Antistolling Flashcards
3 stappen van bloedstolling
- primaire homeostase
- vorming van een bloedstolsel
- opruimen van bloedstolseel: fibrinolyse
primaire hemostase
- 7 stappen
- hoe werken trombocyten: activatie, wat komt hierbij vrij (3) en wat is effect van 1hiervan
adhesie bloedplaatjes aan beschadigde vaatwand via VWF–> activatie bloedplaatjes–> stollingsbevorderende factoren (tromboxaan, A2, ADP, serotonine)–> andere bloedplaatjes ook geactiveerd & glycoproteine 2b/3a receptor aan oppervlak–> binding met fibrinogeen–> aggregatie van bloedplaatjes
De adhesie van trombocyten aan subendothelische structuren leidt tot hun activering–> serotonine, ADP en tromboxaan A2 vrij.
Tromboxaan A2 werkt bij beschadigd endotheel vasoconstrictief en stimuleert de
trombocytenaggregatie
fase 2 stolling: vorming fibrinestolsel
3 stappen
tissue factor (tromboplastine, normaal onder oppervlak endotheel) in aanraking met bloed–> binding en activatie stollingsfactoren–> fibrinogeen omgezet in fibrine
waar worden stollingsfactoren geprod en wat is hier vaak voor nodig
Vrijwel alle stollingsfactoren worden in de lever geproduceerd en bij enkele hiervan (2, 7, 9, 10) is vitamine K noodzakelijk
fase 3 stolling
- doel hiervan
- 2 stappen
Fibrinolytische systeem: zorgt voor het weer verwijderen van bloedstolsels als de normale
integriteit van de weefsels is hersteld
Activatie van plasminogeen tot plasmine oiv plasminogeenactivatoren–> onoplosbare fibrine omgezet in oplosbare fibrineafbraakproducten.
pathologische trombose
- naar wie vernoemd
- 3 factoren/ combi hiervan
trias v Virchow
- verhoogde stolbaarheid vh bloed
- vertraagde bloedstroom
- beschadiging van de vaatwand
de 3 globale groepen van antitrombotica
- directe anticoagulantia (heparine)
- indirecte anticoagulantia (VKA)
- trombocytenaggregatieremmers
arteriele trombose
- waarom
- waaruit bestaan deze trombi
- 2 voorbeelden
door functionele onderbreking endotheellaag
- witte trombi, vooral trombocyten, weinig fibrine, weinig ery’s
- herseninfarct of hartinfarct
behandeling arteriele trombose
1 groep, 3 voorbeelden
TARs
Acetylsalicylzuur, Clopidogrel (Plavix), Dipyridamol (Persantin)
veneuze trombose
- waardoor vaak
- wat voor soort trombus
- 2 voorbeelden
- vaak door circulatoire stase–> hypercoagulabele status
- rode trombi met erytrocyten en fibrine en weinig trombocyten
- DVT of longembolie
behandeling veneuze trombose
- 3 groepen met 2, 3 en 4 voorbeelden
coumarinederivaten (VKA): acenocoumarol (sintrom), femprocoumon (marcoumar)
heparines: heparine iv, low dose LMWH, high dose LMWH
DOAC: dabigatran, apixaban, edoxaban, rivaroxaban
acetylsalycilzuur (ASA)
- welke groep
- hoe werkt dit
- hoe lang werkt het
Remt de vorming van het prostaglandine tromboxaan A2 in de trombocyt door irreversibele remming
van het hiervoor benodigde COX
Effect: 10 dagen
clopidogrel
- hoe werkt dit
- reversibel of irreversibel
- hoe lang werkt dit
specefieke, irreversibele blokkade ADP-receptor van bloedplaatje–> ADP-afhankelijke activering GP2b/3a-complex irreversibel geremd
10 dagen (levensduur trombo)
ticagrelor
- hoe werkt dit
- reversibel of irreversibel
- hoe lang werkt dit
blokkeert selectief en reversibel de P2Y12-R–> ADP gefaciliteerde P2Y12 afhankelijke plaatjesactivatie en aggregatie voorkomen
T1/2 ticagrelor 7 uur
T1/2 actieve metaboliet 8-12 uur
-> Korte werkingsduur
dipyridiamol
- hoe werkt dit
- hoe lang werkt dit
Reversibele plaatjesaggregatieremmende werking
T1/2 12 uur
Korte werkingsduur
de 6 indicaties van acetylsalicylzuur en de dosering (voor de cardio)
Cardio: 80mg 1dd
- Secundaire preventie van MI
- Behandeling van ACS
- Preventie van cardiovasculaire morbiditeit bij stabiele AP
- Preventie van graft-occlusie na aorta-coronaire bypass
- Secundaire preventie na TIA en niet-invaliderend herseninfarct, mits intracerebrale
bloedingen uitgesloten zijn (icm dipyridamol, tweede keus) - Na implantatie van coronaire stents in combinatie met clopidogrel of ticagrelor
de 4 indicaties van Clopidogrel en de dosering
75mg 1dd
- Secundaire preventie na TIA of CVA (eerste keus)
- Perifeer arterieel vaatlijden (eerste keus)
- ACS, MI
- Na implantatie van coronaire stents icm acetylsalicylzuur (vroeger werd hiervoor prasugrel gebruikt)
de indicatie van Ticagrelor en de dosering
90 mg 2dd
Acuut coronair syndroom (al dan niet met stenting)
de indicatie van Dipyridamol en de dosering
200mg 2dd1
Secundaire preventie na TIA of een niet-invaliderend herseninfarct icm acetylsalicylzuur (tweede keus)
interacties (3) en bijwerkingen (1) acetylsalicylzuur voor cardio en TARs in algemeen
verhoogd risico op bloedingen, vooral bij ouderen
hoger risico op maagbloedingen bij de interacties
kan je acetylsalicylzuur doorgebruiken bij operaties
bij operaties kan je acetylsalicylzuur doorgebruiken als:
- electieve operatie
- te verwachten bloedverlies klein
- bloeding goed bereikbaar om te stelpen
Liever staken als kleine bloeding ernstige gevolgen heeft of als je geen hemostase a vue kan verkrijgen (neurochi, KNO, lever-/nierbiopt). Dan 5 dagen vantevoren staken. Ook staken bij hoog bloedingsrisico maar laag tromboserisico
hoe lang vantevoren staken voor OK
- Acetylsalicylzuur
- Clopidogrel
- Dipyridamol
- Acetylsalicylzuur/clopidogrel: 5 dagen van tevoren stoppen.
- Dipyridamol: 1 dag van tevoren stoppen.
Daags na de ingreep wordt de medicatie weer gestart.
(sub) acute situaties en antistolling gebruik
Subacute situatie: niet-electieve operatie, waarbij lokale hemostase mogelijk is, verdient het de voorkeur om 3 dagen met de ingreep te wachten.
acute situatie:
- desmopressine (DDAVP) bij inleiding: verbetert adhesie plaatjes aan endotheel–> kortere bloedingstijd. hierbij hoef je geen trombo’s te geven
- peroperatief trombocytentransfusie: kan vanaf 40min na acetylsalicylzuur en 12 uur na clopidogrel toediening
- meeste operaties kunnen onder acetylsalicylzuur wel worden uitgevoerd
hoe werken VKAs/ coumarinederivaten
Factor II, VII, IX en X en proteïne-C en -S
zijn afhankelijk van vitamine K
Bij gebruik van coumarinederivaten neemt de concentratie van deze
geactiveerde factoren in het bloed af
–> afname van de fibrinevorming.