8. od obserwacji do replikacji c.d. Flashcards
Doliński i Nawrat 1998 - PODSUMOWANIE
- Wykazano, że huśtawka emocji jest skuteczną metodą wywierania wpływu w różnych kontekstach (przejście przez jezdnię, parkowanie w miejscu niedozwolonym, lęk przed rażeniem prądem)
- Wykazano, że uległość nie wynika ze wzbudzenia negatywnych emocji (lęk, poczucie winy), lecz nagłe wycofanie
- Wykazano, że prawdopodobnym mechanizmem odpowiedzialnym za uległość jest bezrefleksyjność
- Kolejne badania wskazujące na związek wysiłku poznawczego z bezrefleksyjnością
Bardzo ważnym moderatorem w technikach sekwencyjnych (np. stopa w drzwiach) jest
czas, odstęp pomiędzy dwoma prośbami. Proces wnioskowania polegający na zmianie swojego stosunku do pewnych kwestii zachodzi właśnie pomiędzy pierwszą a drugą prośbą. Stosowany trening bezradności może zablokować owe procesy autopercepcji.
badanie trening bezradności i autopercepcja
Trening bezradności polegał na rozpoznawaniu pewnej reguły w zadaniu (reakcja gdy pojawi się konkretna litera); w warunku kontrolnym informacja była zgodna z rzeczywistością, w eksperymentalnym - skuteczność (oceniana przez eksperymentatorów) zaniżona była o około 50%, co wywoływało poczucie bezradności.
Trening bezradności blokuje proces autopercepcji - ludzie wracają do poziomu wyjściowego, do poziomu grupy kontrolnej.
Bardzo ważne jest, by ludzie mieli poczucie, że postawione przed nimi zadanie jest rozwiązywalne. Wysiłek nad takim zadaniem prowadzi do mobilizacji poznawczej.
Poznawczy model wpływu społecznego
wpływ społeczny -> w zależności od ilości wolnych zasobów poznawczych -> bezrefleksyjna uległość/refleksyjna uległość
huśtawka emocji - model
wzbudzenie emocji (strach) -> nagłe wycofanie źródła pobudzenia (ulga) -> drenaż zasobów poznawczych -> stan bezrefleksyjności -> zwiększenie uległości
efekt rozgrzania poznawczego
Wysiłek poznawczy nie musi być obciążający (krótki, intensywny wysiłek prowadzi do poprawienia funkcjonowania)
Im wyższy umiarkowany poziom wysiłku poznawczego tym większa refleksyjność - zreplikowanie wyniku rozgrzania poznawczego. Huśtawka przy umiarkowanym obciążeniu działa jako pewien bodziec i może wpływać na zwiększenie skuteczności. Im bardziej jednak obciążamy, tym gorzej ten efekt działa (bo to już przestaje być rozgrzanie). Huśtawka może zwiększać refleksyjność w sytuacji, gdy nie występuje obciążenie poznawcze czy emocjonalne.
model pełnego koła - założenia
- cykliczność
- dwukierunkowość