13. PagPag Flashcards
Ayon sa kanya ang dahilan kung bakit hindi gaanong nakapagbabasa ng tekstong impormatibo ang mag-aaral ay dahil limitado ang ganitong uri ng mga babasahin sa kanilang kapaligiran.
Duke 2000
ayon kay ____ kung mabibigyan ng pagkakataong makapamili ng aklat ang mga mag-aaral sa unang baitang, mas pipiliin nila ang aklat na di piksiyon kaysa piksiyon.
Mohr 2006
● Humigit-kumulang ______ sa mga mag-aaral ang pumili ng aklat na di piksiyon.
85%
- Babasahing di piksiyon.
- Naglalayong magbigay ng impormasyon o magpaliwanag nang malinaw at walang pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa tulad ng sa mga hayop, isports, agham o siyensiya, kasaysayan, gawain, paglalakbay, heograpiya, kalawakan, panahon, at iba pa.
Tekstong impormatibo
ang impormasyon sa tekstong impormatibo ay nakabase sa opinyon ng may akda (t or m)
mali
- Karaniwang may ___________ tungkol sa paksa ang manunulat o kaya’y nagsasagawa siya ng pananaliksik at pag-aaral ukol dito.
malawak na kaalaman
ano ang laging na dadagdag ng tekstong impormatibo?
bagong kaalaman, o makapagpayaman ng dating kaalaman
maaaring mapalawak pa ang kaalaman ukol sa isang paksa, maunawaan ang mga pangyayaring mahirap ipaliwanag, matuto ng maraming bagay ukol sa ating mundo, magsaliksik, at mailahad ang mga yugto sa buhay ng iba’t ibang uri ng insekto, hayop, at ibang pang nabubuhay, at iba pa.
layunin ng may akda
inilalahad ang mga pangunahing ideya sa mambabasa; nagagawa ito sa pamamagitan ng paglalagay ng pamagat sa bawat bahagi, tinatawag din itong organizational markers na nakatutulong upang agad makita at malaman ng mambabasa ang pangunahing ideya ng babasahin.
pangunahing ideya
paglalagay ng angkop na mga pantulong na kaisipan o mga detalye upang makatutulong mabuo sa isipan ng mambabasa ang pangunahing ideyang nais niyang matanim o maiwan sa kanila.
pantulong na kaisipan
a. Paggamit ng nakalarawang representasyon: larawan, guhit, dayagram, tsart, talahanayan, time line, at iba pa.
b. Pagbibigay-diin sa mahahalagang salita sa teksto: pagsulat nang nakadiin, nakalihis, nakasalungguhit, o nalagyan ng panipi.
c. Pagsulat ng mga talasanggunian: sangguniang ginamit.
mga kagamitan o sanggunian na magtatampok sa mga bagay na binibigyang diin
inilalahad ang mga totoong pangyayaring naganap sa isang panahon o pagkakataon; maaaring ang pangyayaring isasalaysay ay personal na nasaksihan ng manunulat o direktang nasaksihan; karaniwang sinisimulan ng manunulat sa isang mabisang panimula o introduksiyon.
paglahad ng totoong pangyayari/ kasaysayan
mahahalagang kaalaman o impormasyon patungkol sa tao, hayop, iba pang bagay na nabubuhay at di nabubuhay, gayundin sa mga pangyayari sa paligid; nangangailangan ng masusing pananaliksik sapagkat ang mga impormasyon at detalyeng taglay nito ay naglalahad ng katotohanan ukol sa paksa at hindi dapat samahan ng personal na pananaw o opinyon ng manunulat.
paguulat pang impormasyon
nagbibigay paliwanag kung paano o bakit naganap ang isang bagay o pangyayari; layunin nitong makita ng mambabasa mula sa mga impormasyong nagsasaad kung paano humantong ang paksa sa ganitong kalagayan; larawan, dayagram, flowchart na may may kasamang mga paliwanag.
