wanneer?
- ‘s ochtends om nycturie (= nachtelijke frequent plassen) te vermijden
Hoeveel?
- 1 dosis per dag
- lisdiuretica bij oedemen: kan tot 2 keer per dag
Hoelang?
Afhankelijk van de indicatie en door de arts bepaald
Waarop moet men letten bij de gebruiksintructies bij een EUB bij diuretica?
Therapietrouw omdat de behandeling meestal langdurig is
Wat moet men zeker vertellen aan de patient bij een EUB bij diuretica?
De patient zal vaker moeten plassen.
+ het antihypertensief effect blijft behouden na langere tijd in de behandeling ookal is het diuretisch effect minder duidelijk.
Bij welke patienten zien we dat er een verhoogde dosis diuretica gegeven moet worden? Hoe komt dit?
Bij patienten met nierinsufficientie: diuretica moeten in de preurine terechtkomen om hun werking te kunnen uitoefenen. Indien de patient leidt aan nierfalen zal er minder GM in de pre-urine terecht komen en zal er dus een verminderde werking zijn. Dit kan men oplossen door de dosis te verhogen.
Welke aandoening kunnen diuretica in de hand werken? Leg uit
Ze kunnen de werking van de nier aantasten en dus zorgen voor nierfalen.
Voor een goede werking van het nefron en de glomerulaire filtratie is er een voldoende flow nodig en een voldoende hoge druk.
Diuretica zorgen voor een gedaald volume dus een verminderde flow en ook voor een bloeddruk verlaging.
Wat zijn de bijwerkingen van diuretica?
- Thiaziden en lisdiuretica
HypoNa, HypoK, hypoMg
Hyperuricemie - Kaliumsparende diuretica
HyperK
Bij welke klasse van diuretica zijn de bijwerkingen het meest uitgesproken en hoe kan je dit verklaren?
De lisdiuretica: ze werken het krachtigste
Wat zijn de extracellulaire natriumconcentraties?
135-145 mmol/L
Indien <135 mmol/L: hypoNa
Indien > 145 mmol/L: hyperNa
Wat is een typisch symptoom voor hyperNa?
Polyurie en dorst
Wat is de extracellulaire kaliumconcentratie?
3,5 - 5 mmol/L
Indien <3,5 mmol/L: hypoK
Indien > 5 mmol/L: hyperK
Wat vertel ik bij indicatie oedemen bij een eerste uitgiftebegeleiding?
“Oedemen is de aanwezigheid van vocht op plaatsen in het lichaam waar vocht normaal niet of nauwelijks aanwezig is.”
Met welke 3 geneesmiddelen/ geneesmiddelenklasse vertonen diuretica interacties? (Algemeen nog niet uitleggen)
- Lithium
- NSAIDs
- RAAS-remmers
Wat is de geneesmiddeleninteracties tussen lithium en diuretica?
Lithium wordt vooral renaal geklaard en heeft een nauwe therapeutische-toxische marge. Diuretica interfereren met de nierfunctie waardoor de concentraties van lithium stijgen.
Het is belangrijk om de lithiumspiegels goed op de volgen bij het gebruik van diuretica!
Wat is de geneesmiddeleninteractie tussen diuretica en NSAIDs? Leg uit
NSAIDs zorgen voor een verlaagd het diuretisch effect en ook het antihypertensief effect. Er is een verhoogd risico op acuut nierfalen.
Normaal zien we ter hoogte van het nefron een vasoconstrictie van de efferente arteriolen en een vasodilatatie van de afferente arteriolen waardoor er een verhoogde druk is op het nefron.
—> NSAIDs zijn COX inhibitoren waardoor ze de productie van (renale) prostaglandines doen dalen en de afferente vasodilatatie verminderen. Hierdoor zal er een verminderde druk zijn op het nefron en de glomerulaire filtratie verslechte. Op deze manier kunnen ze acuut nierfalen induceren.
+ NSAIDs gaan ervoor zorgen dat er meer water-en natrium vastgehouden wordt en dus zal de bloeddruk en het circulerend bloedvolume stijgen.
Hoe ziet de afhandeling eruit van de geneesmiddeleninteractie tussen lisdiuretica en NSAID?
