7. Depressie en Angst Flashcards
Wat doet een medisch psycholoog allemaal?
- Screening
- Diagnostiek
- Indicatiestelling
- Behandeling
- Voorlichting
- Rapportages
- MDO
- Onderwijs
- Supervisie stagaires
- Intervisie/referaten
- Beleid
Welke psychische klachten kun je tegenkomen?
- Angst en depressie
- Acceptatieproblematiek
- SOLK
- Niet adequate coping
- Problemen rond werkhervatting
- Overige bijkomende stressoren
Wat is doel van psychologische behandeling?
- Helpen een aanvaardbaar evenwicht te vinden tussen optimale therapietrouw en QoL
- Herstellen emotioneel evenwicht
- Op een functionele manier omgaan met hartziekte
- Ontwikkelen gezonde leefstijl/secundaire preventie
Welke factoren neem je mee in je besluit psychologisch te gaan begeleiden of niet?
- Ernst/intensiteit
- Duur
- Lijdensdruk
- Beperkingen in dagelijks leven
- Hulpvraag
- Motivatie
Hoe ziet een normaal verwerkingsproces eruit en hoe lang kan dat duren?
- Ongeloof/ontkenning/bagatelliseren
- Besef/emotionele reacties
- Acceptatie/aanpassing
Dit kan best een jaar duren!
Wat zijn de 2 hoofdsymptomen van depressie waarvan je er minstens 1 moet hebben?
- Sombere stemming
- Verlies van interesse/plezier
Wat zijn de overige symptomen van depressie en hoe lang/hoeveel moet je die hebben?
- 5 of meer, 2 weken
- Gewichtsproblemen
- Slaapproblemen
- Observeerbare psychomotorische gejaagdheid/geremdheid
- Vermoeidheid/energieverlies
- Gevoelens van waardeloosheid/schuld
- Cognitieve klachten
- Gevoelens van wanhoop, zelfmoordgedachten/plannen
Is er overlap tussen HVZ en depressie?
Ja: Gewicht kan veranderen door stoppen met roken, slaapproblemen kunnen ook komen door wond pijn, conditieverlies na MI kan vermoeidheid veroorzaken, Narcose/O2 gebrek kan cognitieve klachten veroorzaken
Hoe vaak komt depressie voor? Hoe vaak komt depressie voor bij HVZ en MI? Hoe veel groter is je kans op HVZ en MI als je depressief bent?
- 11.1-14.6 Lifetime (V>M)
- 2-47%, gemiddeld 19.8%
- bij 50% is er een voorgeschiedenis
- 1.5-2 x zo grote kans op HVZ/MI als je depressie bent
Hoe kan depressie nadelig werken bij mensen met HVZ?
- Neurohormonale mechanismes (Cortisol/HPA-as)
- Veranderingen in het immuunsysteem (cytokines)
- Hypercoagubiliteit
- Mogelijke breinschade
- Therapietrouw
- Ongezonde leefstijl
- Betablokkers kunnen voor depressieve symptomen zorgen en ouderen hebben al een soort cognitieve achteruitgang.
Wat is een paniekaanval?
Een plotselinge golf van intense angst/intens onbehagen die binnen enkele minuten een piek bereikt.
Wat zijn de symptomen van een paniekaanval?
Komen er ook overeen met symptomen voor HVZ?
Hoeveel symptomen moet je hebben voor een paniekstoornis?
- Gevoelens van ademnood
- Gevoel naar adem te snakken
- Duizeligheid/flauw voelen
- Koude rillingen/opvliegers
- Derealisatie/depersonalisatie
- Vrees om controle te verliezen
- Vrees om dood te gaan
Symptomen die ook bij HVZ voorkomen:
- Hartkloppingen
- Transpiratie
- Trillen
- Pijn of een onaangenaam gevoel op de borst
- Misselijkheid
- Paresthesieen
Minstens 4 symptomen
Leg de paniekcirkel uit.
Stressvolle situaties leiden tot lichamelijke symptomen, die worden waargenomen en catastroferend geïnterpreteerd, wat voor angst zorgt, wat weer voor lichamelijke symptomen zorgt.
Hoe vaak komen angststoornissen voor? Hoe veel groter is de kans op HVZ/mortaliteit bij angst? Wat is de prevalentie van angst bij HVZ en welke soorten stoornis?
- M 7.8% en V 12.5%
- 26%, 48%
- Bij HVZ 16%, 8% is GAS, paniek is 7%
Hoe is angst een onafhankelijke risicofactor voor HVZ?
Gedragsmechanismen
- Roken, alcohol
- Therapietrouw
Door stress
- Hypertensie
- Heart Rate Variability
- Immuunsysteem
Wat zijn de doelen van de interventies bij angst?
- Paniekstoornis = leren verdragen lichamelijk sensaties
- GAS = piekergedrag leren verminderen
- PTSS = blokkade in emotionele verwerking traumatische gebeurtenis opheffen
Hoe zien de meeste protocollen voor behandeling eruit?
- Psychoeducatie
- Klacht/activiteiten registratie
- Structuur aanbrengen
- Balans ontspanning/spanning
- Chill oefeningen
- Activatie
- Exposure (interoceptief/in vivo/imaginair)
- Cognitieve elementen
- Terugvalpreventie
Bij verschillende groepen hartpatiënten komen zowel angst als depressie vaak voor. De prevalentiecijfers die in verschillende prevalentieonderzoeken worden genoemd, lopen nogal uiteen. Hoe zou dit komen?
- Depressie wordt vaak niet herkend bij mensen met hart- en vaatziekten, en in het geval van CHF komt dat door overlap in symptomen en dokters denken vaak dat het gewoon een normale reactie is op de ziekte (en niet iets wat op zichzelf staat).
- Het kan ook komen dat door de onderzoeken verschillende criteria voor depressie en angst worden gebruikt. Zo kun je in sommige studies heel veel mensen met depressie hebben die in andere studies niet zouden geïncludeerd worden.
- Populatieverschillen kunnen hier ook aan bijdragen: kijk je naar hartpatiënten met angst/depressie of kijk je naar mensen met angst/depressie die hartproblemen hebben?
- Groepen hartpatiënten bestaan ook uit echte mensen die allemaal verschillend zijn. Men kan ook totaal niet depressief zijn en wel een serieuze hartaandoening hebben.
- Gaat het over somberheid, of echt depressieve stoornis, hoe is het gemeten (vragenlijst, testscores, etc).
Welke psychologische behandelingen worden in de literatuur genoemd voor de behandeling van depressie en angst bij hart- en vaatziekten en wat zijn de effecten hiervan?
- Antidepressiva: SSRI’s
- CBT: Educatie over andere manieren van kijken naar problemen kan zorgen voor meer self-efficacy, therapietrouw en + kijk
- Exercise training
- Benzodiazepines: bij acute en gewone anxiety zou het voordelige CV effecten hebben
