AV DEEL 2 : Bewegingsstelsel grote huisdieren Flashcards
Geef enkele algemeenheden over manken
- Manken is een functionele stoornis bewegingsstelsel
- Het gevolg zullen verminderde sportprestaties en eventueel verlies van het paard zijn
- De meest belangrijke oorzaak zijn gewrichtsproblemen
Welken gradaties van mankheid zijn er?
0 - 4
0 : Geen manken 1 : Gering 2 : Matig 3 : Erg 4 : Zeer erg
Wat gaan we zeker onderzoeken bij het klinisch onderzoek bij het mankheidsonderzoek?
- Observatie mankend lidmaat
- Observatie van het lidmaat zelf
- Observatie van de beweging
- Palpatie
- Percussie
- Buigproef
- Wigproef
- Drukproef
- Anesthesietechnieken
- Medische beeldvorming
Verklaar waarom we bij een makheidsonderzoek een percussie uitvoeren.
Systemisch bekloppen hoef met hamer of aftasten met hoeftang
- Lokale pijnreactie kan wijzen op lokaal letsel
Verklaar waarom we bij een makheidsonderzoek een buigproef uitvoeren. Vertel ook kort hoe we dit uitvoeren.
Manken ten gevolge van gewrichtsprobleem verergert meestal na 1 à 3 minuten gewricht in flexie en dan onmiddellijk draven
- Probeer steeds 1 gewricht te buigen
Verklaar waarom we bij een makheidsonderzoek een Wigproef uitvoeren. Vertel ook kort hoe we deze zullen uitvoeren.
- Extensieproef hoef
- 2 – 3 min op houten wig van 20 – 25° helling
Waarom gaan we gebruik maken van anesthesietechnieken bij een mankheidsonderzoek?
Lokale geleidingsanesthesie : door systematisch van distaal naar proximaal takken van zenuwen uit te schakelen het letsel trachten te lokaliseren
Welke vorm van medische beeldvorming is noodzakelijk voor een mankheidsonderzoek?
RX : onmisbaar voor diagnose, prognose en keuze behandeling
Geef de oorzaken van een spierkneuzing.
- Uitwendig trauma door stomp voorwerp
- Inwendig trauma
- Plotse abnormale beweging
- Overbelasting
- Compressie tijdens anesthesie bij grote huisdieren
Welke symptomen zien we bij een spierkneuzing?
- Naargelang graad beschadiging
- Bloedingen tot hematomen
- Vezels beschadigd of vernietigd : traumatische ontsteking (warmte, zwelling)
- Erge zwelling : compartimenteringssyndroom mogelijk (compressie van bloedvaten & zenuwen)
Wat is de prognose van een spierkneuzing?
- Meestal geleidelijke resorptie bloeding, afname ontsteking en volledige heling
- Soms geringe tot erge littekenvorming : kan functiestoornissen geven
Geef de behandeling vaan een spierkneuzing
Gering : korte rustperiode
Erger in acute fase : bloeding en ontsteking beperken
- IJs, rust, eventueel immobilisatie en NSAID’s lokaal of algemeen
Erger in subacute fase : resorptie bloeding bevorderen en organisatie fibrine beletten
- Warme omslagen, massage, laser, infrarood en gecontroleerde beweging om littekenvorming te verbreken
Hoe kan een spierscheur optreden?
- Meestal uitwendig trauma
- Soms abnormale beweging of bij sterke inspanning
- Meer gevaar voor ruptuur bij max. contractietoestand
Wat zijn de symptomen van een spierscheur?
- Acute erge pijn bij druk en beweging
- Erg manken indien aan lidmaat, partieel tot volledig functieverlies + ontlasten
- Zwelling door bloeding en ontsteking
- Defect voelbaar bij totale ruptuur met soms duidelijke deformatie
Wat is de prognose van een spierscheur?
Beperkt partieel : gunstig maar steeds gevaar op totale ruptuur bij gebruik pijnstillers of onvoldoende rust / immobilisatie
Totaal : gereserveerd tot ongunstig
- Erger bij grote huisdieren, zware dieren, sportdieren
Soms blijvend verzwakt
Hoe ziet de behandeling van een spierscheur eruit?
Partieel : enkele weken rust
- Indien groot : immobilisatie
Totaal : indien mogelijk hechten, immobilisatie (in stand)
Geef enkele algemeenheden over de pezen.
- Verbinding spier en skelet
- Dragen kracht van spiercontractie over op skelet
- Ligamenten : vergelijkbare structuur maar tussen twee skeletdelen
- Microscopisch : weinig cellen maar veel extracellulaire collageenmatrix
Zal heling van peesweefsel vlot of traag verlopen? Waarom?
Traag en met specifieke problemen
- Weinig vascularisatie
- Laag celgehalte
- Extreme oriëntatie vezels
Waarom is het heel slecht nieuws als we weten dat een pees is geraakt?
Bij de heling is er bijna altijd littekenweefsel, deze hebben niet dezelfde eigenschappen als het oorspronkelijk weefsel en zullen ook adhesies vormen met het omliggende weefsel
Hierdoor zal de vrije beweging gehinderd worden
Wat is de meest voorkomende oorzaak van peeswonden?
Extern trauma
Wat zijn de symptomen van peeswonden?
- Totale sectie : één of beide uiteinden zichtbaar in wonde (bij grote huisdieren gaan we vaak een groot defect zien)
- Partiële sectie : pees zichtbaar in wonde, ontstekingsreactie met zwelling, pijn, eventueel claudicatie
Wat is de prognose van een peeswonde?
- Afhankelijk van diersoort, gewicht, leeftijd en functie + graad van aantasting
- Beter voor strekpezen dan buigpezen (gewicht dragende functie)
Hoe zullen we een peeswonde gaan behandelen?
- Wonde reinigen, vergroten vaak nodig bij totale sectie : pees hechten
- 6 à 8 weken ontlasten door immobilisatie in relaxatietoestand
- NSAID’S
Wat is een peesruptuur?
Continuïteit onderbroken zonder aanwezigheid huidwonde. Kan ter hoogte van insertie op bot, verloop pees of overgang naar spier
Wat is de oorzaak van een peesruptuur?
Altijd traumatisch
- Soms uitwendig, soms overbelasting door abnormale beweging
Wat zijn de symptomen van een peesruptuur?
- Lokaal plots pijnlijke oedemateuze ontstekingsreactie met bloeduitstorting
- Ter hoogte van ledematen meestal typische functionele symptomen + claudicatie
Wat is de prognose van een peesruptuur?
- Afhankelijk van diersoort, gewicht, leeftijd en functie + graad van aantasting
- Beter voor strekpezen dan buigpezen (gewicht dragende functie)
Hoe zullen we een peesruptuur gaan behandelen?
- Zie peeswonde
- Indien eindpees los met botfragment : vastschroeven
Wat is een tendinitis?
Multiple rupturen van vezels ten gevolge van mechanische overbelasting : traumatische ontsteking
Hoe wordt een tendinitis veroorzaakt?
- Vaak geen acuut trauma
- Vaak voorafgegaan door een fase van moleculaire degeneratie waardoor pees reeds verzwakt
- Meer bij hogere leeftijd en hogere belasting