3. Recovery strategieën Flashcards

1
Q

Welke factoren lijden het meest onder slechte recovery? Welke factoren niet/minder?

A

Meest:

  • Technische zaken (shooting)
  • decision making

Minder:

  • Kracht (weinig verlies)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Welke 4 factoren heb je voornamelijk recuperatie voor nodig na wedstrijd?

A
  • Dehydratatie
  • Glycogeendepletie (altijd)
  • Spierschade (altijd, ookal heb je geen DOMS-gevoel)
  • Mentale vermoeidheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoelang duurt recuperatie na wedstrijd gemiddeld? Van welke factor hangt het af?

A

48-72u voor volledige recuperatie, hangt zeer veel van spiervezeltype af.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat zijn de gevolgen van dehydratatie bij sporten? Hoe hydrateer je best opnieuw?

A
  • vanaf 2% lichaamsgewicht al daling van de performance
  • Binnen 4u na wedstrijd herstelt het zich ‘vanzelf’ adhv dorstgevoel
  • nadeel: ‘s nachts moeten opstaan om te plassen terwijl atleten na wedstrijd sowieso al weinig slapen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn de gevolgen van glycogeendepletie bij sporten? Hoe recupereer je best opnieuw?

A
  • Minder energie tijdens het sporten
  • Na wedstrijd kan het 2-3d duren om te recuperen
  • Belangrijk om juist te eten (1.2g KH / kg / uur direct na wedstrijd regelmatig tot 5u na wedstrijd)
  • recovery strategieën die blood flow verhogen -> meer glucose naar spieren, meer glycogeensynthese
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat gebeurt er door spierschade na sporten? Wat zijn de gevolgen? Hoe recuperen we best?

A

Verscheuren spiervezels of volledige disruptie spieren (lokaal) OF schade celmembraan
=> Inflammatie en zwelling
-> tgv spierschade zal er tragere glycogeenrepletie zijn (vnl. bij FT vezels) => tragere recuperatie

Inflammatie en zwelling is nodig voor recuperatie en sterker worden -> het verminderen van zwelling en inflammatie heeft negatief effect van spier tov training
=> je moet niet altijd willen zo snel mogelijk recovery bereiken
Hoe meer wij ingrijpen hoe minder supercompensatie (trainingseffect) er is -> maar soms moet de atleet snel recuperen => Dit gaat dan ten koste van het verder versterken van de spier -> maar als je speler op topniveau is door het voorbereidingsprogramma is verdere supercompensatie enz niet nodig -> we willen sporter snel klaar krijgen => actieve recovery-technieken (compressie, koude, massage, actieve cooling down)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn de gevolgen van mentale vermoeidheid op sport? (3)

A
  • Snellere uitputting (15%)
  • Geen invloed op pure performance
  • Slechte invloed op decision making
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welke 6 recoverystrategieën worden meest gebruikt?

A
  • Compressie
  • Koude therapie
  • Massage/ foam rolling
  • Actieve cooling down
  • hyperoxygen therapy
  • slaap als recovery
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Waarvan is de recuperatievraag afhankelijk? (3)

A
  • De sport (voetbal anders dan fietsen)
  • De trainingsstatus (ongetrainde vs getrainde persoon)
  • Tijd na inspanning
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is het principe van compressietherapie? Wanneer wordt het gebruikt?

A

Wat?

  • Spannende kousen die je aandoet na het sporten
  • Bv. kousen, kousenbroek (beter)

Wanneer?

  • Tijdens sporten: helpen NIETS; kan wel wat placebo hebben
  • Ouderen: Wel nuttig bij mensen die sporten en spataders enz hebben -> dan leveren ze wel goed werk
  • Na het sporten ->Zwelling tgv spierschade wordt gereduceerd door grote druk op spieren -> er komt minder vocht uit cellen -> goed effect op snellere recuperatie
  • Best na sporten die veel spierschade aanbrengen zoals krachttraining (zowel voor als na)
  • 24-48u aandoen vanaf direct na sport (binnen het uur)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoeveel druk dienen compressiekousen te geven?

A
  • belangrijk dat ze genoeg druk geven!
  • Bovenbeen: 15 mmHg
  • Kuit: 20 mmHg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

In welke situaties gebruiken we cryotherapie in kader van blessures?

A
  • Bij acute traumata
  • Post chirurgie
  • Bij EHBSO
  • Tijdens revalidatieproces aan het einde van een behandelsessie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is het principe van ijsmassage? Wat zijn drie voordelen?

A

Ijsblokjes op plaats masseren

  • Je blijft steeds bewegen -> geen vrieswondes
  • Goede dieptewerking
  • Goedkoop
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Geef 4 nadelen van coldpacks?

A
  • Gevaar voor huidbevriezing bij langer dan 20-30min
  • gevaar voor huidbevriezing zonder tussenlaag
  • Kan soms lekken
  • Slecht voor milieu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is het principe van instant cold packs? Geef 2 nadelen en een voordeel.

A

2 scheikundige compartimenten worden door knijpen vermengd en koelen af.

  • Niet herbruikbaar
  • Lagere efficiëntie dan andere methoden
  • Overal te gebruiken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Geef 2 nadelen van cold spray.

A
  • Koelt huid, maar niet de dieper gelegen structuren (die we willen koelen), is dus meer placebo dan echte werking
  • Geeft snel vrieswonden als je te dicht of op 1 plaats sprayt
17
Q

Leg de werking van de cryocuff uit.

A

Cuff omhult gewricht/ledemaat en wordt gevuld met koud water (nooit extreem koud). De cuff geeft ook compressie (geregeld door hoe hoog je thermos houdt). Dit kan 2u aangehouden worden (voordeel).

18
Q

Geef de modaliteiten voor ijstechnieken

  • Tijd
  • Frequentie
  • Temperatuur
  • Aandachtspunten
A
  • 10-20min
  • Intermittent met 45-60min tussen
  • Uit diepvries (-18°C)
  • Opletten voor huidbeschadiging en oppervlakkige zenuwen
19
Q

Op welke vlakken heeft koudetherapie een effect? (7)

A
  • Temperatuur
  • Doorbloeding
  • Neuromusculaire processen
  • Pijn
  • Spierprestaties
  • Inflammatie
  • Oedeem
20
Q

Wat is het effect van ijsapplicatie op huid- & spiertemperatuur?

A

We willen diep koelen op plaats letsel (niet gwn huid)
Na 20min zak wegnemen -> temperatuur in diepe weefsels blijft wel dalen -> reactie gaat langzaam, effect zet zich verder als koude bron weggenomen wordt -> tot 1u na applicatie weggenomen wordt (normalisatie temperatuur tot 4u na applicatie)

Subcutane temp -> voor ons minder belangrijk; temperatuur zakt snel en heel fel tot 10-15°C -> lichaam reageert uit ‘schrik’ voor schade -> bij wegname snel sterke stijging -> verhoogde vasodilatatie als respons op snelle afkoeling -> huid wordt rood bij ijsapplicatie na enkele minuten -> secundaire vasodilatatie door ijs, maar die treedt enkel subcutaan op, niet intra-musculair -> er is geen probleem dat er vergrootte doorbloeding is door ijs (normalisatie temperatuur tot 1u na applicatie)

21
Q

Wat is het effect van ijsapplicatie op doorbloeding van het subcutaan weefsel en op de diepe weefsels?

A
  • Subcutaan: VD
  • Dieper (spieren): VC
22
Q

Zet de volgende 5 vormen van ijsapplicatie op volgorde van meest naar minst goed voor spiertemperatuur-daling:
Instant cold pack
Ijszak
Ijsmassage
Coldpack
Coldspray

A

IJsmassage > IJszak > coldpack > instant cold pack> coldspray

23
Q

Wat is het effect van cryotherapie op pijn?

A
  • Initiële 5-60s: pijn
  • te koud: pijn
  • goede applicatie: pijndemping
24
Q

Wat is het directe effect van cryotherapie op prestatie? Waarom?

A

Verminderde spierprestaties indien de intramusculaire temperatuur < 27°C is of huidtemperatuur 10-15°C is. Dit door de verminderde rekbaarheid van de weefsels en een minder goede uitvoering van fijne bewegingen.

25
Q

Wat is het effect van cryotherapie op inflammatie? Waarom?

A

Onduidelijk wat het effect is op inflammatie. We weten wel dat de combinatie van ijs, compressie en elevatie de inflammatie verminderd.

26
Q

Wanneer willen we inflammatie inperken en wanneer niet?

A

Wel bij:

  • acute straffe inflammatie
  • vlak na inspanning waarna atleet snel wil recupereren

Niet bij:

  • het gwn training was en atleet wilt supercompensatie bekomen
27
Q

Wat is het effect van cryotherapie op oedeem?

A

De combinatie van ijs, compressie en elevatie vermindert zwelling. Hierbij is compressie de belangrijkste component.

28
Q

Wat zijn 5 contra-indicaties voor cryotherapie?

A
  • Ziekte van Raynaud (Vasospasmen)
  • Hypersensitiviteit voor koude (ervaring navragen belangrijk)
  • Koudeallergie (pijn, zweten, spierspasmen)
  • Circulatoire problemen
  • Cardiale problemen
29
Q

Wat zijn de gevolgen van cold water immersion op performance, stijfheid en RPE van de atleet?

A
  • Beter performance (objectief)
  • Minder stijfheid
  • Minder RPE
30
Q

Hoe gebruiken we cold water immersion in de praktijk?

A
  • Direct na de wedstrijd (max 3u na)
  • Enkel in drukke wedstrijdperiodes
  • Temperatuur 10-15°C (nooit lager dan 10°C)
  • Belangrijk om rekening te houden met atleet voor het bepalen van de temperatuur
  • 10-20min
31
Q

Wat is PCM?

A

Phase change material. Soort broek waarin koude verwerkt zit. Geeft dus compressie en koude.

32
Q

Wat is het effect van massage/foam rolling/percussie therapie/cupping?

A

Geen effect op prestatie, blood flow, kracht en herstel. De enige reden om het te gebruiken is dus omdat atleet zich er goed bij voelt (psychologisch, subjectieve stijfheid).

33
Q

Wat zijn de 4 effecten van actieve recuperatie? Waarop heeft het geen invloed?

A

Goede invloed op

  • blood flow na stoppen inspanning (aanvoer nutriënten en afvoer afvalstoffen)
  • Herstel: betere prestatie 24u na initiële inspanning
  • Immuunsysteem: minder sterke daling eerste 2u na inspanning (dus minder ziekte)
  • Psychologisch: Positief effect (relaxatie, sociaal, reflectie training/wedstrijd)

ROM en Stijfheid: geen effect

34
Q

Hoe passen we actieve recuperatie best toe in de praktijk?

A
  • Lage intensiteit
  • < 30min
  • oefeningen die spelers graag doen
  • zelfde spieren die spelers in sport gebruiken
35
Q

Wat zijn de gevolgen van slaapdeprivatie?

A
  • Gelijkaardig aan alcoholgebruik
  • Sportspecifieke, technische skills, decision making, tactiek, reactietijd belemmerd (zaken die voor ploegsport belangrijk zijn)
  • Invloed op mood, subjectieve herstel, immuunsysteem…
  • Minder invloed op kracht, uithouding, explosiviteit (wilskracht zorgt hiervoor)
36
Q

Hoe kunnen we slechte slaap ‘compenseren’?

A

Napping

  • Kort (5-20min) slapen
  • Als we langer slapen komen we in diepe slaap en zijn we groggy en minder creatief. Geeft ook negatief effect op volgende nacht (circadiaans ritme)
  • Best na lunch (circadian dip)
37
Q

Hoe kunnen we nachtrust best optimaliseren?

A

Slaaphygiëne

  • Wind-down time
  • Lichten dimmen (blauw licht vermijden)
  • Koele omgeving (ong. 19°C)
  • Bij day-off ritme niet verstoren (< 1u afwijken)

Recovery strategieën gebruiken

  • Blauw licht blokkerende bril
  • CWI (lichaamstemperatuur)
  • slaapmedicatie (enkel wanneer nodig)
  • anti-oxidanten (melatonine)
38
Q

Wat zijn de voordelen van compressietherapie?

A
  • Er is dus minder oedeem, celtrauma;
  • betere doorbloeding;
  • minder DOMS, pijn en spierschade
  • Snellere recuperatie van kracht (vnl. dit) , power en plyometrische performance