3. Απομόνωση λεμφοκυττάρων Flashcards
Τι συμβαίνει στη μυελοποίηση;
Τα αρχέγονα πολυδύναμα αιμοποιητικά κύτταρα
διαφοροποιούνται προς προγονικά μυελικά/μυελοειδή κύτταρα, στη συνέχεια σε
μυελοβλάστες, και, τελικά, δίνουν γένεση στα μονοκύτταρα και τα κοκκιοκύτταρα
(ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα, ηωσινόφιλα και βασεόφιλα). Από τα ίδια προγονικά
μυελοειδή κύτταρα προέρχονται και οι σειρές των ερυθροκυττάρων, μαστοκυττάρων και
αιμοπεταλίων
Τι συμβαίνει στη λεμφοποίηση;
Κατά τη λεμφοποίηση, τα αρχέγονα πολυδύναμα αιμοποιητικά κύτταρα
διαφοροποιούνται αρχικά προς προγονικά λεμφικά/λεμφοειδή κύτταρα και στη συνέχεια
σε λεμφοβλάστες, οι οποίοι, μετά από περιορισμένο αριθμό διαιρέσεων (2-3 διαιρέσεις),
δίνουν γένεση στα προλεμφοκύτταρα. Από τα προλεμφοκύτταρα δημιουργούνται οι τρεις
κύριοι τύποι λεμφοκυττάρων, τα Β λεμφοκύτταρα, τα Τ λεμφοκύτταρα και τα φυσικά
φονικά (ΝΚ) λεμφοκύτταρα
Ποιος ο κύκλος των Β λεμφοκυττάρων;
Παράγονται, ωριμάζουν και διαφοροποιούνται στο μυελό. Απελευθερώνονται στην κυκλοφορία ως ώριμα αθώα/παρθένα Β κύτταρα. Εκφράζουν BCR στην επιφάνειά τους (μεμβρανοσυνδεδεμένο αντίσωμα), ειδικός για κάθε Β λεμφοκύτταρο.
Κυκλοφορούν στην αιματική και στην λεμφική κυκλοφορία (στα δευτερογενή λεμφικά όργανα) και αν δεν ενεργοποιηθούν από κατάλληλο αντιγόνο πεθαίνουν σε 3-4 μέρες.
Αν ενεργοποιηθούν, πολλαπλασιάζονται και διαφοροποιούνται σε πλασματοκύτταρα, τα οποία εκκρίνουν αντισώματα. ενεργοποιημένα Β λεμφοκύτταρα παράγονται και Β λεμφοκύτταρα μνήμης, τα οποία είναι μακρόβια, εκφράζουν BCR ίδιας ειδικότητας με τα προγονικά τους Β λεμφοκύτταρα και ενεργοποιούνται ταχύτατα κατά από μεταγενέστερη αναγνώριση του ίδιου αντιγόνου. Τα Β λεμφοκύτταρα μνήμης παρέχουν στον οργανισμό ανοσία.
Ποιος ο κύκλος των Τ λεμφοκυττάρων;
Παράγονται στο μυελό των οστών και εξέρχονται σε ανώριμη μορφή. Μεταναστεύουν στο θύμο αδένα προκειμένου να ωριμάσουν και να διαφοροποιηθούν.
Κατά την παραμονή τους στο θύμο, εκφράζουν στη μεμβράνη τους ειδικό και μοναδικό
υποδοχέα αναγνώρισης και δέσμευσης του αντιγόνου που ονομάζεται TCR. Αντίθετα με
τον BCR, ο TCR αναγνωρίζει τμήματα αντιγόνων μόνο όταν αυτά είναι συνδεδεμένα με
μόρια του μείζονος συμπλέγματος ιστοσυμβατότητας (MHC), δηλαδή τα Τ λεμφοκύτταρα υπόκεινται σε MHC περιορισμό. Τα αθώα/παρθένα Τ λεμφοκύτταρα που αναγνωρίζουν
το σύμπλεγμα αντιγόνο-μόριο MHC ενεργοποιούνται, πολλαπλασιάζονται και
διαφοροποιούνται, παράγοντας δραστικά Τ λεμφοκύτταρα και Τ λεμφοκύτταρα μνήμης, που είναι μακρόβια και προσφέρουν ανοσία.
Ποιοι οι 2 διαφορετικοί τύποι Τ λεμφοκυττάρων;
τα βοηθητικά (helper T cells, Th) και τα
κυτταροτοξικά (cytotoxic T cells, Tc), που φέρουν διαφορετικούς επιφανειακούς δείκτες,
τα μόρια CD4 και CD8, αντίστοιχα.
Ποιος ο ρόλος των βοηθητικών Th λεμφοκυττάρων (CD4);
Τα Th λεμφοκύτταρα εκκρίνουν κυτταροκίνες που
διαμεσολαβούν τις ανοσιακές αποκρίσεις
Ποιος ο ρόλος των Tc λεμφοκυττάρων (CD8);
τα Tc λεμφοκύτταρα εκκρίνουν
κυτταροτοξικά μόρια και καταστρέφουν κύτταρα-στόχους.
Ποιος ο ρόλος των Tregs ( ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα);
Εκκρίνουν κυτταροκίνες που καταστέλλουν τις ανοσιακές αποκρίσεις.
