1) structúir an domhain Flashcards
3 saghas lomairt (Denudation)?
Síonchaitheamh
Creimeadh
Ollghluaiseacht
Cad é síonchaitheamh?
Seo briseadh síos carraigeacha de bharr an aimsir
Cad é creimeadh?
Seo briseadh síos carraigeacha de bharr uisce ag ghluaiseacht
Cad é ollghluaiseacht?
Seo bogadh ábhar síos fána (slope)
2 saghas síonchaitheamh?
Meicniúil
Ceimiceach
Mínigh Gníomhacht Reo is Coscartha
I rith an lae, bailíonn uisce sna scaoilteanna
I rith an oíche roinn an uisce, ag méadú 10%
Tar éis tréimhse fada, briseann an charraig go dtí píosaí béaga
Mínigh síonchaitheamh meicnúil?
Seo nuair a bhíonn carraigeacha briste síos I bpíosaí beaga
Cathain a tharlaíonn síonchaitheamh ceimeacach?
Tarlaíonn sé nuair bhíonn charraig tuaslagtha i uisce le tamaill fada
Cad a glaotar nuair a thógann charraig de-ocsáid charbóin isteach, ag déanamh aigéad?
Carbónaitiú
Sampla de charraig ata síonchaiteamh ceimeacach comónta
Aolchloch
Sampla de tírdhíreach carst
An Bhorinn, An Chláir
Mínigh tírdhíreach carst?
Ceantar déanta suas de aolchloch gach mórán cludaithe air
Cad é an ainm ar sraitheanna aolchloch?
Cisealchláir
Ainmnigh 2 tírgnnéithe aolchloch
Pábháil Aolchloch
Poll Slogadh agus Gleann Tirim
Mínigh pabháil aolchloche
Seo píosa mhór aolchloch gan aon clúdach ar.
Cén fath gur tharlaíonn pabháíl aolchloch?
Síonchaitheamh ceimaceach ag déanamh scaoilteanna ar an aolchloch
Cad é an ainm ar na scaoilteanna?
griog
Cad é an ainm ar na blocanna?
clint
Ainmnigh 2 tírgnéithe faoine dromchla?
Pluais agus Uaimh
Aolchuisne, Aolchoinnle agus colún
Mínigh uaimh?
Nuair a éiríonn pluais níos mó, foirmíonn saghas seomra a glaotar uaimh
Mínigh pluais?
Nuair bhíonn síonchaitheamh déanta faoin talamh déantar páisáite a glaotar pluais
Conas a foirmíonn aolchuisne (stalictite)?
Téann uisce tríd dian an uaimh. Bíonn píosa uisce fagtha ar an uaimh. Tarlaíonn galú, bíonn cailcít fágtha ar an uaimh, fásann aolchuisne
Conas a foirmíonn aolchoinnle (stalagmite)?
Bíonn uisce ar urlár ar uaimh freisin. Tarlaíonn galú, tá cailcít fágtha agus foirmíonn aolchoinnle
Conas a foirmíonn colún?
Má fhásann aolchuisne agus aolchoinnle isteach ar a chéile, foirmíonn colún
Cad an cás stáidéar le aolchloch?
Páirc Náisiúnta an Bhorinn
3 fáth a téann turasóir go dtí an Bhorinn?
Fásra (plandaí)
An stair
Tírdhíreach agus tírgnéithe
3 buntaistí de turasóireacht go dtí an Bhorinn?
Postanna
Airgead
Seirbhísí
2 míbuntaistí de turasóireacht go dtí an Bhorinn?
Trualliú
Damáiste don timpeallacht
3 páirt de ‘Ná Fág Aon Rian’?
Ná chaith aon bruscar
Ná tóg plandaí ón talamh
Fhág an áit mar a raibh sé
Conas a tharlaíonn fillsléibhte?
Tarlaíonn sé nuair a bhuaileann 2 phlataí le chéile. Bogann an talamh suas agus bíonn fillte déanta