όγκοι οστών

Question 1

Ποιος όγκος παρουσιάζεται συχνότερα στα οστά, στο πρώτο έτος της ζωής ενός ατόμου;

Answer 1

Το νευροβλάστωμα.

Question 2

Ποιος όγκος παρουσιάζεται συχνότερα στα οστά ενός ατόμου 1-10 χρονών;

Answer 2

Σάρκωμα Ewing των αυλοειδών οστών.

Question 3

Ποιος όγκος παρουσιάζεται συχνότερα στα οστά ατόμου 10-30 χρονών;

Answer 3

Οστεοσάρκωμα και σάρκωμα Ewing των πλατέων οστών.

Question 4

Ποιος όγκος παρουσιάζεται συχνότερα στα οστά ατόμου 30-40 ετών; (3)

Answer 4

Πρωτοπαθές λέμφωμα, ινοσάρκωμα, παροστικό οστεοσάρκωμα.

Question 5

Ποιος όγκος παρουσιάζεται συχνότερα στα οστά ατόμου 49+ χρονών; (3)

Answer 5

Μεταστατικό καρκίνωμα, πολλαπλούν μυέλωμα, χονδροσάρκωμα.

Question 6

Σε ποια οστά παρουσιάζεται συνηθέστερα το οστεοσάρκωμα;

Answer 6

Στο 80% των περιπτώσεων εμφανίζεται στα μακρά οστά των κάτω άκρων (μηριαίο, κνήμη).

Question 7

Σε ποιο τμήμα του οστού εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά το οστεοσάρκωμα, και ποιο το χαρακτηριστικό του;

Answer 7

Το οστεοσάρκωμα εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά στη μετάφυση. Το χαρακτηριστικό του είναι πως όταν υπάρχει ακόμη η επιφυσιακή πλάκα (κλείνει στο τέλος της οστικής ανάπτυξης), σπάνια τη διαπερνά.

Question 8

Ποια είναι η συχνότερη καλοήθης νεοπλασία της μετάφυσης;

Answer 8

Το εγχόρδωμα.

Question 9

Ποια είναι η συχνότερη καλοήθης νεοπλασία της επίφυσης;

Answer 9

Το χονδροβλάστωμα.

Question 10

Ποια είναι η συχνότερη νεοπλασία που “πιάνει” και μετάφυση και επίφυση;

Answer 10

Το γιγαντοκυτταρικό καρκίνωμα.

Question 11

Ποια είναι η συχνότερη κακοήθης νεοπλασία της διάφυσης;

Answer 11

Το σάρκωμα Ewing.

Question 12

Γιατί οι περισσότεροι όγκοι είναι στη μετάφυση;

Answer 12

Επειδή έχει την πλουσιότερη αιμάτωση, άρα τα κύτταρα εκεί έχουν καλύτερο μεταβολισμό.

Question 13

Ποια απεικονιστική μέθοδος είναι η χρησιμότερη για τη διάγνωση όγκων των οστών;

Answer 13

Η απλή ακτινογραφία. Η αξονική είναι χρήσιμη για να δούμε τα συστατικά του όγκου, αλλά δε δίνει πληροφορίες για τα μαλακά μόρια. Η MRI είναι πολύ χρήσιμη, ιδιαίτερα για τα μαλακά μόρια. Το σπινθηρογράφημα είναι απαραίτητο, γιατί ανιχνεύει τον αυξημένο μεταβολισμό του οστικού όγκου, που είναι απόλυτη ένδειξη κακοήθειας.

Question 14

Πώς δ/δ κακοήθεια από καλοήθεια στην α/α;

Answer 14

Ο καλοήθης όγκος θα έχει σαφή και στενά όρια (0.1 μέχρι 1 χιλιοστό), ενώ ο κακοήθης ασαφή και διάχυτα.

Question 15

Τι είναι η ζώνη μετάπτωσης και ποιος ο διαγνωστικός ρόλος της;

Answer 15

Ζώνη μετάπτωσης ορίζεται το σημείο όπου η παθολογική αλλοίωση μεταπίπτει σε υγιές οστό. Είναι χρήσιμη για διάκριση μεταξύ κακοήθειας και καλοήθειας, αφού είναι σαφής στις καλοήθειες και ασαφής στις κακοήθειες.

