ZO week 2 Flashcards
Wat is inkomenssolidariteit?
naast nominale premie geldt voor de verzekerde een inkomensafhankelijke bijdrage
Wat is risicosolidariteit?
de premiehoogte hangt niet af van de gezondheidsrisico van de verzekerde. Zieke en gezonde mensen betalen dezelfde premie; op deze manier betalen mensen met lage risico’s (gezonden) een deel van de kosten van de burgers met hoge risico’s (zieken).
Wanneer wordt de prevalentie van roken lager?
Als rokers stoppen met roken
Als (jonge) niet-rokers niet beginnen met roken
Uit welke stappen bestaat de ontwikkeling van een interventie volgens het model voor planmatige interventie?
- de epidemiologische analyse (analysefase),
- de analyse van de (gedrags)determinanten (analysefase),
- interventiekeuze- en ontwikkeling (ontwikkelingsfase),
- interventie implementatie (toepassen in de praktijk), en
- evaluatie van de interventie (evaluatiefase).
Welke fases kunnen worden onderscheiden in het beginnen met roken?
In de eerste fase zitten jongeren die nog nooit hebben gerookt. In deze fase vormen ze hun opvattingen over het nut van roken. In de tweede of “probeer” fase, rookt de jongere zijn eerste sigaretten. Hun ervaring met de lichamelijke effecten van roken (positief of negatief) en sociale druk van de omgeving bepalen of de jongere naar een volgende fase gaat. De volgende fase is de “experimenteer” fase waarin de jongere herhaald maar nog onregelmatig rookt. Het roken is dan vaak een antwoord op invloeden van buitenaf, zoals roken op een feestje of roken als je een sigaret krijgt aangeboden van een vriend/vriendin. De vierde fase, is de fase van regelmatig gebruik, de jongere rookt regelmatig, meestal minstens wekelijks. De laatste fase is die van nicotine afhankelijkheid en verslaving. Deze fase wordt gekarakteriseerd door de lichamelijke behoefte aan nicotine. Jongeren in dit laatste stadium roken dagelijks en ervaren ontwenningsverschijnselen als ze niet roken.
Beschrijf het model voor determinanten van gezond gedrag
Om te veranderen naar gezond gedrag moet een jongere besluiten om niet te beginnen met roken (intentie). De intentie of motivatie om niet te roken wordt weer bepaald door de attitude ten aanzien van roken, sociale invloeden, persoonlijke norm en ervaren controle. Onderaan het model zie je dat de psychologische determinanten van gedrag op hun beurt weer worden beïnvloed door verschillende externe factoren.
Wat betekent in het model voor determinanten van gezond gedrag ‘attitude’?
een afweging van de verwachte voor- en nadelen van het gedrag
Wat betekent in het model voor determinanten van gezond gedrag ‘sociale invloeden?
- subjectieve norm
- voorbeeldgedrag
- sociale steun
Wat betekent in het model voor determinanten van gezond gedrag ‘persoonlijke norm’?
in hoeverre past het gedrag binnen eigen opvattingen van ‘goed’ en ‘fout’
Wat betekent in het model voor determinanten van gezond gedrag ‘ervaren controle’?
beoordeling van en vertrouwen in uitvoerbaarheid van het gezonde gedrag
Noem drie sociaal-demografische factoren die geassocieerd zijn met meer roken onder jongeren?
Jonge leeftijd bij beginnen met roken, bepaalde etnische groepen, onvolledig gezin, lage SES van de ouders, relatief hoog inkomen van de jongere zelf.
Welke factoren om te beginnen met roken spelen vooral bij meisjes een rol?
“focused advertising and concerns about weight control”
“positive attitudes to smoking and initiation of smoking to be significant only for females”.
Drie deelaspecten van sociale invloed zijn: subjectieve norm, voorbeeld gedrag en sociale steun.
Geef voor elk van deze aspecten een voorbeeld van een factor die is geassocieerd met meer roken onder jongeren
Subjectieve norm: behoren tot een groep waar risk-taking behaviour de norm is
Voorbeeld gedrag: parental smoking, sibling smoking, peer smoking
Sociale steun: parental attitudes ten opzichte van roken
Wat is ‘peer influence’?
de invloed van mensen van je eigen leeftijd
Welke psychologische variabelen hebben mogelijk een invloed op rookgedrag bij jongeren?
Stress en depressiviteit zijn belangrijke factoren bij het beginnen met roken.
Lage mate van ‘self-esteem’ (bijvoorbeeld grote afhankelijkheid van peers) is geassocieerd met roken.
Attitudes ten opzichte van roken zijn weinig voorspellend over rookgedrag.
Personal health concerns zijn beschermend.
Op welke determinanten zou een interventie moeten aangrijpen om succesvol te kunnen zijn?
Een belangrijke voorwaarde bij de keuze voor bepaalde determinanten is dat deze veranderbaar moeten zijn.
De psychosociale determinant: sociale invloed is een belangrijke determinant zijn om een interventie op aan te laten grijpen.
Volgens welke drie fasen verloopt de ontwikkeling van een gezondheidszorgsysteem?
