Andere soorten artritis

Question 1

algemeen septische artritis

Answer 1

1. betekenis
   - infectie van gewricht = bacterieel of schimmel (viraal kan uitzonderlijk)
   - meestal mono-articulair
   - kan pauci-articulair worden bij risico-patiënten
2. risico-patiënten
   - immuno-supressie
   - gewrichtsprothese in betrokken gewricht
   - diabetes
   - vroegere artritis

Question 2

etiologie van septische artritis

Answer 2

1. frequentste verwekkers
   - vooral bacterieel die vaak op de huid te vinden zijn
   - s. aureus
   - streptococcus = meestal via hematogene verspreiding na wondinfectie
2. zeldame verwekkers
   - n. gonorrhoea
   - e. coli
   - p. aeruginosa
   - m. tuberculosis = immuno-supressie
3. cave = endocarditis
   –> streptococcus

Question 3

diagnose van septische artritis

Answer 3

1. anamnese & kliniek
   - snel opgekomen pijn
   - roodheid, warmte & zwelling
   - algemene malaise
2. punctie
   - celtelling = celrijk immuunvocht
   - cultuur met antibiogram
   - inflammatoire reactie met sterk gestegen bloedbezinkinssnelheid & CRP C-reactief proteïne
   –> beide parameters worden opgevolgd voor verloop van infectie te zien
3. beelvorming = niet noodzakelijk
   - radiologie = enkel afwijkingen indien laaattijdig
   - echografie = IA vocht & inflammatie
   - botscan = captatie
   - NMR = botoedeem & artritis met IA vocht
   –> niet aangewezen voor diagnose door lange wachtrij

Question 4

therapie van septische artritis

Answer 4

1. urgentie
   - infectie kan zich uitspreiden
   - algemene sepsis = bloedvergiftiging
   - kan levens bedreigend zijn
2. therapie
   - hospitalisatie voor 6weken tot 3maanden
   - duur afh van ernst, locatie & immunodeprivatie
   - IV antibiotica
   - initieel blind = antibiotica voor frequenste verwekkers
   - nadien = afh van antibiogram
3. andere
   - atroscopische spoeling met herhaaldelijke puncties
   - immobilisatie & ijs
   - revalidatie

Question 5

revalidatie van septische artritis

Answer 5

1. beginnen
   - als infectie onder controle
   - geen pijn
   - geen zwelling & roodheid = “droog” gewricht
   - geen koorts
   - normalisatie van infectieuze parameters
2. eerste fase
   - progressieve passieve mobilisatie
   - verstijving door weken immobilisatie
3. tweede fase = actieve oefentherapie

Question 6

vormen kristalartritis

Answer 6

1. jicht
2. pseudojicht = chondrocalcinose

Question 7

prevalentie van jicht

Answer 7

1. prevalentie
   - 1-2% heeft het ooit
   - mannen alle leeftijden
   - vrouwen post-menopausaal
2. risicofactoren
   - ethyl maar niet iedereen
   - vlees?
   - acute stress = heelkunde of ongeval
   - chemotherapie = tumorlyse
   - erfelijk = enzymdeficiënties
3. localisatie
   - MTP 1 meest frequent
   - enkel & knie
   - pols & elleboog

Question 8

diagnose van jicht

Answer 8

1. anamnese & kliniek ≈septische artritis
   - snel opgekomen pijn
   - roodheid, warmte & zwelling
   - geen algemene malaise ≠ septische artritis!!
2. punctie
   - aantonen van uraatkristallen
   - celrijk sterk inflammatoir vocht
   –> maar lager als septische artritis
3. jicht tophi
   - onderhuidse opstapeling van uraat kistallen
   - vaak aan oorschelp
   - kan overal
4. beeldvorming = overbodig
   - polarisatie microscoop = lichtgevende naald is kristal
   - dual energy CT = enkel indien twijfel bij diagnose

Question 9

pseudojicht

Answer 9

= chondocalcinose

1. aandoening
   - subacture artritis
   - neerslag van calciumpyrofosfaat kristalen
   - vaak in OA gewricht
2. anamnese & klinisch onderzoek
   - minder acuut dan jicht
   - pijn, roodheid & zwelling
3. punctie
   - celrijk nflammatoir gewrichtvocht
   - balkvormige calciumpyrofosfaatkristallen aantonen
   –> jicht = naalden

Question 10

therapie van kristalartritis

Answer 10

1. aanvalsbehandeling
   - NSAID = max 10 dagen voor bijwerkingen
   - colchicine = langdurig kan tot diarree leiden
   - injectie corticoïden intra-articulair
   - systeem corticoïden = enkel indien erstig of poly-articulair
   - ijs zal acute inflammatie onderdrukken
2. revalidatie
   - niet noodzzakelijk = kortduren artritis
   - recidiverende aanvallen = secundaire artrose
   –> wel behandelen