Question 16

Πώς μπορεί η αξονική να βοηθήσει στη διάκριση καλοήθειας-κακοήθειας;

Answer 16

Με την CT μπορούμε να ελέγξουμε αν η παθολογική αλλοίωση διαπερνά ή όχι τον οστικό φλοιό. Αν τον διαπερνά είναι ένδειξη κακοήθειας.

Question 17

Πώς μπορεί η μαγνητική τομογραφία να βοηθήσει στη διάκριση καλοήθειας-κακοήθειας;

Answer 17

Με τη μαγνητική ελέγχουμε το αν υπάρχει συνοδός μάζα μαλακών μορίων, που θα είναι ένδειξη κακοήθειας.

Question 18

Ποιος ο ρόλος του περιοστέου στη διάκριση καλοήθειας-κακοήθειας;

Answer 18

Το περιόστεο περιβάλλει όλο το οστό, εκτός από τις περιοχές που είναι ενδοαρθρικές. Αποτελεί την κύρια πηγή αιμάτωσης του οστού, και για το λόγο αυτό από εκεί ξεκινά η οστική αναγέννηση. Όταν μέσα στο οστό υπάρχει όγκος, ο οποίος επεκτείνεται και ερεθίζει το φλοιό , το περιόστεο λαμβάνει το ερέθισμα και αντιδραστικά παράγει οστίτη ιστό. Επειδή όμως το ερέθισμα που λαμβάνει είναι άναρχο, θα παράγει παθολογικό οστίτη ιστό. Αυτή, λοιπόν, είναι μια παθολογική περιοστική αντίδραση, η οποία είναι ένδειξη κακοήθειας.

Question 19

Ποια είναι τα (5) σημεία που μας βοηθούν στη διάκριση μεταξύ καλοήθειας και κακοήθειας σε όγκο οστού;

Answer 19

Α. Τα όρια της βλάβης,
Β. Η ζώνη μετάπτωσης,
Γ. Η ακεραιότητα του οστικού φλοιού,
Δ. Η ύπαρξη συνοδού μάζας των μαλακών μορίων,
Ε. Η περιοστική αντίδραση.

Question 20

Τι είναι το τρίγωνο Godman, και σε ποια νεοπλασία μας παραπέμπει;

Answer 20

Το τρίγωνο Godman σχηματίζεται από την τριάδα: όγκος, διάσπαση του οστικού φλοιού, ανάπτυξη παθολογικού οστίτη ιστού από το περιόστεο. Παραπέμπει σε οστεοσάρκωμα, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για μετάφυση.

Question 21

Σε αμφιβολία διάγνωσης, ποια εξέταση θα θέσει την οριστική διάγνωση;

Answer 21

Η οστική βιοψία. Πρέπει να γίνεται πάντα, αλλά να είναι η τελευταία εξέταση, γιατί αλλοιώνει τα οστικά χαρακτηριστικά.

Question 22

Ποια είναι η συχνότερη καλοήθης οστική βλάβη;

Answer 22

Η απλή οστική κύστη.

Question 23

Τι είναι το οστεοειδές οστεώμα;

Answer 23

Είναι ένας μικρός, καλοήθης αλλά πολύ επώδυνος οστικός όγκος, αποτελούμενος από οστεοειδές και δοκιδωτό οστούν, περιβαλλόμενο από οστική άλω.

Question 24

Σε ποια ηλικία και σε ποιο φύλο παρατηρείται συχνότερα το οστεοειδές οστεώμα;

Answer 24

5-30 έτη, άνδρες:γυναίκες 2:1.

Question 25

Πού εντοπίζεται συχνότερα το οστεοειδές οστεώμα;

Answer 25

Στον περιφερικό σκελετό, στο εγγύς μηριαίο, στην οπίσθια Σ.Σ.

Question 26

Ποιο είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του οστεοειδούς οστεώματος;

Answer 26

Ότι ο πόνος εντοπίζεται κοντά σε άρθρωση, είναι πιο έντονος τη νύχτα και υποχωρεί με ΜΣΑΦ.

Question 27

Τι συστήνουμε σε άτομο με υποψία οστεοειδούς οστεώματος;

Answer 27

Να πάρει ένα ΜΣΑΦ (ασπιρίνη) την επόμενη φορά που θα πονέσει. Αν ο πόνος υποχωρήσει πρόκειται για οστεοειδές οστέωμα. Μια πιο σοβαρή οστική βλάβη δεν υποχωρεί με ένα απλό ΜΣΑΦ.