- Vervang NSAID door paracetamol
- Indien vervanging niet mogelijk
- adviseer de patient om bij dikke enkels, benauwdheid of snelle gewichtstoename de arts te raadplegen
- controleer op verergering van hartfalen en toename van oedeemvorming
- controleer de nierfunctie 2 weken na het starten of na dosisaanpassing, daarna jaarlijks
- controleer de kaliumspiegels 2 weken, 3 maand en 6 maand na starten of na dosisaanpassing, daarna jaarlijks.
Bij welke populatie van patienten geven we NOOIT NSAIDS mee in zelfzorg?
Patiënten met hartfalen
Wat is de interactie tussen diuretica en RAAS-remmers?
Combinatie van diuretica en RAAS-remmers kunnen zorgen voor een sterke bloeddrukdaling met mogelijk een collaps tot gevolg.
Op welke manier wordt de interactie tussen diuretica en RAAS-remmers afgehandeld? Van wat is de afhandeling afhankelijk?
Afhankelijk van de volgorde van inname van de geneesmiddelen:
1. Indien de patient al op een lisdiuretica staat en er wordt een RAAS-remmer opgestart:
- eerste 3 dagen de RAAS remmer in de laagst mogelijke dosering en geleidelijk aan opdrijven.
- patiënt adviseren om de RAAS-remmers ‘‘s avonds in te nemen op de rand van het bed
- Indien de patient een RAAS-remmer neemt en dan pas een diuretica toevoegt: geen actie
Welke combinatie van geneesmiddelenklassen geven aanleiding tot hyperkaliemie?
- RAAS-remmers
- diuretica
- Kaliumsupplementen
- NSAIDs
- Trimethoprim
Wat zijn de symptomen van een hyperkaliemie?
- Spierzwakte
- paralyse
- bradycardie
- paresthesie
- vermoeidheid
Wat zijn de CI bij thiaziden?
- Nierinsufficientie
- Jicht
Wat zijn de CI bij lisdiuretica en kaliumsparende diuretica?
Alert zijn bij nierfunctiestoornissen
Waar kunnen we opzoeken wat we moeten doen bij zwangerschap en borstvoeding bij diuretica?
Lareb.nl
Waarom gaan we diuretica meestal afraden bij zwangerschap?
Ze zorgen voor een daling in het circulerende bloedvolume waardoor de doorbloeding van de placenta kan verminderd zijn.
Welke aandachtspunten hebben diuretica indien ze meegegeven worden in zelfzorg?
- Diuretica hebben verhoogd risico op dehydratatie en elektrolytenstoornissen bij braken en/of diarree dat langer aanhoudt dan 24h. Vooral bij ouderen >= 70 jaar.
- Ze staan op de lijst van GM die bij een hittegolf risico op dehydratatie veroorzaken
Geef een voorbeeld van een koolzuuranhydrase inhibitor
Acetozolamide
Welke geneesmiddelenklassen kunnen gebruikt worden bij hypertensie
- B-blokkers
- Diuretica: thiaziden
- Ca-antagonisten
- RAAS-remmers: ACE-inhibitoren, sartanen of reninine-inhibitoren
Wat bedoelt men met cardioselectiviteit van B-blokkers?
Cardioselectieve B-blokkers zullen selectief inwerken op de B1 receptoren en deze blokkeren terwijl ze minder inwerken op de B2 receptoren. Op deze manier zullen ze zorgen voor een vertraagt hartritme en verminderde contractie van de hartspier waardoor het hart minder belast wordt ZONDER te zorgen voor een bronchoconstrictie.
Bij welke populatie patiënten zijn Cardioselectieve B-blokkers aangewezen en waarom?
Bij astma en COPD patienten: deze hebben beiden een bronchoconstrictie.
Indien we niet-selectieve B-blokkers gebruiken zullen ook de B2-receptoren geblokkeerd worden en zal er nog meer bronchoconstrictie optreden
Welke B-blokkers zijn Cardioselectief?
Metoprolol
Mesoprolol
Esmolol
Betaxolol
Bisoprolol
Atenolol
Nebivolol
Tot welke klasse behoort Sotalol?
Het is een B-blokker die we als een anti-aritmicum beschouwen