aile hekimliği Flashcards
ASM büyüklüğü
60m2
1923 yılında halk sağlığını organize etmiş olan hekim
WİNSLOW
Halk sağlığı biliminin doğmasına öncülük edenler
hipokrat ve galenos
hastalığın hastadan sağlıklı insana bulaşabileceği ilk defa hangi hastalıkta yapılmıştır
veba
mikrobiyolojinin gerçek kurucusu olarak bilinen kişi
pasteur
enfeksiyon oluşabilmesi için dışardan ne alınması gerek
germ
aşılamanın temelini kim nasıl ortaya atmıştır
pasteur 1879 yılında tavuk kolerası üzerine yaptığı deneylerle
koleranın etmenini kim buldu
robert koch 1883
kolera bulaşmasında suyun önemini kim söylemiştir
John snow 1854
bulaşma nedeni bilinmeyen tedavi edilen hastalık
sıtma
sıtmanın etmenini bulan
charles laveran 1880
hekimliğin halk sağlığı dönemi nasıl başlamıştır
DSÖ Nün kurulmasıyla
hekimlik biliminin gelişme aşamaları
- hekimliğin bulgusal dönemi
- hekimliğin lab dönemi
- hekimliğin klinik dönemi
- hekimliğin halk sağlığı dönemi
birinci basamak sağlık hizmetleri
ayakta yürütülür,aile hekimleri, dispanserler
ikinci basamak tedavi hizmetleri
yataklı sağlık kuruluşları
ilk yazılı kanser
mem tümörü-MÖ 3000Edwin Smith
onkos
şişkinlik
karkinos
kanser
dünyada ölüm nedeni olan ilk 6
1-kanser 2-iskemik kalp hastalığı 3-inme 4-alt solunum yolu enfeksiyonu 5-KOAH 6-Diyabet
türkiyede kadınlarda en sık görülen ilk 6 kanser
1-mem 2-tiroid 3-kolorektal 4-uterus 5-akciğer öldürücülük oranları : akciğer-meme-lenf-kan doku-mide-klorektal
türkiyedeki erkeklerde en sık görülen kanserler ilk 6
1-akciğer 2-prostat 3-kolorektal 4-mesane 5-mide öldürücülük: akciğer-mide-lenf/kan doku-prostat-kolorektal
dünyada kadınlarda en sık görülen kanserler ilk 6
1-meme 2-kolorektal 3-serviks 4-akciğer 5-uterus öldürücülük: meme-akciğer-kolorektal-serviks-mide
dünyada erkeklerde en sık görülen kanserler ilk 6
1-akciğer 2-prostat 3-kolorektal 4-mide 5-karaciğer öldürücülük: akciğer, karaciğer, mide, kolorektal, prostat
insidans
yeni olgu sayısı
prevalans
eski ve yeni olguların görülme yaygınlığı
Mortalite
ölüm sayısı/birey sayısı
asbest
kanserojenik bir mineral
hepatit B,C hangi kansere
karaciğer
HPV hangi kansere
serviks
H.pylori hangi kansere
mide
gerontoloji
yaşlılık bilimi
geriatri
yaşlılık hekimliği
uluslararası yaşlılık yılı DSÖ
1999
ÜLKEMİZDE BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ TAHMİNLERE GÖRE 2020
74.6
genç yaşlı dönemi
65-74
yaşlı dönem
75-84
ileri yaşlı
85+
asırlık
100 yaş
süper asırlık
110 yaş
bağımlılığa geçmiş dönemi
75 yaş
bakım gereksinimlerinin ortaya çıkış dönemi
80
65 yaş ve üzeri nüfus %4 den az ise
genç nüfus
65 yaş ve üzeri nüfus %4-%7 ise
olgun toplum
65 yaş ve üzeri nüfus %7-%10 ise
yaşlı toplum
65 yaş ve üzeri toplum +%10 ise
çok yaşlı toplum
türkiyenin 65 ve + nüfus oranı
%8 yani yaşlı nüfus
abd yaşlı nüfusuna göre
yaşlı
ab ülkeleri yaşlı nüfusuna göre
çok yaşlı
yaşlı nüfus hastalıkları
- artrit
- hipertansiyon
- işitme bozuklukları
- kalp hastalıkları
sosyal hekimlik kavramını ilk defa dile getiren
guerin
kimler sözleşmeli aile hekimi olarak çalışabilir
pratisyenler ve cerrahlar
uzmanlık tüzüğüne göre günlük hasta bakma sayısı
20
yaşlılar asamblesi nerde ne zaman
viyana-1982
uluslararası hemşireler birliği-sağlıklı yaşlanma?
