1) Zarys farmakoterapii bólu

Question 1

Grupy leków

Answer 1

1) Nieopioidowe p-bólowe (NLPZ, Paracetamol)
2) Opioidy

3) Współanalgetyki
- TCA (trójcykliczne antydepresanty)
- SSRI (selekt. inh. wychwytu 5-HT)
- SNRI (inh. wychwytu 5-HT i NA)
- RIMAO (odwracalne inh. MAO)
- leki o receptorowych mechanizmach działania

4) Znieczulające miejscowo
5) AED (p-drgawkowe)
6) Anty-arytmiczne

7) GKS
8) Uspokajające i nasenne
9) Bisfosfoniany

10) Ag. GABAa
11) Ag. α2

12) Anty-NMDA
13) Anty-wolnozależnych kanałów Ca typu N

14) Kapsaicyna

Question 2

TCA (3-cykliczne antydepresanty)

Czteropierścieniowe antydepresanty

Answer 2

(+) zstępujące szlaki tłumiące przewodzenie bólu
- podwyższenie tolerancji na ból

TCA, np:

1) Amirtryptylina
2) Nortryptylina
3) Imipramina
4) Dezypramina
5) Duloksetyna

Czteropierścieniowe, np.

1) Mianseryna
2) Maprotylina

Question 3

AED (Leki przeciwdrgawkowe (7))

Answer 3

• ↓ przewodzenia zależnego od NMDA
• ↑ transmisji GABA (rogi tylne)

↓ allodynii, ↓ hiperalgezji, ośrodkowej sensytyzacji

Np

1) Fenytoina
2) Topiramat
3) Lamotrygina
4) Kw. walproinowy
5) Karbamazepina
6) Pregabalina
7) Gabapentyna

Question 4

Lidokaina

Answer 4

Znieczulający miejscowo

Ogólne, pojpajęczynówkowe, miejscowe

blok Nav

Question 5

Meksyletyna

Answer 5

Przeciwarytmiczne

blok Nav

Question 6

GKS (3 + działanie)

Answer 6

Działanie p-zapalne
↓ obrzęk -> ↓ ucisk na nerw

1) Prednizolon
2) Metyloprednizolon
3) Deksametazon

Question 7

Leki uspokajające i nasenne

Answer 7

1) Hydroksyzyna
2) Benzodiazepiny

↑ transmisji GABA
ból + lęki

Question 8

Bisfosfoniany (2 + działanie)

Answer 8

Bóle związane z przerzutami do kości

1) Kw. zoledronowy
2) Kw ibandronowy

Question 9

Baklofen

Answer 9

Ag. GABAb

Spastyczność (↑ napięcie mm przy schorzeniach neuro)

Question 10

Klonidyna

Answer 10

Agonista a2

ogólnie + podpajęczynówkowo

(+ zstępujące szlaki tłumiące ból)

Question 11

Anty-NMDA (4)

Answer 11

↓ ryzyko ośrodkowej sensytyzacji, hiperalgezji i allodynii

1) Amantadyna
2) Mementyna
3) Ketamina
4) Dekstrometorfan

Question 12

Zykonotyd

Answer 12

Anty-woltażozależnych kanałów Ca2+ typu N

podpajęczynówkowo

kanały zlokalizowane presynaptycznie w rogach tylnych rdzenia - ↓ transmisja bodźców bólowych

Question 13

Kapsaicyna

Answer 13

• miejscowo
• trwale (+) TRPV1 na zak. bólowych (rec. waliloidowe)
• upośledza generowanie bodźców bólowych

Question 14

SSRI (selektywne inh wychwytu 5-HT) (5)

Answer 14

• (+) zstępujące szlaki tłumiące przewodzenie bólu
• podwyższenie tolerancji na ból

1) Paroksetyna
2) Fluoksetyna
3) Fluwoksamina
4) Cytalopram
5) Sertralina

Question 15

SNRI - inh. wychwytu zwrotnego 5-HT i NA

Answer 15

• (+) zstępujące szlaki tłumiące przewodzenie bólu
• podwyższenie tolerancji na ból

1) Milnacypran
2) Mirtazapina
3) Mianseryna
3) Wenlafaksyna

Question 16

Drabina analgetyczna

Answer 16

Leczenie bólu przewlekłego

1) Nieopioidowe (NLPZ, Paracetamol)

2) Słabe opioidy
(Tramadol, Metamizol, Kodeina, Dihydrokodeina)
+ nieopioidowe

3) Silne opioidy
(Morfina, Fentanyl, Metadon, Buprenorfina)

+/- nieopioidowe
…………………………….
- Można rozważyć łączenie ze współanalgetykami
- Fentanyl - też w plastrach

Question 17

Ból ostry o małym/średnim nasileniu (2)

Answer 17

1) NLPZ/paracetamol

2) opioidy

Question 18

Ból ostry o dużym nasileniu (2)

Answer 18

1) Opioidy

2) Opioidy + NLPZ/paracetamol

Question 19

Ból przewlekły nocyceptywny

Answer 19

1) Opioidy

2) Opioidy + TCA/AED

Question 20

Ból przewlekły neuropatyczny obwodowy (4)

Answer 20

1) TCA/AED
2) Lidokaina

3) SSRI/SNRI
4) Opioidy długo działające

Question 21

Ból przewlekły neuropatyczny ośrodkowy (1)

Answer 21

1) Klonidyna/Baklofen

2) TCA/SNRI

Question 22

Ból przewlekły zapalny (2)

Answer 22

1) NLPZ/paracetamol

2) Opioidy długo działające

Question 23

Ból przewlekły funkcjonalny (2)

Answer 23

1) TCA/tramadol

2) SSRI lub SNRI/Pregabalina

Question 24

Słabe opioidy (3)

Answer 24

1) Tramadol
2) Kodeina
3) Dihydrokodeina

Question 25

Silne opioidy

Answer 25

1) Morfina
2) Fentanyl - bywa w plastrach
3) Metadon
4) Oksykodon