4.1.6 ΖΗΤΗΜΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ Flashcards
4.1.6 ΖΗΤΗΜΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ
- Αναπαράσταση= κάθε ανθρώπινη χρήση σημείων έκφρασης και επικοινωνίας
- Οξεία επίγνωση σημασίας αναπαράστασης εικόνων και γλώσσας για πολιτισμό - Δεν ισχύουν πια ακλόνητοι παραδοσιακοί τρόποι αναπαράστασης:
• Όχι σταθερότητα μεσαιωνικών πεποιθήσεων
• Όχι αισιοδοξία ουμανιστικών αξιών
• Ναι ποικιλία αναπαραστάσεων: θρησκεία [+ ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα (και
αναγεννησιακή της θεώρηση), επιστήμη, ορθολογισμός] – αυτονόμηση φαντασίας από επιστημονική έρευνα κ γνώση – διάκριση σωφροσύνης/τρέλας (=ασαφή όρια)
• Διακυβεύεται η συγκρότηση του ανθρώπινου υποκειμένου [όχι σταθερό σημείο βεβαιότητας ως κέντρο του κόσμου (ουμανιστική θεώρηση)]
• Κοινό υπόβαθρο μπαρόκ (αποδοχή ποικιλίας)-κλασικισμού (επιδίωξη ελέγχου ποικιλίας): οξεία επίγνωση προβλήματος αναπαράστασης
Μισέλ Φουκώ:
κεντρική ιστορική σημασία ζητήματος αναπαράστασης= τρεις εποχές ανθρώπινου λόγου: α. Αναγέννηση (σχήματα ύστερου Μεσαίωνα), β. 16ος – 17ος (επίγνωση αναπαράστασης και περιπλοκών της), γ. εποχή νεωτερικότητας (ιστορική δυναμική της)]
Ζήτημα αναπαράστασης
στον Μονταίνιο, Δοκίμια:
Το ανθρώπινο υποκείμενο παρουσιάζεται ασταθές κ ευμετάβλητο
στον Σαίξπηρ:
Διαμαρτύρεται για επιμονή παλαιών τρόπων αναπαράστασης κ αμφισβητεί δύναμη κάθε αναπαράστασης
Στον Θερβάντες:
Ο ήρωας θεωρεί την ιπποτική μυθιστορία ως έγκυρη αναπαράσταση της πραγματικότητας.
Στον Καλντερόν:
Θέατρο=αναπαράσταση, η ζωή συγχέεται με την αβεβαιότητα των ονειρικών αναπαραστάσεων (θεατρικό μπαρόκ)
Στο πλαίσιο λογοτεχνικών δυτικών εθνικών γλωσσών:
η «λαϊκή λογοτεχνία» (έξω από επίσημες εκφάνσεις ποίησης/πεζογραφίας) επιμένει σε σύνδεση με μεσαιωνικές παραδόσεις (τραγούδι, αφήγηση διαφόρων μορφών)