4.3.3 ΣΑΙΞΠΗΡ & ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ Flashcards
4.3.3 ΣΑΙΞΠΗΡ & ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ
Νέα ποιητική μεταφορά
Ουίλλιαμ Σαίπηρ, Σονέτα (1609):
154 ποιήματα Μετεξέλιξη πετραρχικής παράδοσης κ απομάκρυνσης
• Μορφή: 14 στίχοι όχι σε δύο ομάδες 8 ή 6 στίχων, αλλά σε 3 τετράστιχα + 1 δίστιχο καταληκτικό
• Θέμα (έρωτας): σχέσεις ασαφείς, μυστηριώδης γυναικεία φυσιογνωμία, απροσδιοριστία φύλου (126πρώτα σονέτα:για νεαρό άνδρα), πολυπολοκότητα έννοιας έρωτα, αισθήματα αντιφατικά, ποικιλία προσωπείων λυρικού εγώ
• Πιο διαλογική και ρεαλιστική/αισθησιακή ρητορική
• Στοιχείο ειρωνείας (αμφιλεγόμενη χρήση μεταφορών ελέγχουν πετραρχική
εξιδανίκευση)
• Συχνότερη αναφορά σε ιδέα της ποίησης (βασικό θέμα) και ποιητή
• Δεν ανατρέπει τις συμβάσεις, τις μετατοπίζει κ τις δραματοποιεί
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΧΗΜΑΤΩΝ
- Concetto: προκλητικό σχήμα λόγου, εμφατική και αινιγματική μεταφορά
(πετραρχικές μεταφορές) - Μεταφορά: κεντρικό ενδιαφέρον στο ποίημα (όχι απλό σχήμα διάνθισης
λόγου)
24
 - Τίθεται επί τάπητος ζήτημα αναπαράστασης: Η λογοτεχνική γλώσσσα υπογραμμίζει στοιχεία αυθαιρεσίας συμβόλων της= ανεξαρτησία από τρέχοντες τρόπους περιγραφής.
- ποίημα ως είδος γρίφου ή διανοητικής άσκησης
ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ
Στοιχείο προκλητικών σχημάτων λόγου:
- αισθητό στον Πετράρχη,
- έντονο στον Σαίξπηρ,
- κυρίαρχο στους «μεταφυσικούς ποιητές» (17ος)
«Μεταφυσικοί» ποιητές:
• υπερβολικά αφηρημένη σκέψη ή κατάχρηση ρητορικών τεχνασμάτων σε
βάρος αγνού/απλού συναισθήματος
• πνευματική/αισθητική ιδιορρυθμία (χρήση εικόνων από τρέχουσα
πραγματικότητα & εγκυκλοπαιδική γνώση/επιστήμες/τεχνικής)
• ειρωνικός, πνευματώδης τόνος που παρωδεί συμβατική λυρική ποίηση
• άρθρωση επιχειρημάτων (λογικοί συλλογισμοί)
• σύζευξη λυρισμού/συναισθήματος με έλλογο στοχασμό/περίπλοκη
επιχειρηματολογία (συλλειτουργία στοιχείων φαινομενικά αντίρροπων)
-Τζον Ντον (αγγλικά):
δοκιμιακή γραφή, κηρύγματα, θρησκευτική ποίηση, ρεαλιστικές αναφορές (έκδοση μετά το θάνατό του)
-Άντριου Μάρβελ (αγγλικά):
πολιτική δραστηριότητα (έκδοση μετά θάνατον)
Εποχή όπου η ποιητική ευαισθησία θεωρείται αντίθετη της νοητικής λειτουργίας:
ποιητική μεταφυσικών κατακρίθηκε ως ακραία έκφανση μανιερισμού
[Ποίηση 20ου αιώνα= κοντά στους μεταφυσικούς ποιητές]