1_Ýmsir smitsjúkdómar og bólusetningar

Question 1

hvaða bakt veldur skarlatssótt?

Answer 1

beta-hemolýtiskir grúppu A streptokokkar

Question 2

meðgöngutími skarlatssóttar?

Answer 2

1-7 dagar

Question 3

hvernig er tungan í skarlatssótt?

Answer 3

í upphafi hvít með papillum, seinna rauð með papillum (strawberry)

Question 4

einkenni skarlatssóttar?

Answer 4

1) hálsbólga
2) bólgnar tonsillur
3) strawberry tongue
4) perioral pallor og roði í andliti
5) útbrot - dreift erythema með örfínum dökkrauðum deplum, sandpappírsáferð!!

Question 5

hvað standa útbrotin lengi í skarlatssótt og hvaða áhrif hefur pc gjöf á þau?

Answer 5

í 3-5 daga, óháð pc gjöf

Question 6

meðferð við skarlatssótt?

Answer 6

penicillin í 10 daga

(eða amoxicillin)

Question 7

nefna veirur sem eru dsDNA (4)?

Answer 7

1) adeno
2) herpes
3) pox
4) hepatitis B (orthohepadnoveira)

Question 8

nefna veiru sem er ssDNA

Answer 8

Parvo

Question 9

nefna veiru sem er dsRNA?

Answer 9

Rotaveira

Question 10

nefna veirur sem eru ssRNA? (8)

Answer 10

1) picorna
2) entero
3) hepatitis A
4) aphtoveirur (gin og kl)
5) parechoveirur
6) togaveirur
7) rubella
8) orthomyxoveirur (influenza)

Question 11

Nefna allar 8 herpes veirurnar

Answer 11

HSV1
HSV2
Varicella zoster
EBV
CMV
Roseola 6
Roseola 7
HHV8 (getur valdið Kaposi sarcoma)

Question 12

meðgöngutími hlaupabólu?

Answer 12

2 vikur!

1-3 vikur

Question 13

hvenær er hlaupabóla smitandi?

Answer 13

1-2d f útbrot og þar til lesionir eru þurrar

Question 14

lýsa hlaupabólu útbrotum? (4)

Answer 14

1) ávalar lesionir í hársverðir, munni/slímhúðum, lófum/iljum
2) centripedal dreifing
3) birtast á 3-5d
4) mikill kláði

Question 15

á hvaða stigum eru hlaupabólu útbrot? (5)

Answer 15

1) macula ->
2) papula ->
3) vesicula ->
4) pustula ->
5) crust ->
(allt í einu)

Question 16

meðferð við hlaupabólu? (3)

Answer 16

1) kláðastillandi
2) acyclovir?
3) immunoglobulin?

Question 17

dugar transplacental mótefni við hlaupabólu?

Answer 17

nei það þarf líka virkt T frumusvar

Question 18

bólusetning við hlaupabólu hófst hvenær?

Answer 18

hófst í jan 2020

Question 19

hvaða veira veldur mononucleosis?

Answer 19

EBV

Question 20

meðgöngutími mononucleosis?

Answer 20

1-2 mánuðir

Question 21

einkenni mononucleosis? (10)

Answer 21

1) slappleiki
2) hausverkur
3) ógleði
4) kviðverkir
5) vaxandi hálssærindi og hálsbólga
6) Hiti
7) lymphadenopathia
8) miltisstækkun (50%)
9) lifrarstækkun (30%)
10) útbrot (5-15%)

Question 22

hversu lengi stendur mononucleosis yfir?

Answer 22

2-4 vikur (eða lengur)

Question 23

hvaða cancer hefur EBV tengsl við?

Answer 23

Burkitt lymphoma

Question 24

rannsóknir sem benda til mononucleosis? (5)

Answer 24

1) atypical lymphocytosis (í status og diff)
2) thrombocytopenia
3) monospot
4) hækkuð lifrarpróf
5) Veirutítrerar IgG og IgM

Question 25

af hvaða ætt er mislingaveiran?

Answer 25

paramyxoviridae

Question 26

er mislingar bara í mönnum?

Answer 26

já

Question 27

hverju bindast mislingar? (2)

Answer 27

1) CD46

2) CD150

Question 28

lýsa hvernig mislingar sýkja mann? (3)

Answer 28

1) sýkja epithelfrumur í öndunarvegi
2) dreifast þaðan með lymphocytum um blóðrás til reticuloendothelial kerfis
3) sýkir frumur í öndunarvegi, conjunctiva, þvagrás, litlum æðum og MTK

Question 29

hvernig komast mislingar fram hjá vessabundna ónæmiskerfinu?

Answer 29

með intracellular fjölgun og syncitia(?) myndun

þ.a. aðallega frumubundið ónæmissvar sem á einmitt þátt í einkennum

Question 30

klassísk 4 stig í mislingum?

Answer 30

1) incubation
2) prodrome
3) exanthem
4) recovery

Question 31

dæmi um mismunagreiningar mislinga (2)?

Answer 31

1) mononucleosis

2) lyfjaútbrot

Question 32

meðgöngutími roseola?

Answer 32

1-2 vikur

Question 33

einkenni roseola? (6)

Answer 33

1) stöðugur hár hiti í 3-5 daga
2) fylling í fontanellu
3) lítil vanlíðan
4) hitakrampar (hjá 10-20%)
5) aseptískur meningitis (30-40%)
6) útbrot eftir að hiti fellur og hverfa fljótt

Question 34

meðgtími parvo b19?

Answer 34

2 vikur

Question 35

hvenær hættir b19 að smita?

Answer 35

þegar útbrot birtast

Question 36

hvernig eru útbrotin í b19? (3)

Answer 36

1) slapped face
2) maculopapular útbrot fyrst
3) síðan möskvakennd úbrot

Question 37

hvaða veira veldur hand foot and mouth disease?

Answer 37

coxsackie A16

Question 38

lýsa hand foot and mouth disease

Answer 38

húðútbrot í munni og höndum oftar en fótum og gengur yfir á fáeinum dögum

Question 39

meðgtími kíghósta?

Answer 39

7-10d

Question 40

í hvaða stig skiptist kíghósti?

Answer 40

1) kvefstig 2v
2) hóstastig 2-4v
3) afturbatastig 2-8v

Question 41

bakt sem veldur kíghósta?

Answer 41

bordatella pertussis

Question 42

meðferð við kíghósta?

Answer 42

macrolidar

Question 43

fylgikvillar kíghósta? (4)

Answer 43

1) lungnabólgur
2) aðrar efri loftvegasýkingar
3) krampar
4) encephalopathia

Question 44

hvernig veira er poliovirus?

Answer 44

enteroveira

Question 45

undir hvað flokkast enteroveirur (eins og polioveira)?

Answer 45

picornaveirur

Question 46

hvað heitir sá sem bólusetti fyrst gegn kúabólu?

Answer 46

Edward Jenner

Question 47

hvort kom gerlakenningin (Pasteur) eða bólusetningin fyrst?

Answer 47

bólusetningin öld fyrr