Biologija - 3. ispit 24.03.

Question 1

Što je stanična membrana (biomembrana?)

Answer 1

Stanična membrana, tj. biomembrana je poluprosna i selektivno propusna “pregrada” između okoline i unutrašnjosti stanice.

Question 2

Opiši biomembranu (kako je izgrađena)

Answer 2

Biomembrana ima svojstva dvodimenzijske tekućine - lipidi i proteini mogu se bočno pomicati i mijenjati svoje mjesto u membrani. Biomembrana je izgrađena od lipida, proteina i ugljikohidrata.

Question 3

Koja je uloga biomembrane?

Answer 3

Uloga biomembrane je izmjena tvari i održavanje razlike u koncentraciji tvari unutar stanica i izvan stanica.

Question 4

Što su fosfolipidi?

Answer 4

Fosfolipidi su nastali od lipida, a oni su amfipatske molekule koje imaju hidrofilnu glavu i hidrofoban rep.

Question 5

Što je 1895. otkrio Charles Ernest Overtone?

Answer 5

Charles Ernest Overtone je 1895. otkrio da nepolarne tvari topive u lipidima brže prolaze kroz membranu od ostalih tvari.

Question 6

Što su 1925. otkrili Evert Gorter i F Grendel?

Answer 6

Evert Gorter i F Grendel su 1925. otkrili fosfolipidni dvosloj.

Question 7

Zašto su važni proteini?

Answer 7

Proteini su važni jer daju osobnost svakoj membrani.

Question 8

Što su 1935. otkrili Jim Danielli i Hugh Davson?

Answer 8

1935. su Jim Danielli i Hugh Davson otkriili model sendviča, tj. proteini, fosfolipidni sloj i proteini.

Question 9

Opiši model tekućeg mozaika i tko ga je i kada otkrio?

Answer 9

1972. su Jonathan Singer i Garth Nicolson otkrili model tekućeg mozaika što govori da su proteini uronjeni (integralni ili transportni) i oni na samom rubu membrane (periferni)

Question 10

Za što služe ugljikohidrati?

Answer 10

Ugljikohidrati služe za označivanje i prepoznavanje stanica.

Question 11

Koje su uloge proteina?

Answer 11

Uloge proteina su:

a) selektivni prijenos
b) enzimska aktivnost
c) primanje i provođenje kemijskih signala
d) stanično prepoznavanje
e) međustanično povezivanje
f) povezivanje citoskeleta i izvanstaničnih prostora

Question 12

O čemu ovisi brzina, smjer i vrijeme prijenosa tvari?

Answer 12

Brzina, smjer i vrijeme prijenosa tvari ovisi o:

a) veličini tvari
b) naboju
c) koncetraciji
d) polarnosti

Question 13

Koje su dvije mogućnosti prijenosa tvari kroz biomembranu?

Answer 13

Dvije mogućnosti prijenosa tvari kroz biomembranu su:

a) aktivni prijenos - uz utrošak energije i ATPa (jedna fosfatna skupina)
b) pasivni prijenos - bez utroška energija

Question 14

Što je difuzija i opiši ju.

Answer 14

Difuzija se događa kod pasivnog prijenosa tvari kroz biomembranu - sponatno gibanje čestica s područja veće koncetracije u područje manje koncetracije; brzina iste ovisi o koncentraciji čestica i temperaturi okoline.

Question 15

Opiši jednostavnu difuziju.

Answer 15

O2, N2, CO2, alkohol

Question 16

Opiši olakšanu difuziju.

Answer 16

hidrofilne, polarne molekule bez naboja; neki šećeri, kationi i aminokiseline

Question 17

Kako nazivamo otopinu s većom koncetracijom tvari?

Answer 17

Otopinu s većom koncentracijom tvari nazivamo hipertoničnom.

Question 18

Što se događa ako se životinjske stanice nalaze u hipertoničnoj otopini?

Answer 18

Ako se životinjske stanice nalaze u hipertoničnoj otopini više će vode izaći iz stanice pa će se smežurati.

Question 19

Što je osmoza?

