3) Miażdżyca (Statyny, żywice)

Question 1

Patomechanizm miażdżycy

Answer 1

Miażdżyca - proces zapalny

• kluczowy etap: prezentacja antygenu limfocytom T

↑ miażdżycy: Th1 + (IFN-γ, TNF-α, IL-1, IL-12, IL-18)
↓ miażdżycy: Treg + (TGF-β, IL-10)

Najczęściej zaczyna się od hipercholesterolemii (hiperch + zapalenie = partners in crime)

(Mewastatyna: pierwsza, wyizolowana z penicilium citrinum)

Question 2

Leki zmniejszające stężenie lipidów w surowicy

Answer 2

1) Statyny

2) Żywice wiążące kwasy żółciowe
3) Fibraty
4) Inne
5) Nowe

Question 3

Statyny charakterystyka

Answer 3

Leki ↓ lipidy w surowicy

inh. reduktazy HMG-CoA
- ↓ stężenia LDL: ↓ syntezy cholesterolu w hepatocytach -> ↑ ekspresji rec. LDL -> wychwyt LDL z krwi
- gł gdy ↑↑ LDL

Question 4

Statyny proleki

Answer 4

1) Lowastatyna
2) Simwastatyna

Nieaktywne laktony przekształcane w wątrobie do aktywnych postaci

Question 5

Statyny leki (bezpośrednie)

Answer 5

1) Prawastatyna
2) Fluwastatyna
3) Atorwastatyna
4) Rozuwastatyna
5) Pitawastatyna

Bezpośrednio działające formy kwasu hydroksylowego z otwartym pierścieniem

Question 6

Lowastatyna

Answer 6

Statyny proleki

• metabolizowana przez CYP3A4
• Tb1/2 = 3h
• Aspergillus terreus

Question 7

Simwastatyna

Answer 7

Statyny proleki

• metabolizowana przez CYP3A4
• Tb1/2 = 2h
• źródła naturalne
• słynna z badania 4S (Scandinavian Simvastatin Survival Study), które udowodniło korzystnosć statyn w chorobie niedokrwiennej serca

Question 8

Prawastatyna

Answer 8

Statyny bezpośrednie

• NIE metabolizowana przez CYP2C9
• źródła naturalne

Question 9

Fluwastatyna

Answer 9

Statyny bezpośrednie

• metabolizowana przez CYP2C9
• Tb1/2 = 1-3h
• źródła sztuczne

Question 10

Atorwastatyna

Answer 10

Statyny bezpośrednie

• metabolizowana przez CYP3A4
• T1/2 = 14h (T1/2 aktywności inhibitorowej = 20-30h, przez aktywne metabolity)
• źródła sztuczne

Question 11

Rozuwastatyna

Answer 11

Statyny bezpośrednie

• metabolizowana przez CYP2C9
• Tb1/2 = 19h
• syntetyczna, zawiera siarkę

Question 12

Pitawastatyna

Answer 12

Statyny bezpośrednie

• metabolizowana przez CYP2C9
• Tb1/2 = 11h
• syntetyczna

Question 13

Statyny podawanie

Answer 13

1) Krótki T1/2 (Simwastatyna, Lowastatyna, Fluwastatyna):
- podawać wieczorem
- reduktaza HMG-CoA ma najwyższą aktywność ok. 24

2) Długi okres półtrwania (Atorwastatyna, Rozuwastatyna, Pitawastatyna):
- mogą być rano

Question 14

Statyny działania niepożądane

Answer 14

1) Miopatie
2) Rabdomioliza
- ↓ syntezy CoQ10 (ubichinon); potrzebny w metabolizmie mięśni (red HMG-CoA bierze w tym udział)
- dalsze powikłanie: zatkanie nerek i ONN

3) uszkodzenie wątroby (monitorujemy AspAT, AlAT)
4) NIE można w ciąży

Question 15

Statyny działanie plejotropowe mechanizm

Answer 15

Korzystne efekty statyn niezwiązane z ↓ syntezy cholesterolu

• ↓ prenylacji białek wewnątrzkom. (Ras, RhoA, Rac1)
  (synteza ww zachodzi z wykorzystaniem reduktazy HMG-CoA)
• reszty tłuszczowe kotwiczą białka w błonie

……………………
Prenylacja białek:
- doczepianie reszt lipidowych, rodników izoprenylowych np. pirofosforan geranogeranylu lubpirofosforan farnezylu

Question 16

Statyny działanie plejotropowe efekty

Answer 16

Efekty:

1) ↓ dysfunkcji śródbłonka
2) ↓ procesów zapalnych w naczyniach

3) ↓ agregacji PLT
4) ↑ fibrynolizy
5) p-zakrzepowo

6) stabilizacja blaszki miażdżycowej
.........................
Statyny mają wpływ na:
1) czynność śródbłonka naczyń
2) procesy zapalne
3) metabolizm mięśni i kości

Question 17

Żywice wiążące kwasy żółciowe

Answer 17

1) Cholestyramina
2) Kolestypol
3) Kolesewelam

Question 18

Żywice wiążące kwasy żółciowe charakterystyka

Answer 18

Leki ↓ lipidy w surowicy

1) wiążą kwasy żółciowe w pp (↓ wchł. zwrotnego)
2) ↓ cholesterolu w hepatocytach
3) ↑ ekspresji rec LDL -> wychwyt z krwi

• u niektórych ↑ syntezy VLDL -> ↑ TGA we krwi

Question 19

Żywice wiążące kwasy żółciowe - N

Answer 19

Leki ↓ lipidy w surowicy

1) ↓ wchłaniania witamin ADEK
2) zaparcia
3) biegunka
4) nudności, wzdęcia