Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Bioleg > Bioleg 2.2: Cyfnewid Nwyon mewn Anifeiliaid a Planhigion > Flashcards

Bioleg 2.2: Cyfnewid Nwyon mewn Anifeiliaid a Planhigion Flashcards

1
Q

Beth yw cyfnewid nwyon?

A

Broses lle mae ocsigen yn cyrraedd celloedd a charbon deuocsid yn cael ei dynnu ohonynt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Beth yw’r 4 ffactor sy’n effeithio ar cyfnewid nwyon?

A

> Arwynebedd arwyneb digon mawr (mewn cymhariaeth a maint yr organeb).
Arwynebau cyfnewid tenau (fel bod llwybr tryledu yn fyr).
Arwynebau cyfnewid athraidd (fel gall nwyon basio trwyddo).
Arwyneb cyfnewid llaith (fel bod nwyon yn hydoddi cyn tryledu).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Beth yw Amoeba?

A

Organeb ungellog sy’n byw mewn pyllau dwr.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Pa fath o gymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint sydd gan Amoeba?
Beth ydy hon yn golygu?

A

Mawr.
Felly mae ganddo ddigon om arwynebedd fel bod trylediad nwyon drwy’r bilen yn ddigonol am ofynion yr amoeba.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Beth yw arwyddocad pellteray fach o fewn y corff?

A

Nid oes angen dulliau cludiant arbennig a hefyd mae’r bilen yn llaith gan ei fod yn byw mewn dwr.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Beth yw’r unig ffordd gall organebau barhau i dyfu?

A

Drwy fod yn amlgellog, ond y mwyaf yw’r anifail y lleiaf yw’r gymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint - felly rhaid gwneud addasiadau i’r corff.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Beth yw Planaria?

A

Llyngyren ledog.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Beth yw priodweddau planeria yn nhermau eu maint?

A

Organeb llawer mwy a felly mae eu cymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint yn llai.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Sut mae’r planaria wedi ei addasu felly?

A

Trwy newid ei siap yn fflat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Beth yw Mwydyn?

A

Pryf genwair.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Sut ydy’r mwydyn yn cymharu i’r Planaria?

A

Mae’r mwydyn yn fwy na’r planaria ac felly mae cymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint yn llai.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Beth ydy hyn yn golygu i’r mwydyn felly?

A

Mae’n rhaid bod gan y mwydyn addasiadau er mwyn cael cyfnewid cyflenwad digonol o nwyon.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Beth yw tri addasiad sydd gan y mwydyn?

A

> Arwyneb tenau.
Llaith, athraidd.
System gylchrediad (10 calon) a pigmentau gwaed (haemoglobin)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Beth ydy’r priodweddau yma yn hybu?

A

Trylediad a dosbarthiad nwyon.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Beth ydy anifeiliaid amlegllog sy’n fwy o faint gyda?

A

Mwy datblygedig a gyda cyfradd fetabolaidd ychel a chymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint llai.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Beth sydd angen ar organebau amlgellog datblygedig felly?

A

Arwyneb cyfnewid arbenigol.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Beth sydd gan pryfed say’n wahanol i bysgod ac adar?

A

Pryfed: Draceau
Pysgod: Tagellau
Adar, ymlusgiad a mamolion: Ysgyfaint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Beth yw ystyr Awyru?

A

Symud cyfrwng resbiradu (dwr neu aer) dros yr arwyneb cyfnewid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Beth yw Pryfed?

A

Organebau amlgellog sy a sgerbwd ecso ddwrglos.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Beth sydd methu tryledu trwy’r sgerbwd allanol yma?

A

Nwyon, ac felly mae gan bryfed system draceol.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Beth yw’r tyllau yn y sgerbwd allanol?

A

Sbiraglau.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ble ydy’r sbiraglau yn arwain i?

A

Rwydwaith o bibellau sy’n cyrraedd celloedd y corff.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Pam ydy nwyon yn tryledu drwy’r pibellau yma?

A

Er mwyn cyrraedd celloedd y corff.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Beth ydy’r pibellau wedi ei leinio gyda?