Question 28

Ποια είναι τα ακτινολογικά ευρήματα σε οστεοειδές οστέωμα;

Answer 28

Μικρή οστεολυτική (μαύρη και αραιή) περιοχή 1-2 εκατοστά (nidus),
σκλήρυνση και πάχυνση του φλοιού,
στο σπογγώδες οστούν η σκληρυντική περιφέρεια είναι δυσδιάκριτη.

Question 29

Πρέπει να γίνει σπινθηρογράφημα σε υποψία οστεοειδούς οστεώματος;

Answer 29

Ναι και είναι παθογνωμονικό γιατί έχει μία χαρακτηριστική απεικόνιση την «headlight in the fog», δηλαδή φαίνεται μία κεντρική φωτεινή περιοχή με έντονη συγκέντρωση, έντονη μεταβολική δραστηριότητα (για αυτό πονάει) και γύρω γύρω υπάρχει μία ασθενέστερη περιοχή η οποία όμως προσλαμβάνει, είναι δηλαδή και αυτή μεταβολικά ενεργή. Αυτή η ασθενέστερη περιοχή είναι το οστικό οίδημα που δημιουργείται γύρω από το nidus.

Question 30

Ποια είναι η θεραπεία εκλογής για οστεοειδές οστέωμα;

Answer 30

Ο καυτηριασμός της περιοχής με ραδιοσυχνότητες.

Question 31

Τι είναι το εγχόρδωμα και πού εντοπίζεται;

Answer 31

Είναι καλοήθης όγκος, που στο 90% των περιπτώσεων είναι τυχαίο εύρημα. Εντοπίζεται στα οστά της άκρας χειρός, και σπανιότερα στα μακρά οστά. Έχει χαρακτηριστική ακτινολογική απεικόνιση (μορφολογία ποπ-κορν στην MRI).

Question 32

Ποιος κανόνας ισχύει στην ορθοπεδική για τις μεταστάσεις;

Answer 32

Ότι σπανιότατα εντοπίζονται περιφερικότερα του αγκώνα ή του γονάτου.

Question 33

Τι είναι το οστεοχόνδρωμα ή αλλιώς εξόστωση;

Answer 33

Είναι μια απόλυτα καλοήθης κατάσταση, κατά την οποία έχουμε έκτοπη εντόπιση χόνδρου (εξόγκωμα). Μπορεί να εντοπιστεί παντού αλλά κυρίως στα μακρά οστά πέριξ του γόνατος.

Question 34

Το σύνδρομο των πολλαπλών εξοστώσεων είναι το ίδιο καλόηθες με μια μεμονωμένη εξόστωση;

Answer 34

Όχι, γιατί σε 20% των περιπτώσεων οι εξωστώσεις εξαλλάσονται σε χονδροσαρκώματα.

Question 35

Το γιγαντοκυτταρικό καρκίνωμα είναι καλοήθεια ή κακοήθεια;

Answer 35

Είναι καλοήθεια, αλλά με εξαιρετικά επιθετική συμπεριφορά. Μπορεί να δώσει ακόμη και καλοήθεις μεταστάσεις.

Question 36

Πώς ταξινομείται ένα γιγαντοκυτταρικό καρκίνωμα, και τι θα δούμε στη βιοψία;

Answer 36

Grade l: ανενεργή εντόπιση, χωρίς να εξελίσσεται,
Grade ll: ενεργοί εξελισσόμενοι όγκοι που αναπτύσσονται και καταστρέφουν το οστό,
Grade lll: πολύ επιθετική βλάβη που κάνει οστικές καταστροφές και φεύγει από το οστό, δηλαδή διασπά το περιόστεο και βγαίνει εκτός ορίων της οστικής περιοχής.

Η βιοψία δε θα δείξει ποτέ καρκινικά κύτταρα, θα δείξει γιγαντοκύτταρα και στα τρία Grades!

Question 37

Ποια είναι η κλασσική θεραπεία του γιγαντοκυτταρικού καρκινώματος;

Answer 37

Ο χειρουργικός καθαρισμός. Θέλει πολύ λεπτομερή καθαρισμό, γιατί έστω και ένα κύτταρο να ξεφύγει θα υποτροπιάσει.

Question 38

Ποια είναι η πρόγνωση του γιγαντοκυτταρικού καρκινώματος;

Answer 38

2-3% δίνει μεταστάσεις σε πνεύμονες.
20-50% υποτροπιάζει.
1% κακοήθης εξαλλαγή, 5-15% κακοήθης εξαλλαγή μετά από ακτινοβολία.