Answer 19

Osmoza je difuzija vode - tlak koji pritom postoji između otopina različitih koncentracija odvojenih polupropusnom membranom se naziva osmotski tlak
Voda se kreće iz područja manje otopljenih tvari.

Question 20

Što stanica održava aktivnim prijenosom tvari kroz biomembranu?

Answer 20

Aktivnim prijenosom tvari kroz biomembranu stanica održava koncentraciju molekula i iona unutar stanice različitom koncentracijom od izvan stanice.

Question 21

Što omogućava natrij-kalij pumpa?

Answer 21

Natrij-kalij pumpa kod aktivnog prijenosa omogućuje da se održava visoka koncentracija iona kalija u stanici i iona natrija izvan nje.

Question 22

Što je endocitoza?

Answer 22

Endocitoza je proces koji se događa tijekom aktivnog prijenosa tvari kroz biomembranu kojim čestice, mikroorganizmi i velike molekule ulaze u stanicu tako da se membrana uvrne i tako obuhvati sadržaj za unođenje.

Question 23

Što je fagocitoza, a što pinocitoza kod endocitoze?

Answer 23

Fagocitoza je jedna veća tvar, a pinocitoza je više mlekula ili čestica.

Question 24

Što je egzocitoza?

Answer 24

Egzocitoza je proces koji se događa kod aktivnog prijenosa tvari u biomembranu kojim se izbacuju nepotrebne i suvišne tvari u izvanstanični prostor (enzimi,sluz,hormoni)

Question 25

Čime su međusobno povezane citoplazme stanica u biljnom tkivu?

Answer 25

U biljnom tkivu citoplazme stanice međusobno su povezane plazmodermijima, tj. citoplazmatskim nitima koje povezuju dvije susjedne biljne stanice kroz otvore na unutarnjim dijelovima stnaične stijenke.

Question 26

Što je komunikacijski kanal?

Answer 26

Komunikacijski kanal se sastoji od proterina koji se udržuju i međusobno spajaju na mjestima gdje se dodiruju stanične membrane dviju stanica.

Question 27

Što kod gmazova, ptica i sisavaca sprečava gubitak vode isparavanjem?

Answer 27

Kod gmazova, ptica i sisavaca višeslojna koža sprečava gubitak vode isparavanjem.

Question 28

Zašto su vodozemci slabije zaštićeni od velikog gubitka vode?

Answer 28

Vodozemci su slabije zaštićeni od velikog gubitka vode zbog njihove tanke i sluzave kože.

Question 29

Što imaju protisti kopnenih i morskih voda za regulaciju količine vode i topadnih tvari u tijelu?

Answer 29

Protisti kopnenih i morskih voda za regulaciju količine vode i otpadnih tvari u tijelu imaju kontraktilne vakuole ili stezljive mjehuriće - izbacuju nepotrebnu vodu iz tijela i time osiguravanju da im se stanica ne raspukne.

Question 30

O čemu ovisi učestalost pražnjenja i punjenja mjehurića?

Answer 30

Učestalost pražnjenja i punjenja mjehurića ovisi o temperaturi vode i koncetraciji soli u okolnoj vodi.

Question 31

Što utječe na homeostazu biljnog organizma?

Answer 31

Na homeostazu biljnog organizma utječe voda, količina kisika i CO2 što se izmjenjuje kroz puči, strujanje zraka, prisutnost i nedostatak svjetlosti, intenzitet svjetlosti, temperatura i biljni hormoni

Question 32

Što je turgor?

Answer 32

Turgor je tlak citoplazme na staničnu stijenku . biljni organi su čvrsti, zeljaste biljke održavaju svoje tijelo uspravnim.

Question 33

Što se događa u nedostatku vode s citoplazmom?

Answer 33

U nedostatku vode citoplazma postaje gusta i viskozna, slabo pritišće staničnu stijenku, turgor je manji a biljni su organi mlohavi.

Question 34

Što je plazmoliza?

Answer 34

Plazmoliza je odvajanje citoplazme od stanične stijenke zbog nedostatka vode i smanjenja turgora.

Question 35

Što je deplazmoliza?

Answer 35

Deplazmoliza je vraćanje citoplazme uza staničnu stijenku zbog primanja vode.