A

Citin sy’n eu cadw yn siapus.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Beth yw 2 priodwedd o Bysgod?
> Mawr > Mwy actif na rhai organebau eraill
26
Beth yw ei cymhareb a.a i gyfaint? Beth ydy hon yn golygu felly?
Llai. Maent wedi esblygu organau cyfnewid nwyon arbennig sef tagellau i gael ocsigen toddiedig allan o ddwr.
27
Pa % o'r dwr yw ocsigen toddedig?
5%.
28
Pa % o'r aer yw ocsigen?
21%.
29
Pa sylwedd sydd fwyaf dwys aer neu dwr?
Dwr.
30
Ydy trylediad ocsigen yn gyflymach neu yn arafach mewn dwr o gymharu a'r aer?
Arafach.
31
Beth ydy hon yn golygu felly?
Mae dwr yn sylwedd anodd i dderbyn ocsigen ohono.
32
Beth sy'n helpu tagellau dderbyn ocsigen o'r dwr?
Cedwir llif unffordd o ddwr gan fecanwaith arbennig.
33
Beth ydy dwysedd y dwr yn atal?
Atal tagellau rhag cwympo a gorwedd un ar ben y lall, a fyddai'n lleihau'r arwynebedd arwyneb.
34
Sut ydy'r mecanwaith awyru mewn pysgodyn esgyrnog yn gweithio? (Rhan 1)
Cael dwr mewn i'r ceg 1. Ceg yn agor 2. Opercwlwm yn cau 3. Llawr y ceudod bochaidd yn gostwng 4. Cyfaint y ceudod opercylaidd yn cynyddu 5. Gwasgedd y ceudod opercylaidd yn lleihau 6. Dwr yn llifo mewn i'r ceg
35
Sut ydy'r mecanwaith awyru mewn pysgodyn esgyrnog yn gweithio? (Rhan 2)
Cael dwr allan o'r ceg drwy'r tagellau 1. Ceg yn cau 2. Cyhyrau o gwmpas y ceudod bochaidd yn cyfangu 3. Llawr y ceudod bochaidd yn codi 4. Gwasgedd yn y ceudod bochaidd y cynyddu 5. Mae'r gwasgedd yn achosi dwr i adael drwy lifo dros y tagellau ac allan drwy'r opercwlwm sy'n gweithredu fel falf
36
Pa cyfeiriad yr llif y gwaed yn y ffilamentau?
Cyfeiriad croes i lif y dwr, sy'n gwella effeithlondeb trylediad ocsigen o'r dwr i waed y pysgodyn.
37
Pa cyfeiriad ydy dwr yn llifo yn ffilamentau tagellau?
Dwr yn llifo i'r cyfeiriad croes i'r gwaed. Mae hyn yn helpu effeithlonrwydd trosglwyddo ocsigen o'r dwr i'r gwaed.
38
Beth ydy pysgod cartilagaidd yn cynnwys?
Siarcod, sydd a sgerbwd wedi ffurfio yn gyfan gwbl o gartilag.
39
Beth sydd gan rhain?
Pum hollt tagell sy'n agor i agen y dagell ('gill slit').
40
Ble ydy'r dwr yn mynd?
Mewn drwy'r ceg, drwy'r tagellau ac allan drwy'r agennau'r tagellau wrth i'r pysgodyn nofio.
41
Beth yw'r gwahaniaeth mewn llif dwr rhwng gwrthgerrynt a paralel?
Gwrthgerrynt: Dwr yn llifo ar draws y ffilament i'r cyfeiriad dirgroes i lif y gwaed yng nghapilariau'r dagell. Paralel: Dwr yn llifo ar draws y ffilament i'r un cyfeiriad a llif y gwaed yng nghapilariau'r dagell.
42
Beth ydy'r gwahaniaeth mewn graddiant crynodiad ocsigen rhwng gwrthgerrynt a paralel?
Gwrthgerrynt: G.C ocsigen serth yn cael ei gynnal, sy'n caniataui trylediad ocsigen ar draws y plat tagell cyfan. Paralel: G.C ocsigen ddim yn cael ei gynnal. Mae'r dwr a'r gwaed yn cyrraedd ecwilibriwm.
43
Beth ydy'r gwahanieth mewn trylediad ocsigen o'r dwr rhwng gwrthgerrynt a paralel?
Gwrthgerrynt: Trylediad ocsigen o'r dwr i'r gwaed yn digwydd ar draws y plat tagell cyfan. Paralel: Trylediad ocsigen o'r dwr i'r gwaed ddim yn digwydd ar draws y plat tagell cyfan.
