2B1 week 1 HC 1 & 4 Inleiding microbiologie en parasieten Flashcards
Welke soorten ziekteverwekkers zijn er?
Bacteriën, schimmels & gisten, parasieten en virussen
Wat zijn kenmerken van bacteriën?
- Prokaryoot
- Eencellig
- Dubbelstrengs circulair DNA
- Vaak plasmidaal DNA
Wat zijn voorbeelden van bacteriële infecties?
Streptokokken, pneumokokken, lues/syffilis, e.coli
Wat zijn kenmerken van virussen?
- Vermeerdering in gastheercellen
- Alleen DNA of alleen RNA
- Enkelstrengs of dubbelstrengs
Wat zijn voorbeelden van virale infecties?
BWI, rode hond, hepatitis, COVID
Wat zijn kenmerken van fungi?
- Eukaryoot
- Dismorf
- Voortplanting door sporen
Wat is het verschil tussen gisten en schimmels?
Gisten zijn unicellulair, schimmels zijn draden
Wat zijn kenmerken van parasieten?
- Eukaryoot
- Afhankelijk van gastheer
- Groot genoom
- Complexe cel structuren
- Meerdere ontwikkelingsstadia in levenscyclus
- Soms meerdere gastheren
Wat stond er in de postulaten van Koch?
- Basisgedachte: Één ziekte, één microbiele verwekker
- Alleen bij ziekte is verwekker aanwezig
- 4 postulaten:
- MO in grote getalen in lichaam bij ziek zijn, afwezig bij gezond zijn [NIET WAAR]
- MO moeten kunnen worden geisoleerd van het zieke organisme en moet kunnen groeien in een reine omgeving. [NIET WAAR]
- Als MO is geisoleerd, moet het in een gezond organisme gespoten worden, als gevolg hiervan wordt dit nu ziek [NIET WAAR, ook andere factoren spelen een rol bij ziek worden]
- Vanuit het organisme dat ziek is, zou MO weer gekweekt moeten kunnen worden [NIET WEERLEGD]
Wat is de betekenis van een infectie?
Schade of veranderde fysiologie door interactie tussen gastheer en micro-organisme
Waar hangt de pathogenese van een infectieziekte vanaf?
- Besmettingsroute
- Gastheer (genetische achtergrond, immuunstatus)
- Micro organisme (virulentie, pathogeniciteit)
Wat is virulentie?
Vermogen van een micro-organisme om schade/ziekte te veroorzaken (kwalitatief)
Wat zijn virulentiefactoren?
Eigenschappen waarmee een micro-organisme de verdedigingsmechanismen van de gastheer kan ontlopen
Voorbeelden: adhesinen (pili), toxinen, kapsel van bacterie of gist, etc
Wat is pathogeniciteit?
Vermogen van een micro-organisme om schade/ziekte te veroorzaken (absoluut)
Welke typen pathogeniciteit zijn er?
- Primair pathogeen: veroorzaken regelmatig ziekte verschijnselen
- Oppoturnistisch pathogeen -> alleen bij mensen met verminderde immuunsysteem
Wat is Leishmania?
Parasiet met een kern en kinetoplast met mitochondriaal DNA
- Overgebracht door zandvliegjes
Welke typen symbiose zijn er?
- Commensalisme: 1 voordeel, ander geen nadeel
- Mutualisme: beide voordeel
- Parasitisme: ten koste van gastheer
Welke 3 typen parasieten zijn er?
- Ectoparasieten (op de huid)
- Endoparasieten / parasitaire wormen
- Parasitaire protozoa (eencellig) -> Zoals o.a. Leishmania
Wat is een vector?
E-vertebraat (ongewerveld dier) dat verantwoordelijk is voor overdracht van een parasiet
Welke typen ontwikkelingscycli zijn er?
Direct (1 gastheer) of indirect (meerdere gastheren)
Wat zijn kenmerken van een definitieve gastheer?
Herbergt volwassen parasiet die zich geslachtelijk vermenigvuldigt
Wat zijn kenmerken van een tussengastheer?
Asexuele of vegetatieve vermeerdering
Wat is gastheerspecificiteit?
Door een specialisatie ontstane gebondenheid van de parasiet aan een bepaalde gastheer
Wat doen intracellulaire parasieten(zoals leishmaniasis) in een fagosoom (macrofaag bv)?
Voorkomen fusie met lysosoom en kunnen zo dus ook overleven
