3.4. ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟ 3.4.1 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Question 1

3.4. ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟ 3.4.1 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Answer 1

• Επέκταση γραφής σε βάρος προφορικότητας
• +διάδοση τυπωμένου βιβλίου =
  13
  
• αυτονόμηση λόγου από έμμετρο (δημοτικότητα πεζού λόγου, ο νεότερος λογοτεχνικός λόγος γεννιέται μέσα από τον ποιητικό)
  Αναγεννησιακή πόλη: ήθη/αναγνωστικές ανάγκες νέων αστικών κοινωνικών στρωμάτων (αλλαγή συνηθειών).

Question 2

15ος αιώνας:

Answer 2

• μεταγραφές και έκδοση μεσαιωνικών έμμετρων κειμένων (επών και
  μυθιστοριών δημωδών γλωσσών) σε πεζή μορφή, σε γλώσσες εθνικές
• νέα πεζά αφηγηματικά κείμενα= πρώτες συλλογές διηγημάτων,
  μυθιστορήματα

Question 3

ΔΙΗΓΗΜΑ (νέα δεδομένα λογοτεχνικού ύφους):

Answer 3

• Αφήγημα μικρής έκτασης
• θέμα επικεντρωμένο σε περιορισμένο αριθμό θεμάτων/επεισοδίων/προσώπων
  (σύντομη, περιεκτική πεζογραφική αφήγηση)

Question 4

Novellino:

Answer 4

: συλλογή σύντομων πεζών αφηγημάτων (Τοσκάνη, Β. Ιταλία)
- Αστικό πλαίσιο, διδακτικό/σατιρικό χαρακτήρα, παραμύθι
- Στόχος: ψυχαγωγία + προώθηση γλωσσικής παιδείας (τέχνη του λόγου σε
εθνικές γλώσσες)
- Μεσαιωνική διδακτική γραμματεία (πρότυπο Μυθιστορίας του Ρόδου) =
βασικό ιστορικό πλαίσιο αφηγημάτων από όπου αναδύεται το διήγημα

Question 5

Δεκαήμερο,

Answer 5

ουμανιστή λόγιου Βοκάκκιου (14ος)

- Καινοτομία: ένταξη διηγημάτων σε ενιαίο πλαίσιο = πρόδρομος μυθιστορήματος

Question 6

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

Answer 6

(παράλληλη εμφάνιση με διήγημα)
- Μεγάλη έκταση, σύνθετη δομή, ευρεία πλοκή
- Πηγές (όχι τόσο στη διδακτική λογοτεχνία):
α. μετεξελίξεις επικής ποίηης κ ιπποτικής μυθιστορίας (εξ ου και ο γαλλικός όρος «roman»),
β. είδη παλαιότερης γραμματείας (δείγματα μυθιστορημάτων ύστερης αρχαιότητας),
γ. αφηγηματικές μορφές εκκλησιαστικής γραμματείας (βίοι αγίων)
- Σύνδεση με έπος στο επίπεδο της μορφής, όχι ιδεών/θεώρησης κόσμου.
- Μεταγραφές έμμετρης ιπποτικής μυθιστορίας (15ος αιώνας) σε πεζό λόγο.
- Θεματική κ αξιολογικό πλαίσιο μεσαιωνικών προτύπων.
- Στοιχεία ρητορικής κ θεματικής διαμορφώνουν καινοφανή εικόνα κόσμου κ
ανθρώπινης ζωής.

Question 7

Αντιπαραβολή έπους- μυθιστορήματος:

Answer 7

• Έπος: σβήνει παρόν κάτω από εξιδανικευμένο παρελθόν (κλειστό
παρελθόν).
Μυθιστόρημα: συνδέει παρελθόν με παρόν και μέλλον. Ρευστότητα/αστάθεια ανθρώπινων πραγμάτων (ανοιχτό).
14

• Έπος: ποιητική γλώσσα υψηλού/ηρωικού ύφους.
Μυθιστόρημα: παίζει ελεύθερα με παραδόσεις + νέες τάσεις γλωσσικών τρόπων κ ύφους γραφής
• Έπος: τέλεια ανθρώπινα πρότυπα, αξίες, εθνική μοίρα. Μυθιστόρημα: οντότητα υπό διαμόρφωση, ανοιχτή σε εξελίξεις
• Έπος: σταθερή ανθρώπινη κατάσταση στο χρόνο, υψηλό/ηρωϊκό δράμα.
Μυθιστόρημα: Νέα ιστορική αντίληψη χρόνου= νέα εικόνα ανθρώπινης ζωής (ιστορική συνείδηση)

Question 8

Αντιπαραβολή μυθιστορήματος – διηγήματος:

Answer 8

• Θεματική μυθιστορήματος: δυσαρμονία προσώπου με μοίρα του, επαφή με
ανολοκλήρωτο παρόν/μέλλον, πολυπρισματική δομή (σύστημα εξισώσεων με πολλούς αγνώστους)
Θεματική διηγήματος: ενιαία συνολική εντύπωση με σημείο πύκνωσης στο τέλος, κλείσιμο=σημείο κλειδί δομής συνόλου (μία εξίσωση μ’ έναν άγνωστο)
Έργα:
Γαργαντούας και Πανταγκρυέλ, γάλλου Φρανσουά Ραμπελαί (15-16ος) Δεκαήμερον, Βοκκάκιος (14ος) – όρια μυθιστορήματος/συλλογής διηγημάτων