pagpapaliwanag
_________ ang paglalarawan kung ang manunulat ay maglalarawan nang napakalinaw at halos madama na ng mambabasa subalit ang paglalarawan ay nakabatay lamang sa kanyang mayamang imahinasyon at hindi nakabatay sa isang katotohanan sa totoong buhay.
subhetibo
___________ kung ito’y may pinagbatayang katotohanan.
obhetibo
- Maihahalintulad sa isang larawang ipininta o iginuhit kung saan kapag nakita ito ng iba ay parang nakita na rin nila ang orihinal na pinagmulan ng larawan.
tekstong deskriptibo
- Mga _____ at __________ ang karaniwang ginagamit ng manunulat upang mailarawan ang bawat tauhan, tagpuan, mga kilos o galaw, o anumang bagay na nais niyang mabigyang-buhay sa imahinasyon ng mambabasa.
pang-uri at pang-abay
Paggamit ng mga salitang maaaring tumukoy o maging reperensiya ng paksang pinag-uusapan sa pangungusap.
reperensiya
kung kailangang bumalik sa teksto upang malaman kung ano o sino ang tinutukoy.
anapora
kung nauna ang panghalip at malalaman lang kung sino o ano ang tinutukoy kapag ipinagpatuloy ang pagbabasa sa teksto.
katapora
Paggamit ng ibang salitang ipapalit sa halip na muling ulitin ang salita.
substitusyon
May binabawas na bahagi ng pangungusap subalit inaasahang maiintindihan o magiging malinaw pa rin sa mambabasa ang pangungusap dahil makatutulong ang naunang pahayag para matukoy ang nais ipahiwatig ng nawalang salita.
ellipsis
Nagagamit sa pag-uugnay ng sugnay sa sugnay, parirala sa parirala, at pangungusap sa pangungusap.
pang ugnay
– Mabibisang salitang ginagamit sa teksto upang magkaroon ito ng kohesyon.
kohesiyong leksikal
kung ang ginagawa o sinasabi ay nauulit nang ilang beses.
repetisyon
ay mga salitang karaniwang nagagamit nang magkapareha o may kaugnayan sa isa’t isa kaya’t kapag nabanggit ang isa ay naiisip din ang isa.
kolokasyon
Ilang Tekstong Deskriptibong Bahagi ng Iba Pang Teksto
- Paglalarawan sa Tauhan
- Paglalarawan sa Damdamin o Emosyon
- Paglalarawan sa Tagpuan
- Paglalarawan sa Isang Mahalagang Bagay
- Isa sa mga layunin ay mang-aliw o manlibang kaya naman kahit ito’y nakabase sa katotohanan ay higit itong nakatuon sa katotohanang may kaugnayan sa emosyonal at moral na anggulo.
- Lumulutang ang mga elemento ng isang kuwento.
tekstong naratibo
Lahat ng piksiyon ay naratibo, ngunit hindi lahat ng naratibo ay piksiyion (t or m)
tama
__________ ay direktang isinasama ng manunulat at nagiging saksi sa mga pangyayaring kanyang isinasalaysay
Mambabasa
isa sa mga tauhan ang nagsasalaysay ng mga bagay na kanyang nararanasan, naaalala, o naririnig kaya gumagamit ng pangahalip na ‘ako’.
unang panauhan
mistulang kinakausap ng manunulat ang tauhang pinagagalaw kaya’t gumagamit ng panghalip na ‘ka’ o ‘ikaw’.
ikalawang panauhan
isinasalaysay ng isang taong walang relasyon sa tauhan kaya ang panghalip na ginagamit ay ‘siya’.
ikatlong panauhan
nababatid ang galaw at iniisip ng lahat ng tauhan; napapasok ang isipan ng bawat tauhan at naihahayag ang iniisip, damdamin, at paniniwala ng mga ito.
maladiyos na panauhan
nababatid ang iniisip at ikinikilos ng isa sa mga tauhan.
limitadong panauhan
hindi napapasok o nababatid ang nilalaman ng isip at damdamin ng mga tauhan; tanging ang mga nakikita o naririnig lang ang isinasalaysay.
tagapag-obserbang panauhan
hindi lang iisa ang tagapagsalaysay kaya’t iba ibang pananw o paningin ang nagagamit sa pagsasalaysay.
kombinasyong pananaw o paningin
- Tauhan ay direkta o tuwirang nagsasaad o nagsasabi ng kanyang diyalogo, saloobin, o damdamin.
