7 - Acute diarree

Question 1

Welke pathofysiologische mechanismen kunnen een rol spelen in het ontstaan van diarree?

Answer 1

• Actieve secretie van water en elektrolyten en/of ontstekingsvocht door darmmucosa
• Snelle darmpassage (o.a. bij overmatig gebruik van contactlaxativa)
• Aanwezigheid van osmotisch werkzame stoffen (zoals suikers)
• Verminderd resorberend oppervlak (bij virale infecties)

Question 2

Bij wie ontstaat er een verhoogd risico op dehydratatie bij acute diarree?

Answer 2

Bij kinderen onder de 2 jaar (maar vooral onder de 3 maanden) en bij ouderen ouder dan 70 jaar.

Question 3

Welke virussen zijn de belangrijkste verwekkers van diarree bij volwassenen? Welke bij kinderen? Welke bij ouderen?

Answer 3

Bij volwassenen zijn het vooral de norovirussen, bij kinderen en ouderen het rotavirus.

Question 4

Wat zijn de meest voorkomende bacteriële verwekkers van acute diarree?

Answer 4

Campylobacter-soorten.

Question 5

Welke bacteriën zijn het meest verantwoordelijk voor reizigersdiarree?

Answer 5

ETEC en EAEC (E. coli stammen).

Question 6

Welke bacteriën zijn waarschijnlijk verantwoordelijk voor voedselvergiftigingen?

Answer 6

Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens en Bacillus cereus.

Question 7

Juist of fout?

Wormen geven vrijwel nooit aanleiding tot acute diarree.

Answer 7

Juist.

Question 8

Wanneer moet je als arts de patiënt de dag zelf nog zien wanneer hij acute diarree heeft?

Answer 8

Als er één of meer aanwijzingen zijn voor (dreigende) dehydratatie:
- Patiënten jonger dan 2 jaar of ouder dan 70 jaar
- Diarree en koorts, bloed in de stoelgang
- Meer dan 6x per dag waterdunne diarree gedurende 3 dagen of langer
- Waterdunne, frequente diarree met aanhoudend braken én een minimale vochtopname, opvallende dorst.

Question 9

Hoe ga je een kind beoordelen op dehydratatie?

Answer 9

Men kijkt naar het ademhalingspatroon, de capillaire refill (normaal < 1.5-3 sec.) en de turgor van de buikhuid.

Question 10

Welke symptomen wijzen op dehydratatie bij ouderen?

Answer 10

• Droge tong met diepe groeven
• Afwezigheid van speeksel onder de tong
• Ingevallen ogen
• Droge oksels
• Verhoogde lichaamstemperatuur
• Algemene zwakte en verwardheid

Question 10

Wat zijn indicaties van faecesonderzoek bij diarree?

Answer 10

• Zeer frequente, waterige diarree, koorts en/of bloederige diarree
• Immuun gecompromitteerde patiënten, ziekten die risico op ernstige gastro-enteritis verhogen (zie voorbeelden hieronder)
• Verhoogd besmettingsgevaar voor anderen
• Recente reis
• Persisterende klachten (> 10 dagen)

Voorbeelden: ziekte van Hirschsprung, coaliakie, inflammatoire darmziekten, post-intestinale heelkunde

Question 11

Wanneer moet je aan andere oorzaken van diarree denken i.p.v. een gastro-enteritis?

Answer 11

Wanneer de patiënt aanhoudende of heftige buikpijn heeft of wanneer er bloed of slijm in de ontlasting zit.

Question 12

Geef het ORS-beleid bij een verhoogd risico op dehydratatie.

Answer 12

Dosering
- Kinderen t.e.m. 6 jaar: 10 ml/kg ORS na elke waterdunne ontlasting
- Volwassenen: 300 ml ORS na elke waterdunne ontlasting

Verder beleid: telefonisch contact opnemen bij verslechtering klinisch beeld

Question 13

Geef het ORS-beleid bij effectieve dehydratatie.

Answer 13

Dosering: 15-25 ml/kg per uur gedurende 4 uur met erna opnieuw evaluatie

Verder beleid: controle klinische toestand na 4u
- Verbetering: rehydratatie is geslaagd
- Geen verbetering: ziekenhuisopname

Question 14

Wanneer ga je loperamide voor diarree voorschrijven? In welke dosis schrijf je het voor?

Answer 14

Wanneer diarree omwille van praktische redenen te hinderlijk is (bv. lange busreizen, etc.).
Dosering: eerste dosis 2x 2mg, daarna gedurende 48u 2mg om de 2u (max. dagdosis van 16mg).

Question 15

Wat zijn contra-indicaties van loperamide?

Answer 15

Absolute contra-indicaties zijn leeftijd < 3 jaar, koorts, bloederige diarree, aanhoudende diarree na gebruik van AB en zwangerschap.
Verder wordt gebruik ook afgeraden bij kinderen < 8 jaar, omwille van verhoogd risico op obstipatie, (sub)ileus en centrale bijwerkingen (lethargie).

Question 16

Wanneer ga je AB voorschrijven bij diarree? Welk preparaat kies je?

Answer 16

Wanneer er algemene ziekteverschijnselen zijn (aanhoudende of hoge koorts en bloed bij ontlasting) of bij immuungecompromitteerde patiënten.
Je kiest azitromycine 1x 500mg per dag gedurende 3 dagen.

Question 17

Wat zijn indicaties voor opname bij diarree?

Answer 17

• Ernstige dehydratatie met shock, lethargie of convulsies
• Orale rehydratatie mislukt door aanhoudend braken
• Septisch beeld met aantasting van de algemene toestand
• Zuigelingen met ernstige dehydratatie, bloederige diarree of lichaamsgewicht < 7kg
• Jonge kinderen met matige dehydratatie indien er geen betrouwbare verzorger is of geen evaluatie mogelijk is na 6-8u
• Ouder dan > 75 jaar met bloederige diarree, tekenen van dehydratatie of onvoldoende goede opvolging