Question 11

onderhouds behandeling van jicht

Answer 11

1. onderhoudsbehandeling
   - enkel jicht
   - streefwaarde serum urinezuur < 5,5mg/dl
   - levelslang = opnieuw aanvallen anders
2. uraat verlagende middelen
   - allopurinol
   - febuxostat
   - lesinurad
3. begin fase
   - mobilisatie urine zuur vanuit depots
   - kan leiden tot nieuwe aanvallen
   - eerste 3-6maand onder dekking van NSAID of colchicine

Question 12

avasculaire necrose

Answer 12

= aseptische necrose

1. aandoening
   - botziekte
   - partiële/volledige onderbreking van bloedstroom
   - multifactoriële oorzaak = vasculair infarct
2. lokalisatie
   - epifyse van bot
   - heup door eindarteriële bevloeiing

Question 13

aseptische necrose van heup

Answer 13

= meest frequent

1. juveniele vorm = Legg-Calve-Perthes
   - vooral rond 6j
   - verandering bloedvoorziening femurkop
2. adulte vorm
   - 20-50j
   - differentiaal diagnose = artrose
   - vooral mannen
3. symptomen
   - snel opkomen
   - vage klachten: liesregio, trochanter, gluteaal regio & uistraling knie
   - combinatie mechanische-inflammatoir patroon
   - wisselende klachten tijdens evolutie

Question 14

klinisch onderzoek van heupnecrose

Answer 14

1. ROMbeperking
   - paradoxaal
   - 1 bepaalde beweging specifiek beperkt
   - afh van lokalisatie necrose
2. gang
   - hinkende gang = verkorte steunfase aan aangetaste zijde
   - trendelenburg
3. andere
   - quadriceps atrofie in latere fase
   - necrose komt vaak bilateraal = niet-traumatisch

Question 15

differentiaaldiagnose van heupnecrose

Answer 15

= heel breed
= elke aandoening in heupgewricht

1. artrose
   - spondyloartritis
   - reumatoïde artritis
   - septische artritis
   - coxartrose
   - chondrocalcinose
2. andere
   - trauma of stressfractuur
   - tumor of metastase
   - villonodulaire synovitis
   - osteomyelitis

Question 16

beeldvorming van heupnnecrose

Answer 16

1. radiologie
2. botscan
3. NMR
4. CT-scan

Question 17

radiologie van heupnecrose

Answer 17

1. soorten
   - bilateraal = klassiek
   - face/lauenstein
2. negatieve kenmerken = geen atrose
   - behoud gewrichtspleet
   - gaaf acetabulum
   - geen osteofyten
3. opzoek naar positieve kemerken = wel AVN
   - staium I = osteoporose met kleine densiteiten = aspect pommelé
   - stadium II = afgrenzen van infarctzone
   - stadium III = eischaalfenomeen = inzakken van infarctzone
   - stadium IV = Décrochage = inzakking met onderbreking van femurkop-contour
   - stadium V = volledige inzakking & secundaire artrose

Question 18

botscan van heupnecrose

Answer 18

1. diagnose
   - betere sensitivitiet dan radiografie: vroeger positief
   - slechtere specficiteit dan radiografie: soms geen onderscheid met artritis
2. eigenschappen
   - verhoogde captatie aan aangetaste zijde
   - probleem bij bilaterale aantasting
   - soms specifiek beeld = opklaring (necrose) omringd door meer densiteit (reactief)

Question 19

NMR van heupnecrose

Answer 19

1. diagnose
   - beste onderzoek = zeer vroegtijdig positief (goede sensitiviteit)
   - diagnose in pre-klinisch stadium door:
   - beenmergoedeem = klinische relevantie
   - infarctzone onder een niet-dragend oppervlak
2. eigenschappen
   - slechte specificiteit
   - altijd onderzoek voor vroegtijdige detectie van contra-laterale aantasting

Question 20

oorzaken van aspetische necrose

Answer 20

1. trauma = meest frequent
   - intracapsulaire femurhalsfractuur
   - heupluxatie
   - iatrogeen = door zorg = heupnageling
2. embolen
   - lucht-embolie = caisson-ziekte vb: duikers
   - geaggregeerde bloedelementen = sikkelcelanemie, leukemie & polycythemie
   - vetembolie vb: na breuk
3. andere
   - idiopathisch = vaak!
   - vasculitis = SLE, RA & anti-fosfolipidensyndroom

Question 21

andere oorzaken aseptische necrose

Answer 21

1. iatrogeen
   - langdurige corticoïdtherapie = cushing
   - bestraling = radionecrose
   - chronisch nierlijden adialyse
   - orgaantransplantatie
2. voeding
   - hyperlipidemie = triglyceriden
   - chronische alcoholabusus
   - jicht & hyperuricemie
3. andere
   - pancreatitis
   - ziekte van Gaucher