Eerste: het waarborgen van universele en gelijke toegang tot zorgvoorzieningen
Tweede: kostenbeheersing via prijsregulering, budgettering en rantsoenering
Derde: versterking van prikkels voor doelmatigheid en de introductie van marktwerking.
Welke maatregelen heeft de Nederlandse overheid sinds het einde van de jaren zestig van de vorige eeuw achtereenvolgens genomen om de kosten van de gezondheidszorg te beheersen?
Centrale aanbodregulering (Wet Ziekenhuisvoorzieningen, WZV, daarna Wet Voorzieningen Gezondheidszorg) en prijsregulering (Wet Tarieven gezondheidszorg) en vast macrobudget (Budgettair Kader Zorg)
Wat zijn de gunstige en/of ongunstige effecten geweest van de maatregelen die de Nederlandse overheid sinds het einde van de jaren zestig van de vorige eeuw heeft genomen om de kosten van de gezondheidszorg te beheersen?
Gunstige effecten: redelijk succesvol v.w.b. kostenbeheersing.
Ongunstig: toch overschrijding uitgavenplafonds; wachtlijsten; geen prikkels voor doelmatigheid en klantvriendelijkheid.
Wat is het ‘boter-bij-de-vis’ principe?
‘extra betaling voor extra verrichting’
Wat waren de gunstige en ongunstige effecten van het ‘boter-bij-de-vis’ principe?
Gunstige effecten: ‘verdwijnen wachtlijsten’
Ongunstige effecten: ‘kostenexplosie’
Welke vier instrumenten zijn er om de kosten van de gezondheidszorg te beheersen?
- verlaging loonkosten;
- reductie van het collectief gefinancierde verstrekkingenpakket;
- eigen betalingen; en
- hervorming van het zorgstelsel o.b.v. gereguleerde concurrentie, tussen verzekeraars en tussen zorgaanbieders .
Wat is ‘gereguleerde concurrentie’ tussen zorgverzekeraars of tussen zorgaanbieders, en waarom wordt deze maatregel nodig geacht?
Bij het systeem van gereguleerde concurrentie gaat het om het creëren van een effectief tegenwicht aan de vraagzijde. Daarbij krijgen zorgverzekeraars een centrale rol als prijs- en kwaliteitsbewuste collectieve zorginkopers namens hun verzekerden. Zorgverzekeraars zijn vanwege hun omvang, financiële draagkracht en gegevensbestanden de meest natuurlijke onderhandelingspartners voor de zorgaanbieders als het gaat over de prijs, inhoud en organisatie van de zorg.
Andere 3 maatregelen niet effectief of niet haalbaar.
Wat zijn de randvoorwaarden voor een effectieve marktwerking in de zorg?
- adequate risicoverevening
- gestandaardiseerde productclassificatie
- marktconforme bekostigingssysteem
- prestatie/kwaliteitsindicatoren
- consumenteninformatie
- deregulering capaciteit en prijzen
- mededingingstoezicht
Tot welk type zorgverzekeringsstelsel behoort het Nederlandse?
gereguleerde marktwerking
Welke typen zorgverzekeringsstelsels worden onderscheiden?
- sociaal verzekeringsstelsel
- genationaliseerd zorgstelsel
- gereguleerde marktwerking
Benoem de kenmerken van het sociaal verzekeringsstelsel:
- zorgaanbod
- financiering
- aanspraken
- niveau van besluitvorming
- partij met grootste sturingsbevoegdheid
- coördinatie
- informatievoorziening
- focus
- beheersprobleem
- zorgaanbod: privaat eigendom
- financiering: premies
- aanspraken: zorg is een verzekerd recht
- niveau van besluitvorming: meso
- partij met grootste sturingsbevoegdheid: medische professie onder toezicht van inspectie
- coördinatie: overleg
- informatievoorziening: richtlijnen en protocollen
- focus: kwaliteit
- beheersprobleem: betaalbaarheid
Benoem de kenmerken van het genationaliseerd zorgstelsel:
- zorgaanbod
- financiering
- aanspraken
- niveau van besluitvorming
- partij met grootste sturingsbevoegdheid
- coördinatie
- informatievoorziening
- focus
- beheersprobleem
- zorgaanbod: publiek eigendom
- financiering: belastingen
- aanspraken: zorg is een voorziening
- niveau van besluitvorming: macro
- partij met grootste sturingsbevoegdheid: overheid
- coördinatie: budgetmechanisme
- informatievoorziening: plannen
- focus: toegankelijkheid
- beheersprobleem: kwaliteit en toegankelijkheid
Benoem de kenmerken van het gereguleerde marktwerking:
- zorgaanbod
- financiering
- aanspraken
- niveau van besluitvorming
- partij met grootste sturingsbevoegdheid
- coördinatie
- informatievoorziening
- focus
- beheersprobleem
- zorgaanbod: privaat eigendom
- financiering: premies
- aanspraken: zorg is een verzekerd recht
- niveau van besluitvorming: micro
- partij met grootste sturingsbevoegdheid: verzekeraars onder toezicht van marktmeester
- coördinatie: contract
- informatievoorziening: prijzen en advertenties
- focus: doelmatigheid
- beheersprobleem: betaalbaarheid en toegankelijkheid
Op welke manier zijn risicosolidariteit en inkomenssolidariteit in de Zvw verwerkt?