44
Beth ydy'r gwahanieth mewn cyfradd trylediad rhwng gwrthgerrynt a paralel?
Gwrthgerrynt: Cyfradd trylediad yn uchel. Paralel: Cyfradd trylediad yn is ac yn gostwng wrth gyrraedd ecwilibriwm.
45
Beth ydy'r gwahanieth mewn amsugniad ocsigen rhwng gwrthgerrynt a paralel?
Gwrthgerrynt: Mwy o ocsigen yn cael ei amsugno i'r gwaed. Canran dirlawnder yr ocsigen yn uwch. Paralel: Llai o ocsigen yn cael ei amsugno i'r gwaed. Canran dirlawnder ocsigen y gwaed yn is.
46
# Ffurf larfal penbwl Beth sydd gan amffibiaid?
Ffurf larfal penbwl sy'n datblygu mewn dwr gan ddefnyddio tagellau.
47
Sut ydy e'n troi yn oedolyn (broga)?
Metamorffosis.
48
Beth yw'r 2 ffordd mae'r broga yn cael ocsigen?
Actif: Ysgyfaint a'r croen (2 arwyneb) Anactif: Croen (1 arwyneb)
49
Sut ydy ysgyfaint adar ac ymlusgiad yn cymharu i amffibiaid?
Maent y fwy effeithlon mewn adar ac ymlusgiad.
50
Beth yw'r arwyddocad bod aer yn hawdd symud?
Mae'n cael ei anadlu mewn ac yna allan ar hyd yr un llwybr.
51
Beth yw 3 priodwedd o famolion?
> Bywiog > Mawr > Cymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint bach.
52
Beth ydy'r priodweddau yma yn golygu?
Mae cael organau arbenigol i gyfnewid nwyon yn hanfodol bwysig.
53
Beth ydy mamolion wedi addasu i wneud?
I gyfnewid gydag aer, felly mae ganddynt ysgyfaint yn lle tagellau.
54
Beth ydy'r ffaith bod yr ysgyfaint tu fewn i'r corff yn golygu?
Lleihau ar y golled dwr a gwres o'r corff.
55
Sut ydy'r tracea yn rhannu?
Dau broncws.
56
Beth ydy'r dau broncws yn cael ei gynnal gan?
Cartilag.
57
Beth ydy pob broncws yn rhannu i?
Bronciolynnau a colli'r cartilag.
58
Beth sydd ar pen pellaf pob bronciolyn?
Alfeolws (dros 350 miliwn ohonynt ym mhob ysgyfaint).
59
Beth sy'n amgylchynu'r ysgyfaint?
Ceudod aerglos - y ceudod isbilennol.
60
Beth sydd o amgylch y dwy ceudod?
Dwy bilen - y pilennau eisbilennol sy'n secretu hylif eisbilennol.
61
Beth ydy'r hylif eisbilennol yn wneud?
Ireiddio a rhwystro ffrythiant wrth anadlu.
62
Beth ydy'r gwasgedd negatif yn y ceudod eisbilennol yn gyfrifol am?
Cadw'r ysgyfaint elastic yn erbyn yr asennau wrth anadlu.
63
Beth yw'r 6 cam i mewnanadlu?
1. Cyhyrau rhyngasennol yn cyfangu 2. Cawell asennau yn symud i fyny ac allan 3. Llengig yn cyfangu a mynd mwy fflat 4. Cyfaint y thoracs yn cynyddu 5. Gwasgedd y thoracs nawr yn is na gwasgedd atmosfferig 6. Aer yn llifo mewn i'r ysgyfaint
64
Beth yw'r 6 cam i allanadlu?
1. Cyhyrau rhyngasennol yn ymlacio 2. Cawell asennau yn symud lawr a mewn 3. Llengig yn ymlacio a ffurfio siap cromen 4. Cyfaint y thoracs yn lleihau 5. Gwasgedd y thoracs nawr yn uwch na gwasgedd yr amgylchedd 6. Aer yn llifo allan o'r ysgyfaint
65
Beth yw'r tri peth mae'r alfeoli yn darparu?
> Arwynebedd arwyneb mawr. > Arwynebau llaith fel gall nwyon hydoddi. > Rhwydwaith helath o gapilariai er mwyn cynnal graddiant crynodiad nwyon.
66