1992
DSÖ yaşlanma eylem planı
2002
çevresel belirliyicelerin kaale alınmadığı amaca yönelik model
precede modeli
planlamaya değil uygulamaya bakılan model
proceed modeli
yaşlı bakım elemanı projesi ne zaman
1999
yaşlılara koruma hizmeti veren kurumlar sırasıyla
1868-kızılay 1895-darülaceze 1930-belediyeler 1963-sosyal hizmetler genel müdürlüğü 1983-sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu
sosyal örenimin olduğu öğrenim
algın eğitim
okul dışı eğitim
yaygın eğitim
bloom taksonomisi sırası
- bilişsel
- duyuşsal
- devinişsel (psiko-motor)
who Kim tarafından ve ne zaman kurulmuştur
birleşmiş milletler tarafından 1948 yılında merkezi-isviçre/cenevre
dünya sağlık haftası
7-11 nisan
günümüzde temel sağlık hizmetlerinin temel bileşenleri
TSM ve ASM
kara veba salgını
yersiniz pestis bakterisi yüzünden 1347-1351 de avrupaya yayılmıştır
nedeni doğru olarak bilinen ilk hastalıklar
uyuz, skorbüt
penisilini bulan
Alexander Fleming
penisilini geliştirip etkili hale getirenler
floneyi chain
beriberi hastalığını bulan
Eijkman
bir enfeksiyonun etkeninin dünyada kalıcı olarak sona ermesi
eradiksiyon
taşıyıcı sağlıklı birey
portör
hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar
zoonoz
ilaçla koruma
kemoproflaksi
antikor içeren serumlarla koruma
seroproflaksi
aşının ilk uygulayıcıları
çinliler-variolasyon
hayvanda aynı hastalığı yapan etmenin insana verilmesi
vaksinasyon
aşılamanın kurucusu
Edward jenner
jenner dan yaklaşık 100 yıl sonra Pasteur bir sürü aşı geliştirmiştir ve 2.abdülhamit yardım etmiştir
shot
ilk aşıevi
telkihhanei osmani 1892-hüseyin remzi bey
Hıfzıssıha ne demek
sağlık bilgisi ve sağlığın kornmasıyla ilgilenen bilim dalı
hastaların sağlam kişilerle temasını yasaklamak
tecrit
avrupada ilk karantina
veba-1473
karantina işlerini başlatan padişah
2.mahmut
sıtma parazitini keşfeden
sir Ronald ross
istenmeyen böcek, vektör veya bitkileri yok etmek için kullanılan kimyasal
pestist
karantina konusunda uluslararası işbirliği
Paris tıp kongresinde atıldı bu alanda kurulan ilk örgüt-panameriakan sanitary Bureau dur
çevre sağlığını bir hükümet görevi olarak ele alan ilk hükümet
roma imp.
bilgi shot
çevre sağlığı uygulamlarının tamamı prime korumaya girer
dünyada her dakikada 5 yaşından küçük kaç çocuk ölmektedir
10
vektör biyolojisini inceleyen bilim dalı
tıbbi entomoloji
vebanın aktarılmasında rol oynayan fare piresi
1898 simond
bağırsak enfeksiyonuna neden olan paraziti tanımayan
trijinoz-karl leuckart
WHO 1 yaşın altında olan bebeklerin şu hastalıklara karşı aşılanması gerektiğini söyler
tüberküloz difteri boğmaca tetanoz çocuk felci kızamık
iş sağlığının kurucusu
Dr Bernardino ramazzino
en az kaç çalışana sahip olan yer salık çalışanı bulundurmak zorundadır
50
işten ayrıldığı tarih ile hastalığın ortaya çıkabileceği arasındaki süre
yükümlülük süresi
hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için o işe çalışılması gereken süre
maruziyet süresi
A grubu meslek hastaları
kimyasal maddelerle olanlar
B grubu meslek hastaları
deri hastalıkları
C grubu meslek hastaları
akciğerde toz birikmesi ve diğer solunum sistemi hastalıkları
D grubu meslek hastaları
bulaşıcı hastalıklar
E grubu meslek hastaları
fiziksel etkenlerle olanlar
WONCA
dünya aile hekimliği birliği
uzman gereklidir diyen
Francis peabody 1923
Aile hekimleri uzmanlık derneği
TAHUD
Sağlık hizmetleri basamakları
1-gezici
2-yerinde
3-evde sağlık hizmetleri
ASM de sadece 1. basamak sağlık hizmeti verilir
prevalans
eski+yeni hasta sayısı/riskli kişi sayısı
ASM de biyopsikososyal yaklaşımı bulan
George engel
çiçek, tifo ve kolera aşıları ne zaman üretildi
1920
evde bakım hizmeti vermeyen ülke
hindistan
99db ses koyucusuz azami süre
1 saat
İNSAN KULAĞININ DUYABİLDİĞİ dB
0-140
AİLE Hekimliğinin TÜRKİYEDE uzmanlık tüzüğünde yer alması ne zamandır
1983
aile hekimi hamilelik takibi kaç defa yapmalıdır
4
aile hekimliğinin ingilterede ayrı bir branş olarak ele alınması ne zamandır
1965
hangi ülkede KBB ye randevusuz gidilebilir
Danimarka
2021 hedefleri kaç tane halk sağlığında
21
DSÖ nun hedeflediği bebek ölüm hızı
1000 de 20
kalça çıkığı kaçıncı muayenede zorunlu
4