- Ginagamitan ng panipi.
- Nagiging natural at lalong lumulutang ang katangiang taglay ng mga tauhan.
- Mas malinaw sa mambabasa ang eksaktong mensahe o sinabi ng tauhan at ang paraan ng pagkakasabi’y naghuhudyat din sa uri ng damdaming taglay,
direkta o tuwirang pagpapahayag
Ang tagapagsalaysay ay naglalahad sa sinasabi, iniisip, o nararamdaman ng tauhan sa ganitong uri ng pagpapahayag.
Di direkta o Di tuwirang Pagpapahayag
elemento ng tekstong naratibo
- tauhan
- tagpuan at panahon
- banghay
- paksa o tema
type of tauhan
- Pangunahing tauhan
- Katunggaling tauhan
- Kasamang tauhan
- May-akda
type of tauhan according to E.M Forrester
- tauhang bilog
- tauhang lapad
types of banghay
- prolepis (flash forward)
- analepsis (flashback)
- Espesyal na uri ng tekstong expository.
- Inilalahad ang serye o hakbang sa pagbuo ng isang gawain upang matamo ang inaasahan; Nagpapaliwanag kung paano ginagawa ang isang bagay.
tekstong prosidyural
kalalabasan ng proyekto
layunin o target na awtput
nakapaloob ang kagamitan o kasangkapang gagamitin
mga kagamitan
serye o hakbang na isasagawa upang mabuo ang proyekto
metodo
paraan kung paano masusukat ang tagumpay ng prosidyur na isasagawa
ebalwasyon
nagbibigay ng gabay at mga paaala na maaaring hindi nakaayos nang magkasunod-sunod
protokol
- Manghikayat o mangumbinsi ; Mabago ang takbo ng isip ng mambabasa at makumbinsi na ang punto ng manunulat, at hindi sa iba, ang siyang tama; Hinihikayat tanggapin ang posisyong pinaniniwalaan o ineendorso ng teksto.
tekstong persuweysib
ano ang tono ng t. persuweysib?
subhetibo
pagbibigay ng hindi magandang taguri sa isang produkto o katunggaling politiko upang hindi tangkilikin.
name calling
magaganda at nakasisilaw na pahayag ukol sa isang produktong tumutugon sa mga paniniwala at pagpapahalaga ng mambabasa.
glittering generalities
paggamit ng isang sikat na personalidad upang mailipat sa isang produkto o tao ang kasikatan.
transfer
sikat na personalidad ay tuwirang nag-endorso ng isang tao o produkto.
testimonial
ginagamit sa kampanya o komersiyal kung saan ang mga kilala o tanyag na tao ay pinalalabas na ordinaryong taong nanghihikayat sa boto, produkto, o serbisyo.
plain folks
ipinapakita nito ang lahat ng magagandang katangian ng produkto ngunit hindi binabanggit ang hindi magandang katangian.
card stacking
hinihimok ang lahat na gamitin ang isang produkto o sumali sa isang pangkat dahil ang lahat ay sumali na.
bandwagon
kredibilidad
ethos
emosyon
pathos
lohika
logos
- Naglalayong kumbinsihin ang mambabasa batay sa datos o impormasyong inilalatag ng manunulat.
- Gumagamit ng logos (logic).
- Inilalahad ang argumento, katwiran, at ebidensiyang nagpapatibay ng posisyon o punto.
tekstong argumentatibo
pumili ng ______ angkop
paksang
Itanong sa sarili kung ano ang ______na nais mong panindigan at ano ang mga dahilan.
panig
Mangalap ng ______
ebidensiya
Gumawa ng _______
borador
_______ ang borador
isulat
- Basahing upang maiwasto ang mga pagkakamali sa gamit ng wika at ________
mekaniks
muling _____
isulat
