11. systematycznie modyfikowane autoreplikacje: jak projektować serię badań Flashcards
nowe tendencje w psychologii
wzrost liczby publikacji opartych na więcej niż jednym badaniu
natura współczesnych badań
- Konieczność projektowania serii badań
- Seria badań musi rządzić się pewną logiką
- Ta logika to Systematycznie Modyfikowane AutoReplikacje (SMAR)
SMAR
- Trafność zewnętrzna - możliwość uogólniania
- Trafność wewnętrzna
- Powtarzalność - czy istnieje wysoka korelacja między badaniami; czy powtarzane pomiary są rzetelne
- Mediatory
- Moderatorzy
- Skuteczność manipulacji
- Alternatywne interpretacje
Problem replikowalności badań psychologicznych:
Natura zjawisk a ich powtarzalność w badaniach empirycznych
Afekt ojcowski a replikowalność badań (chęć wykazania czegoś, naturalne, ale nie sprzyja wiarygodności badań - trudno zachować obiektywizm)
Znaczenie replikacji dokonywanych poza laboratorium odkrywcy
Odtwórczość vs postulat kumulatywności wiedzy (dodawania czegoś nowego i więcej niż to, że tylko się replikuje) - problem publikowalności replikacji badań
Siła efektu a moc obserwowana
program GPower
Projektując badania, powinniśmy przyjąć
określone prawdopodobieństwo uzyskania wyników istotnych statystycznie (na założonym poziomie alfa)
przyjmuje się, że planując badania
moc oczekiwana (expected power) nie powinna być niższa niż 0.8. Oznacza to konieczność projektowania badań z określoną liczebnością osób badanych.
maksymalizacja trafności wewnętrznej
podstawowy imperatyw badań eksperymentalnych w każdej nauce
Eliminowanie alternatywnych wyjasnień:
Eliminowanie alternatywnych wyjaśnień pozwala zredukować pulę wyjaśnień do mniejszej liczby - najlepiej jednego (experimentum crucis)
Błąd qui pro quo - kapłan w Rzymie mówił, że Słońce wstaje, bo on wstał
problem dojrzałości badacza
zwiększanie trafności zewnętrznej poprzez:
- Różnicowanie operacjonalizacji zmiennych niezależnych (np. różne sposoby manipulacji lękiem, w różnych sytuacjach społecznych)
- Różnicowanie metod pomiaru zmiennej zależnej (np. prośba o wypełnienie kwestionariusza, prośba o udział w akcji społecznej)
- Sprawdzenie skuteczności manipulacji eksperymentalnej (manipulation check)
- Nie zawsze możliwe jest dowiedzenie skuteczności dokonanej manipulacji w tym samym badaniu (problem zakłóceń związanych z pomiarem)
testowanie mediacji
Baron i Kenny, 1986 - rozróżnienie moderator a mediator
moderator
zmienna, która wpływa na przebieg podstawowej zależności pomiędzy zmiennymi
mediator
odnalezienie zmiennej w rzeczywistości odpowiadającej za uzyskiwane efekty
najważniejszy cel stosowania strategii SMAR
poszukiwanie mediatorów