8) tírdhearca oighreacha

Question 1

Sracadh

Answer 1

Nuair a bhaineann an t-oighear an charraig den talamh​

Bíonn frithchuimilt nuair a ghluaiseann an oighearsruth​

Sileann lea-uisce timpeall carraigeacha sa talamh​

Nuair a ghluaiseann an t-oighearsruth chun tosaigh sractar amach iad

Question 2

Scríobchaitheamh

Answer 2

Scríobann agus sciúrann carraigeacha san oighearsruth an talamh.​

Fágann iad stríoca ina dhiaidh.​

Léiríonn sé seo treo an t-oighearsruth.​
​
Stríoca

Question 3

Coirí

Answer 3

Log mór i gcruth de chathaoir ar taobh sliabh​

Nuair a charnann sneachta i log nádúrtha – comhbrúite chun oighearéadan a chruthú​

Doimhníonn agus leathnaíonn an log ag chruthú cúlbhalla gear​

Thar ama rothlaíonn an t-oighearshruth amach ar an log​

Is féidir loch a bheith fágtha ina dhiaidh – comloch

Question 3

Airéit

Answer 3

Iomaire gear a chruthaítear nuair a fhoirmíonn dhá choire cúl le cúl.​

Is féidir leo foirmiú idir dhá ghleann crochta freisin

Question 3

Coirí msh

Answer 3

Sampla; Loch Bré, Co. Chill Mhantáin

Question 4

Airéit msh

Answer 4

Sampla: Corn Seangán, Sléibhte an Chomaraigh, Co. Phort Láirge

Question 5

Gleann Crochta

Answer 5

Gleann oighrithe I gcruth litir U​

Taobhanna géara agus urlár lerathan réidh​

Sampla; Gleann Dá Loch i gCo. Chill Mhantáin

Question 5

Gleann Crochta
Gnéithe faighte ann;

Answer 5

Gleann crochta​

Adharc Phirimidiúil​

Loch ribíneach​

Speireacha teasctha

Question 5

Fiord

Answer 5

U-ghleann báite a fhaightear ar an gcósta – Góilíní doimhne do chuid na farraige​

D’ardaigh leibhéil na farraige ag deireadh na hOighearoise – bádh U-ghleannta in aice an chósta

Question 6

conas a iompaíonn oigherar sruthanna a nualach

Answer 6

Iomairí fada ar a dtugtar moiréin​

Iompraítear an ualach ó talalmh ard go talamh íseal​

Tá saghasanna difriúla móréin ann.

Question 7

Fiord msh

Answer 7

Sampla: An Caoláire Rua, Co Mhaigh Eo

Question 8

lármhoiréin

Answer 8

lár an oighearsruth
cruthaítear nuair a tagann 2 sruth le chéile
nuair a leánn an oighearsruth déantar an tábhar a shil leagtar mar lármhoireán

Question 9

moiréin ch;iathánacha

Answer 9

le fáil ar taobhanna an oighearsruth
déanann an toighearsruth dríodar a shracadh agus a scríobchaitheamh de taobhanna an gleanna

Question 10

Gnéithe Tírdhreacha de shil-leagan oighreach

Answer 10

droimnín
easracha
carraigh corr
sprémhá

Question 10

críochmhoréil

Answer 10

le fháil ós comhair oighearsruth
ie é atá i gceist leo ná ábhar síoncaithe a bhrúitear chun tosaigh ar an oighearsruth
mharcaílaan deireadh le dul chun tosigh an oighearsruth

Question 11

Droimnín

Answer 11

Cnoc ubhchruthach déanta as cré bholláin​

Agus an oighearshruth ag leá rinne sé mullóg mhór a shil-leagan faoin bhun​

Mar a chuaigh sé thar rinne sé é a dhéanamh mín.​

Tá taobh amháin géar – an fogha agus taobh eile réidh – na fothana​

Is minic a mbíonn siad i ngrupaí

Question 12

Droimnín msh

Answer 12

Cuan Mó, Co. Mhaigh Eo

Question 13

Easracha

Answer 13

Iomaire fada agus caol de ghairbhéal agus gaineamh​

Mar a léann oighearsruth cruthaítear tollán faoi bhun​

Bailíonn an dríodair le chéile.​

Sil-leagtar cáithníní móra ar dtús agus cáithníní beaga ina dhiaidh

Question 14

Easracha msh

Answer 14

Eiscir Riada idir Baile Átha Cliath agus Gaillimh

Question 15

Carraig Chorr msh

Answer 15

Eibhear ó tuaisceart na hÉireann i limistéar aolchloiche an Bhoireann, Co. an Chlár

Question 15

Carraig Chorr

Answer 15

Bollán ó carraig mhór a iompraíodh achar fada in oighearsruth​

Déanadh iad a shil-leagan in áit ina bhfuil saghas carraigeacha difriúla ar fáil ann.

Question 15

Sprémhá

Answer 15

Limistéar clárach garbhéil agus gainimh a shil-leagan oighearsruth​

Spéann leá-uisce ón oighearsruth amach. Sil-leagter an t-ábhar is troime art dtús agus ansin an t-ábhar is éadroime.​

Bíonn siad neamhtorthúil – úsáidte chun féarach go minic

Question 15

Sprémhá msh

Answer 15

an Currach, Co. Chill Dara

Question 15

Idirghíomhaíochta dhaonna le tírdhreacha oighreacha

Answer 15

Talamh talmhaíochta – soláthraíonn tírdhreacha oighreacha talamh torthúil chun bia a fhás​

Go minic cuirtear crinn ar gleannta oighrithe. Laghdaíonn sé seo ollghluaiseacht​

Úsáidtear an gaineamh agus gairbhéil ó sil-leagan oighreach sa tionscal tógála​

Tagann an chuid turasóirí chuig tírdhreacha oighrithe chun siúlóidí cnoc nó sciáil a dhéanamh