2B1 week 4 HC 4 & 5 Meningokokken, meningitis en encefalitis Flashcards
Wat zijn symptomen van een meningokokken besmetting?
Koorts, malaise, spierpijn, braken en meningisme
Wat zijn petechiën?
Niet wegdrukbare huidbloedingen
Welke verwekkers kunnen septische shock met purpura veroorzaken?
Vooral neisseria meningitidis, maar ook streptococcen, s.aureus, e.coli en influenza
Wat zijn kenmerken van meningokokken?
- Serogroep A, B, C, W, X, Y en Z
- Incubatietijd 2-10 dagen
- 10-20% asymptomatische dragers in nasopharynx
Waar komt meningokokken het meest voor?
Engeland, Ierland en meningitis belt in Afrika
Hoe kan meningokokken zich verspreiden?
Via bloedbaan
- Systemisch: sepsis
- Lokaal: meningitis
Wat zijn risicofactoren voor een meningokokken infectie?
- Omgeving: crowding, roken, reizen
- Virulentie micro-organisme
- Gastheer: deficiëntie complement/antistof, asplenie
Hoe kan een meningokokken infectie leiden tot mulitorgaan falen?
- Binding bacteriën en toxines aan leukocyten
- Klontering aan vaatwand
- Anti inflammatoire eiwitten en complement
- Vorming stolsels en lek worden vaten
- Verlies myocard functie / flow
Waar let je op bij lichamelijk onderzoek bij verdenking op meningokokken infectie?
- Cardiovasculaire status: HF, polsvolume, capillairy refill, BP
- Overig: ademfrequentie, huid, bewustzijn, diurese
Wat zijn de richtlijnen rondom behandeling van een meningokokken infectie?
- Antibiotica geven zonder diagnostische delay
- Volume suppletie en inotropica
- Zuurstof, intubatie, beademing en ECMO zo nodig
- Corticosteroïden
Wat wordt er gedaan nadat een persoon meningokokken positief is?
Knuffelcontacten krijgen zo snel mogelijk (< 7 dagen) antibiotica profylaxe
Wat is meningitis?
Virale of bacteriële infectie van de meningen
Wat is encefalitis?
Virale infectie van het hersenparenchym
Op welke manier kan meningitis ontstaan?
- Doorbraak uit KNO gebied
- Hematogeen: kolonisatie, invasie bloedbaan, overleven, invasie CNS
Wat zijn mogelijke verwekkers van meningitis?
S. pneunomia (43%), N. meningitidis (B) (11%), H. influenza (8%), S. aureus of E.coli
Wat zijn meestal de verwekkers van meningitis bij neonaten?
Groep B streptokokken, E.coli of listeria
Wat zijn symptomen van meningitis?
Koorts, hoofdpijn, lethargie, nekstijfheid, convulsies, volle fontanel, focale neurologie, comateus
Welk aanvullend onderzoek doe je bij verdenking op meningitis?
- Bloedonderzoek: infectielab, bloedkweek
- Beeldvorming: voor lumbaalpunctie, uitsluiten DD
- Lumbaalpunctie
Waar let je op bij de lumbaalpunctie?
- Macroscopie: helder of troebel
- Microscopisch: cellen, eiwit en glucose
- Gramkleuring: positief = meningococcen, negatief = pneumococcen
Wat zijn aanwijzingen voor bacteriële meningitis?
- Polynucleaire cellen > 100 x 10^6
- Glucose < 2 mmol/L
- Eiwit > 0,5 gr/L
Wat is de therapie bij meningitis?
- Zo spoedig mogelijk empirische antibiotica
- Dexamethason voor eerste gift antibiotica (4 dagen)
Welke complicaties van meningitis zijn er?
- Korte termijn: cerebraal oedeem, subdurale effusie, subduraal empyeem, hersenabces, ventriculitis, hydrocephalus, SIADH
- Lange termijn: achterstand motorische ontwikkeling, leerproblemen, gedragsproblemen, gehoorverlies, visus stoornissen, epilepsie
Hoe kan meningitis leiden tot slechthorendheid?
Inflammatie van het labyrinth leidt tot ossificatie
Wat zijn kenmerken van meningo-encefalitis?
- Neurologische symptomen
- Vaak viraal (40-50%), soms auto-immuun
- Hogere incidentie bij kinderen
Wat is de pathofysiologie van encefalitis?
- Direct effect micro-organismen: necrose gliacellen, schwanse cellen en neurale cellen
- Immunologische effecten: perivasculitis, functiestoornissen, nutrientgebrek, polarisatiestoornis
Wat zijn verwekkers van encefalitis?
- Aerogeen: enterovirus, parechovirus, mazelen, influenza
- Direct: herpes simplex, varicella, bof, rabies
- Arbovirussen
- Tekenbeet
Welk aanvullend onderzoek doe je bij verdenking op encefalitis?
- Bloedonderzoek: infectielab, kweek en serologie
- Liquorpunctie: macroscopisch, microscopisch, PCR, auto immuniteit (oligoklonaal)
- Beeldvorming, EEG
Wat zijn aanwijzingen voor virale encefalitis?
- Mononucleaire cellen < 1000 x 10^6
- Normaal glucose
- Normaal of licht verhoogd eiwit
Wanneer geef je aciclovir?
In afwachting op PCR en serologie
- Bij herpes en varicella
- Bij kinderen < 2 maanden
Wat zijn kenmerken van auto-immuun encefalitis?
- Soms post viraal
- Auto antistoffen tegen neurale antigenen
- Aspecifieke liquor en beeldvorming
Welke virussen bereiken de hersenen via het zenuwstelsel en zijn daardoor extra gevaarlijk?
Herpes simplex virus en rabies