3.3.2 ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ Flashcards
3.3.2 ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ
Δάντης (Φλωρεντία – 14ος), εξορία, Βεατρίκη
- Θεία Κωμωδία (1306-1321)
- Νέα Ζωή (1293) –μορφές ποίησης συγγενείς με «γλυκό νέο ύφος»
- Περί της ευγλωττίας στη λαϊκή γλώσσα: πραγματεία για ανάπτυξη και
καλλιέργεια δημώδους ιταλικής γλώσσας
Βοκκάκιος: αφιερώνει βιβλίο του στον Δάντη (νέα ιδέα πνευματικής δόξας, Μπούρκαρτ)
Θεία Κωμωδία:
• 100 κάντο (τραγούδια), 15000 στίχοι
• τρεις ενότητες από 33 κάντο
α. Κόλαση (9 κύκλοι προς κέντρο γης),
β. Καθαρτήριο (Αντικαθαρτήριο+7 επίπεδα νησιού/βουνού), γ. Παράδεισος (9 ουράνιες σφαίρες έως «Έμπυρο Ουρανό»)
• στίχοι ενδεκασύλλαβοι
• σύστημα στιχουργικής: «τερτσίνα», τρίστιχη στροφή (αβα, βγβ – γδγ)
[Αριθμός 3 = βάση αρμονικής διάρθρωσης συνόλου, σύμβολο Αγ. Τριάδας]
11

• Πρώτο πρόσωπο
• Ψυχές οδηγοί: Βιργίλιος (Αινειάδα) + Βεατρίκη
• Συνδυασμός σύγχρονης, του Δάντη, ιστορίας και χριστιανικό όραμα
• Δαντική ιεράρχιση ηθικών αξιών (απάτη-προδοσία/αμαρτία – αγάπη/αρετή)
Ζήτημα δαντικού ύφους
• «κωμωδία»:
α. πλοκή που ξεκινάει δύσκολα και καταλήγει σε αίσιο τέλος,
β. γλώσσα καθομιλουμένης αν και απηχεί αρχαία πρότυπα υψηλού επικού ύφους (διαφορά από πρότυπα: θεματική, γλώσσα, υφολογική ασυνέπεια= χρήση υψηλών και ταπεινών στοιχεία)
• Σύνθεση ποικιλότροπη:
Α. δραματική/ρεαλιστική περιγραφή Κόλασης Β. ελεγειακό, μετρημένα λογικό Καθαρτήριο, Γ. γλώσσα Παραδείσου: απηχεί πνευματικότητα
• Μεικτό ύφος (λέει ο Άουερμπαχ στο Μίμησις)
Ερμηνευτικές προσεγγίσεις
Α. Αλληγορία, ως ποίημα θρησκευτικού χαρακτήρα
Β. ερμηνεία Άουερμπαχ:
α. σημασία θρησκευτικής έμπνευσης με μεγαλύτερη έμφαση στη σχέση της ποίησης με επίγειο κόσμο= τάση ορισμένου ρεαλισμού
β. σύζευξη ποικίλων ειδών και τόνων γραφής = σύνθετη εικόνα πραγματικότητας, γ. δαντική ισορροπία ιδανικού/πραγματικότητας, πνευματικής αχρονίας/ιστορίας δ. συγκεκριμένος άνθρωπος, επίγεια ζωή
ε. δαντικός ρεαλισμός + αλληγορία= εστίαση στον ποιητή (αφορά ποίησή του, όχι μόνο την ψυχή του_
Γ. προβολή δύναμης ποιητικής θεώρησης (δεν διατυπώνει τόσο θρησκευτικές αντιλήψεις, ούτε αναπαριστά ανθρώπινη πραγματικότητα)
Δ. Μπλούμ: «αινιγματικότερο των λογοτεχνικών κειμένων», Δάντης= προφήτης της δόξας του, Βεατρίκη: αλληγορία του καθαρά ποιητικού τρόπου γνώσης κ λύτρωσης
Ε. Ουώλτερ Παίητερ: σύμβολο Βεατρίκης= λογοτεχνική πρόταση ιδανικού τύπου ανθρώπινου προσώπου