24) domhandú Flashcards
Domhandú
Is é atá i gceist le domhandú ná próiseas de gheilleagair na dtíortha ar fud an domhain agus iad ag eirí níos idircheangailte agus níos idirspleáiche (ag braith ar a chéile)
Uirbiú
Fás i ndaonra na mbailte agus cathracha
Saghasanna nua cathracha de bharr an fás atá tagtha orthu
Cathracha milliúnaí; daonra os cionn 1 mhilliún duine. I 1950 bhí 83, anois tá 500+
Meigeachathracha; daonra os cionn 10 million duine. 39 dóibh ann
Cathracha domhanda; tabhachtach ar fud an domhain. Lárionaid dhomhanda airgeadais, baincéireachta agus tráchtála. Nua-Eabhrac, Londain, Tóiceo
Athnuachan (regeneration)
Feabhas a chur ar sean cheantair sa chathair. Meascán tithe shóisialta agus phríobháideach a chur ann. Seirbhisí nua a bhunú ann. M.sh Baile Muna, BÁC
Uaisliú (gentrification)
Feabhas a dhéanamh ar sean cheantair den chathair agus a thagann tóir air arís. Ardaítear praghasanna tithe agus iad lucht ardioncaim amháin go féidir conaí ann. M.sh Dugaí na Canálach Móire, BÁC
Athuirbiú (re-urbanisation)
Nuair a bhogann daoine ardioncaim thar n-ais go dtí lár na cathrach. Oibrí i seirbhirí airgeadais
Frithuirbiú (counter-urbanisation)
Nuair a bhogann daoine as cathracha chun conaí faoin tuath
Cathracha i dtíortha i mbéal forbartha.
Fásann said ag ráta tapaidh. Fás ar tionscail nua-aimseartha gan chuing. M.sh tionscail eadach
Easpa seirbhisí bonneagair ar nós uisce agus séarachas ann
Bíonn an forbairt neamhphleanáilte. Fás ar bhailte seantán
Níos mó neamhionannais shóisialta agus gheilleagracha ann. Daoine saibhre i lár agus daoine bochta ar an imeall
Forbairt an Duine agus Corparáidí ilnáisiúnta
Cuideachta a bhfuil ceanncheathrú i dtír amháin agus monarchana nó oifigí i dtíortha eile.
Amazon, Dell, Nestlé
Oscailíonn an chuid dóibh monarchan i dtíortha i mbéal forabirt chun costaisí a choimeád íseal.
neamhionnas sóisíolta agus geilleagrach
feabhsaigh an domhandú saol na ndaoine a bhfuil in ann an leas is fearr a baint as tá leibhéil ard fostaíochta i lár na cathrach . oibríonn daoine i mbloc oifige nua aimseartha. tá ardcaighdán áiseanna agus titíocht ar bhochtáin Kolcata.is iad siúd na daoine a bhaineann an leas is lú as na deiseanna a chuireann an domhandú ar fáil
forbairt neamhpleanáilte
tá níos mó ná 4 mil daoine ina cóiní i mbustaithe kolkata
tá caighdán tithíochta go dona
tá na tithe bead is róphlódaithe
easpa uisce glan
easpa seibhísí agus bonneagar
seibhísí an áít faoi brú
uisce glan fómhas teoranta
slaintíocht go donna
easpa seirbhísí dúisceart is drámhaoila
easpa seibhísí leighs
níl soláthair leic
níl soláthair bóthair
tá dianbhrú trácht
buntáistí corparádaí illnáisíúnta
fostaíocht agus ioncam
íoc cáin le tíortha
scéimeanna forbartha pobail a mbaineann oibrithe agus teaghlaigh tairbhe astu
feabhas san oideachas
míbuntáistí corparádaí illnáisiúnta
pá íseal
lá oibre fada
droch coinnílacha
ní feiceann daoine is boichte na buntáístí
níl siad dílis do tíortha
postanna naemhoillte don chuid is mó