Beth yw'r canrannau nwy mewn aer mewnanadledig?
Ocsigen: 20.95% CO2: 0.04% Nitrogen: 79.01% Dwr: Newidiol
67
Beth yw'r canrannau nwy mewn aer alfeolaidd?
Ocsigen: 13.80% CO2: 5.50% Nitrogen: 80.70% Dwr: Dirlawn
68
Beth yw'r canrannau nwy mewn aer allananadledig?
Ocsigen: 16.40% (resbiradaeth) CO2: 4% (sgil effaith resbiradaeth) Nitrogen: 79.60% Dwr: Dirlawn
69
Pam ydy'r % ocsigen yn yr alfeolws yn llai na'r aer a fewnanadlir?
Oherwydd mae'n cymysgu gydag aer sydd yn barod yn yr ysgyfaint.
70
Beth ydy planhigion yn dibynnu yn llwyr ar?
Trylediad ar gyfer cyfnewid nwyon (dim system awyrru ganddynt).
71
Ble ydy trylediad fel arfer yn digwydd?
Yn y dail.
72
Beth yw'r tri addasiad sydd gan dail ar gyfer trylediad effeithlon?
1. A.A mawr. 2. Tennau er mwyn lleihau y pellter mae angen i'r nwyon dryledu. 3. Gofodau aer tu fewn i'r ddeilen sy'n caniatau nwyon dryledu o gwmpas y celloedd.
73
Beth yw'r cwtigl?
Haen dwrglos o gwyr er mwyn atal colli dwr.
74
Beth yw'r epidermis?
Haen allanol tryloyw amddiffynol y ddeilen.
75
Beth yw'r mesoffyl palisad?
Celloedd hirgul wedi eu trefnu mewn haaen, ac yn cynnwys llawer o gloroplastau ar gyfer ffotosynthesis.
76
Beth yw'r mesoffyl sbyngaidd?
Cynnwys gofod. Celloedd ffotosyntheseiddio ond hefyd yn caniatau trylediad nwyon.
77
Beth yw'r sypyn fasgwlar?
Cynnwys sylem a ffloem ar gyfer cludiant dwr, mwynau a swcros.
78
Beth yw'r gofod aer?
Caniatau trylediad nwyon i gelloedd y dail (O2 a CO2).
79
Beth yw'r stomata a chelloedd gwarchod?
Caniatau nwyon e.e CO2 i fynd mewn a ocsigen allan yn ystod golau'r dydd. Hefyd yn gadael anwedd dwr allan sef trydarthiad.
80
Beth sy'n agor y stomata yn y nos yn lle'r dydd?
Seroffytau, er mwyn cadw'r dwr.
81
Beth sy'n digwydd yn ystod gorsychder?
Gall planhigion eraill gau'r stomata yn ystod y dydd neu'r nos.
82
Beth sy'n digwydd i blanhigon sy'n colli gormodedd o ddwr?
Celloedd llipa - marwolaeth.
83
Beth ydy'r celloed gwarchod o gwmpas y stomata yn medru wneud?
Newid eu siap er mwyn agor a chau'r stomata ac felly rheoli cyfnewid nwyon a cholled dwr.
84
Beth yw'r 4 cam i agor y stomata?
1. ATP yn cael ei greu yn clorplastau y celloedd gwarchod yn y golau. 2. ATP yn cael ei ddefnyddio ar gyfer cludiant actif Potassiwm mewn i'r celloedd gwarchod. 3. Startsh yn y celloedd gwarchod yn newid i malad sy'n gostwng potensial dwr y celloedd gwarchod gan achosi dwr lifo i mewn iddynt o'r celloedd epidermaidd drwy osmosis. 4. Celloedd gwarchod yn mynd yn chwydd-dynn ac yn crynu ar wahan oherwydd waliau mewnol mwy trwchus na allanol. Mandwll y stomata yn agor.
85
Beth yw'r 4 cam i cau y stomata?
1. Potassiwm yn gadael y celloedd gwarchod trwy trylediad. 2. Malad yn troi nol i startsh ac yna dwr yn gadael y celloedd gwarchod drwy osmosis. 3. Celloedd gwarchod yn crebachu. 4. Stomata yn cau wrth i'r celloedd gwarchod ddychwelyd nol i'r siap gwreiddiol.`

Bioleg (10 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions