3. Preventie Flashcards
Gevaren: wat en bronnen
3.1
gevaar: intrinsieke eigenschap van een stof, proces, situatie, gereedschap, materiaal, persoon,… dat tot nadelige gevolgen of schade kan leiden.
Bronnen:
1. soort werk
2. competentie: aanwezige kennis en ervaring met het werk en de risico’s
3. werkplek of omgeving van werkplek
4. aanwezige materialen, gereedschappen, voertuigen, producten
5. welzijn
6. houding en gedrag en van jou en je collega’s
Risico: definitie + berekening + 9 risicoverhogende omstandigheden
3.1
definitie: kans dat er iets gebeurt wat een schadelijk of ongewenst effect heeft
formule: risico = kans x efffect
risicoverhogende omstandigheden:
1. werken met gevaarlijke omstandigheden of gereedschappen
2. werken met gevaarlijke stoffen
3. werken met hoge drukken
4. werken met elektriciteit
5. werken met stralingsbronnen
6. graafwerkzaamheden
7. werken in kou of hitte
8. werken in een omgeving met veel lawaai
9. werken op hoogte
Gevaar: onveilige handelingen en situaties: doel + definitie + ratio
3.1
doel: voorkomen van ongevallen door voorkomen van onveilige handelingen en situaties om risico’s te beperken
onveilige situatie zie je -> veroorzaakt 20% van ongevallen
onveige handeling doe je -> veroorzaakt 80% van ongevallen
gevaar: onveilig handelen: definitie en voorbeelden
onveilig handelen doe je
voorbeelden onveilig handelen:
1. werken zonder werkvergunning
2. voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen niet gebruiken
3. buiten werking stelloen van beveiligingen
4. gereedschap onjuist gebruiken
5. kapot gereedschap gebruiken
6. onjuist verplaatsen van een last
gevaar: onveilige situatie: definitie en voorbeelden
3.1
onveilige situaties zie je
voorbeelden onveilige situatie:
1. geen of onvoldoende verlichting
2. geen of geblokkeerde vluchtwegen
3. niet opgeruimde werkvloeren
4. geen of onvoldoende beveiligde apparatuur
5. veel activiteiten tegelijkertijd op een beperkte werkvloer
preventie ongevallen: good housekeeping: definitie + doel
3.2
good housekeeping houdt in dat je een nette en dus veilige werkplek hebt, met als doel het voorkomen van ongevallen, vervuiling en mileuschade
secundair doel: efficienter werken, minder materiaal zoek, en nette werkplek is prettige werkomgeving
- ruim restmaterial op
- sla materialen en gereedschap veilig op
- houdt je aan eisen hygiëne werkplek
preventie ongevallen: RI&E
3.2
RI&E: risico-inventarisatie en evaluatie
verplicht voor iedere werkgever
hierin staan risico’s beschreven en plan van aanpak hoe onaanvaadbare risico’s worden aangepakt
plan van aanpak: omschrijving maatregelen en verberteringen die moeten worden doorgevoerd en bijbehorende planning
preventie: preventief beleid (arbobeleid/VGM beleid): wat + vier onderwerpen
3.2
preventief beleid: omvat preventie maatregelen die vooraf worden genomen om ongelukken te voorkomen
vier onderwerpen preventief beleid:
1. de mens: heeft iedere medewerker de juiste opleiding, instructie en ervaring?
2. de organisatie: staat de juiste medewerker op de juiste plaats?
3. de techniek: zijn de machines en gereedschappen veilig?
4. de omgeving: zijn werkplekken goed ingericht en aangepast aan de werknemer? zijn er voldoende veiligheidsmaatregelen genomen?
preventie: preventief beleid wordt gemaakt op basis van welke 2 dingen
3.2
1.ongevallen register: register waarin oorzaken ongevallen + risico’s + preventiemaatregelen vermeld worden.
- Belangrijk voor bedrijven om onveilige situaties, bijna ongevallen en ongevallen te registreren
- Verplicht voor bedrijven om ernstige ongevallen en dodelijke ongevallen te medlen bij inspectie SZW (arbowet)
2.RI&E en bijbehorend plan van aanpak
in V&G jaarplan laat werkgever zien of alle doelstellingen van veiligheids beleid zijn gehaald
preventie: arbeidshygiënische strategie: doel + 3 stappen
3.2
doel strategie om gevaren en risico’s op werk te voorkomen
- bron van gevaar aanpakken
- wanneer bron aanpakken niet mogelijk is -> maatregelen om risico’s te beperken
- wanneer risico’s voldoende beperken niet mogelijk is -> persoonlijke beschermingsmiddelen
Preventie: ongevallenpiramide: definitie + doel + ratio
3.2
definitie: verhouding die zou bestaan tussen ongevallen zonder letsel, ongevallen met licht letsel en ongevallen met ernstig letsel en dodelijke ongevallen (op basis van statistisch onderzoek)
doel: aanpakken van onveilige handelingen en situaties hebben positief reducerend effect op hele keten
30.000 = gevaren als gevolg onveilig handelen/situatie
3.000 = (bijna) ongeval met gering letsel (zonder verzuim)
300 = ongevallen met letsel (met verzuim)
30 = ongevallen met ernstig letsel (met verzuim)
1 = ongevallen met dodelijk afloop of zeer ernstig letsel
ongeval: oorzaken - gevolgen reeks (domino effect): wat + 5 stappen
3.2
wat: ongeval is resultaat van verschillende oorzaken, die vaak voorkomen in een patroon: gebeurt een ding, dan gebeurt de rest vaak ook
- Achtergrond: omstandigheden binnen organisatie, zoals veiligheidsbeleid en veiligheidscultuur (o.a. middelen, werkdruk, procedures)
- menselijk falen: persoonsgebonden factoren en taakgebonden factoren
- directe oorzaken: menselijk falen leidt tot onveilige handelingen en/of onveilige situaties
- ongeval: ontstaat door onveilig handelen, onveilige situaties of beide
- letsel en/of schade: gevolg van ongeval
eerste drie zijn oorzaken, laatste twee gevolgen
ongeval: dominosteen 2: menselijk falen
3.2
menselijk falen bestaat uit:
1.Persoonsgebonden factoren
* onvoldoende kennis
* onvoldoende ervaring
* onvoldoende motivatie
* onvoldoende aandacht
2.Taakgebonden factoren
* onvoldoende leiding / toezicht
* onjuiste werkmethode
* onvoldoende tijd voor werkzaamheden
* niet aanwezig zijn van benodigde apparatuur of gereedschap
* niet goed onderhouden van gereedschap of apparatuur
acties leidinggevende om ongevallen te voorkomen
in lijn met oorzaken-gevolgenreeks
3.2
- aanpakken van alle onveilige handelingen en alle onveilige situaties
- uitvoeren periodieke inspecties
- voeren van periodiek overleg met medewerkers (oa toolbox meeting)
- toezien naleving werkprocedures
- verzorgen van instructies over (gezondheids)risico’s werk
- invoeren en evalueren van verbeterpunten n.a.v. onveilig handelen en situaties
acties directie om ongevallen te voorkomen
in lin met oorzaken-gevolgen reeks
3.2
- vaststellen (meerjaren)plan ter verbetering van de arbeidsomstandigheden
- delegeren van taken en bevoegdheden aan afdelingen en medewerkers in bedrijf
- zorgen voor goede organisatie van arbeidsomstandigheden
- zorgen voor goede overlegstructuur over arbeidsomstandigheden en verantwoordelijkheden
- uitwerken van arbobeleid in veiligheidsbeleid (dus in procedures en voorschriften)
- zorgen voor voldoende training en instructie