Question 22

corticoïden bij aseptische necrose

Answer 22

= afh van duur & dosis van therapie

1. hoeveelheden die WEL oorzaak kunnen zijn
   - >15-20mg prednisolone per dag
   - voor >3-6maand
2. hoeveelheden die NIET oorzaak kunnen zijn
   - <10mg prednisolone per dag
   - pulse-doses van 1-3g/dag voor 1 week
   - intra- of peri-articulaire injecties

Question 23

therapie AVN in vroegtijdige stadium

Answer 23

1. conservatieve therapie
   - vermijden van inzakking = voor RX stadium IV
   - ontlasting van heup = 6weken
   - niet-belastende mobilisatie
   - spierversterkende oefening
2. chirurgisch
   - forage = core-decompression
   - boring femurhals
   - vermindering intra-osseuze druk
   - stimulatie van neo-angiogenese
   - altijd in combinatie met kine
3. laattijdig stadium
   - osteotomie = wegname
   - resurfacing of totale heupprothese

Question 24

abarticulaire klachten algemeen

Answer 24

1. betekenis
   - verzamelnaam van pijnsyndromen
   - oorsprong niet in gewricht
   - grootste groep in huisartspraktijk = doorverwijzing naar kine
   - vaak Red Flag in reuma
2. aandoeningen
   - onstekingen van weke delen
   - tendinitis
   - bursitis
   - epicondylitis

Question 25

PSH

Answer 25

= peri-artritis scapulohumeralis

1. ontsteking van pezen
   - tendinitis rotatorcuff
   - tandinitis caput longum m. biceps
   - calcificaties van rotator cuff
2. oorzaak
   - microtraumata door compressie
   - pezen tussen humeruskop & acromion
3. complicaties
   - peesrupturen
   - frozen shoulder

Question 26

prevalentie van PSH

Answer 26

1. prevalentie
   - zeer frequent
   - alle leeftijden
   - op jonge leeftijd = calcificaties
   - man = vrouw
2. voorkomen
   - beroepsgebonden = actieve bevolking
   - zelden bilateraal = wel consecutief (eerste ene kant dan andere)

Question 27

kliniek van PSH

Answer 27

1. pijn
   - mechanische pijn = pijn bij beweging
   - soms toch inflammatoire component = niet op schouder kunnen slapen
2. ROM beperking
   - actief abductie, exorotatie & endorotatie
   –> hand-nek & hand-rug
   - passieve ROM beperking door pijn
3. therapie = volgrode
   - NSAID
   - injectie corticoïden IA & subacromiaal
   - kinesitherapie & oefeningen = meest belangerijk
   –> mobiliteit herstellen

Question 28

complicaties van PSH

Answer 28

1. rotatorcuff scheur
   - bijna altijd aanwezig
   - vaak minimaal
2. frozen schoulder
   - actieve & passieve beperking bij langdurige PSH
   - verklevingen van schouder
   - soms ook shoulder-hand = vaker bij diabetes of pyschosomatisch
3. andere
   - scheur caput longum m. biceps = reductie van symptomen
   - calcificaties = hyperacute bursitis bij migratie naar bursa
   –> snelle verlichting door lokale corticoïd

Question 29

CPS

Answer 29

= carpal tunnel syndrome

1. aandoening
   - entrapment neuropathie van N. medianus
   - oorzaak = alle aandoening die vochtophoping of verhoogde druk veroorzaken
2. systemische oorzaken
   - bilateraal = niet simultaan maar opeenvolgend
   - zwangerschap
   - RA reumatoïde artritis
   - hypothyroïdie
3. lokale oorzaken
   - (teno)synovitis
   - fractuur
   - hematoom
   - idiopathisch & overbelasting

Question 30

kliniek CPS

Answer 30

1. anamnese
   - paresthesiën in eerste 3 vingers
   - vaak tijdens nacht
   - schudden met nacht = minder
   - chronisch = atrofie van thenar
2. beeldvorming
   - echografie = opzetting n. medianus
   - EMG = gestoorde geleiding & sensibele/motorische stoornissen
   –> urgentie
3. therapie
   - onderliggende oorzaak
   - infiltratie corticoïden
   - NSAID
   - kinesitherapie mobiliteit
   - chirurgische decompressie bij atrofie = release

Question 31

baker’s cyst

Answer 31

1. kniekuil cyste
   - gevolg van overdruk in kniehulte
   - uitpuling van synoviaal weefsel naar dorsaal = klepmechanisme
2. oorzaken
   - elk type van synovitis, vooral:
   - RA
   - OA
   - spondyloartritis

Question 32

diagnose van baker’s cyst

Answer 32

1. symptomen
   - hard & renitente cyste
   - drukgevoel bij extensie
   - pseudothromboflebitis = ruptuur van cyste
   –> acute pijnlijke zwelling van kuit
2. echografie
   - visualisatie & afmeting bepalen
   - echogeleid aanprikken & evacueren
3. therapie
   - onderliggende oorzaak
   - evacuerende punctie
   - corticoïden
   - drukverband & hoogstand bij ruptuur