Τι γνωρίζεται για τα φυσικά φονικά λεμφοκύτταρα; NK
Παραγωγή στο μυελό, ανήκουν στη φυσική ανοσία επειδή δεν εμφανίζουν ειδικότητα στην αναγνώριση των αντιγόνων και δεν διαφοροποιούνται σε κύτταρα μνήμης. Όπως και τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα,
φέρουν στο κυτταρόπλασμά τους κοκκία που περιέχουν περφορίνη και θρυμματίνες,
δηλαδή κυτταροτοξικά μόρια που καταστρέφουν κύτταρα μολυσμένα από ιούς ή που
εκφράζουν στην επιφάνειά τους τροποποιημένα MHC μόρια.
Από τι μεσολαβείται η αναγνώριση και καταστροφή κυττάρων στόχων από τα ΝΚ λεμφοκύτταρα;
Από την
ενεργοποίηση 2 τύπων υποδοχέων που συνεκφράζονται στην κυτταρική τους επιφάνεια,
των ανασταλτικών (KIR) και των επαγωγικών (KAR ή AR).
Η καταστροφή των κυττάρων στόχων από τα ΝΚ λεμφοκύτταρα είναι ανεξάρτητη από την παρουσίαση αντιγόνων μέσω
των MHC μορίων.
Τι είναι τα μονοκύτταρα και τα μακροφάγα;
Τα μονοκύτταρα είναι μεγαλύτερα από τα υπόλοιπα λευκοκύτταρα του περιφερικού
αίματος και χαρακτηρίζονται από μεγάλο έκκεντρα τοποθετημένο πυρήνα. Το
κυτταρόπλασμά τους είναι πλούσιο σε αζουρόφιλα κοκκία (λυσοσώματα) που περιέχουν
υδρολυτικά ένζυμα. Έχουν την ικανότητα συνεχούς λυσοσωμικής
δραστικότητας, είναι έντονα φαγοκυτταρικά και απαντούν χημειοτακτικά στην παρουσία
φλεγμονής, νεκρωμένου ή ξένου υλικού. Κυκλοφορούν στο αίμα 1-4 ημέρες, αλλά όταν
μεταναστεύσουν σε κάποιον ιστό και διαφοροποιηθούν σε ιστικά μακροφάγα είναι μακροβιότερα.
Αν
και ανήκουν στα κύτταρα της φυσικής ανοσίας, τόσο τα μονοκύτταρα του περιφερικού
αίματος όσο και τα ιστικά μακροφάγα συμμετέχουν στην επαγωγή ειδικών ανοσιακών
αποκρίσεων, λόγω της ικανότητάς τους να φαγοκυτταρώνουν, να επεξεργάζονται και να
παρουσιάζουν αντιγόνα μέσω των MHC μορίων στα Τ λεμφοκύτταρα (γι’ αυτό ονομάζονται και αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα), αλλά και της παραγωγής και έκκρισης
ανοσοεπαγωγικών κυτταροκινών
Που χρησιμοποιείται το διάλυμα Ficoll-Paque;
Δημιουργεί βέλτιστες συνθήκες πυκνότητας και
ωσμωμοριακότητας για την απομάκρυνση των υπόλοιπων έμμορφων στοιχείων του
αίματος από τα μονοπύρηνα κύτταρα (peripheral blood mononuclear cells, PBMC).
Που χρησιμοποιείται το διάλυμα Ficoll-Paque;
Δημιουργεί βέλτιστες συνθήκες πυκνότητας και
ωσμωμοριακότητας για την απομάκρυνση των υπόλοιπων έμμορφων στοιχείων του
αίματος από τα μονοπύρηνα κύτταρα (peripheral blood mononuclear cells, PBMC).
Ποιες οι στοιβάδες που δημιουργούνται με τη χρήση του διαλύματος Ficoll-Paque;
Με την επαφή των έμμορφων στοιχείων του αίματος με το διάλυμα του Ficoll-Paque,
τα ερυθρά αιμοσφαίρια, όταν βρίσκονται σε θερμοκρασία δωματίου, συγκολλούνται από
το Ficoll PM400 και, συνεπώς, καθιζάνουν στο κατώτερο στρώμα του σωληναρίου
Το στρώμα επάνω από τα ερυθρά αιμοσφαίρια περιέχει τα κοκκιοκύτταρα, τα οποία
υπό την ωσμωτική πίεση που έχει το διάλυμα του Ficoll-Paque (ελαφρά υπέρτονο)
αυξάνουν ελάχιστα την ήδη υψηλή τους πυκνότητα και μεταναστεύουν διαμέσου του
στρώματος του Ficoll-Paque προς τον πυθμένα του σωληναρίου. Έτσι, επάνω από το
διάλυμα Ficoll-Paque συγκεντρώνονται τα κύτταρα με πυκνότητα χαμηλότερη από του
διαλύματος Ficoll-Paque, όπως τα λεμφοκύτταρα και τα μονοκύτταρα, μαζί με άλλα
στοιχεία που καθιζάνουν αργά, όπως τα αιμοπετάλια που επίσης έχουν χαμηλή
πυκνότητα.
Τι χρώματα έχουν τα κύτταρα στη καταμέτρηση;
Καταμετρούμε τον αριθμό των ζωντανών και τον αριθμό των νεκρών κυττάρων. Τα
ζωντανά PBMC είναι άχρωμα. Τα νεκρά είναι βαμμένα μπλε, γιατί η κυτταρική
μεμβράνη τους είναι διαπερατή στη χρωστική trypan blue