Risicosolidariteit: de premiehoogte hangt niet af van de gezondheidsrisico van de verzekerde. Zieke en gezonde mensen betalen dezelfde premie; op deze manier betalen mensen met lage risico’s (gezonden) een deel van de kosten van de burgers met hoge risico’s (zieken).
de burger: verzekeringsplicht;
de zorgverzekeraars: verbod op premiedifferentiatie, acceptatieplicht
Inkomenssolidariteit: naast nominale premie geldt voor de verzekerde een inkomensafhankelijke bijdrage. Zie ook: Paragraaf 7.5.6 ‘Solidariteit: eerlijke lastenverdeling’ uit het leerboek p. 151 – 152.
Wat is een nominale premie?
vast (maandelijks) bedrag per verzekerde, te innen via de zorgverzekeraar
(kan ieder jaar veranderen)
Wat is een inkomensafhankelijke bijdrage?
inkomensafhankelijke premie dat wordt geïnd via de belastingdienst. Verplichte vergoeding door werkgever of uitkeringsinstantie.
Welke vormen van zorg zijn in het basispakket van de Zvw opgenomen?
Geneeskundige zorg, waaronder zorg door huisartsen, ziekenhuizen, GGZ-zorg, medisch specialisten en verloskundigen; ziekenhuisverblijf; tandheelkundige zorg (tot 18 jaar, vanaf 18 jaar alleen specialistische tandheelkunde en het kunstgebit) hulpmiddelen; geneesmiddelen; kraamzorg; ziekenvervoer (ambulance en zittend vervoer); paramedische zorg (beperkt fysiotherapie/oefentherapie, logopedie, ergotherapie, dieetadvisering).; wijkverpleging; gehandicaptenzorg; ouderenzorg; GLI
Wanneer komt iemand in aanmerking voor Wlz zorg?
De Wet langdurige zorg is er voor mensen die zorg nodig hebben vanwege een lichamelijke ziekte of beperking [een psychogeriatrische beperking, zoals dementie, een verstandelijke beperking, een zintuiglijke beperking of een psychische stoornis]; blijvend (= levenslang) zorg nodig hebben; en permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben. (Zie wetsartikel 3.2.1 voor details voor wie recht heeft op Wlz-zorg).
Welke vormen van zorg worden uit de Wlz vergoed?
- verblijf in een zorginstelling (incl. maaltijden, hulp in de huishouding).
- persoonlijke verzorging en verpleging (bijv. hulp bij het aankleden en wassen).
- behandeling, die noodzakelijk is in verband met de aandoening, beperking, stoornis of handicap
- geneeskundige zorg, die noodzakelijk is in verband met de aandoening, beperking of stoornis van de verzekerde, maar ook algemene geneeskundige zorg, apotheek, tandarts, fysiotherapeut, psycholoog.
- individueel gebruik van mobiliteitshulpmiddelen;
- vervoer naar de plaats waar verzekerde de begeleiding of de behandeling krijgt
- logeeropvang, ter ontlasting van een of meer mantelzorgers.
- vergoeding voor woningaanpassing voor personen met Wlz-indicatie die thuis zorg ontvangen:
Welke instantie zorgt voor het stellen van indicaties voor Wlz voorzieningen?
Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ)
Het zorgkantoor regelt en betaalt de zorg.
Een belangrijke voorwaarde is dat de patiënt/cliënt altijd toezicht nodig heeft of dat er 24 uur per dag zorg dichtbij moet zijn.
Welke voorzieningen vallen onder de Wmo 2015?
Maatwerkvoorziening: een maatwerkvoorziening is geen medische hulp. Voorbeelden maatwerkvoorzieningen:
- vervoersvoorziening (aanpassing auto, auto in bruikleen, vergoeding voor vervoer);
- vervoer in de regio (voor mensen die slecht ter been zijn en niet met het openbaar vervoer kunnen reizen);
- individuele begeleiding;
- dagbesteding op maat;
- woningaanpassingen (bijv. traplift, verhoogd toilet, tillift, weghalen drempels).
- hulpmiddelen (bijv. in de douche);
- scootmobiel, rolstoel (indien langere tijd nodig)
- respijtzorg;
- ondersteuning van mantelzorgers, kortdurend verblijf in een instelling ter ontlasting van de mantelzorger;
- huishoudelijke hulp (zoals hulp bij het opruimen, schoonmaken).
- beschermd wonen;-
- maatschappelijke opvang (bijvoorbeeld opvang bij huiselijk geweld, blijf-van-mijn-lijfhuizen en daklozenopvang);
Algemene voorziening: een algemene voorziening is vrij toegankelijk, zonder voorafgaand onderzoek naar uw persoonlijke omstandigheden. Voorbeelden van algemene voorzieningen zijn:
- boodschappendienst;
- hulp aan buurthuizen en verenigingen.
- het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling;
- een ontmoetingsruimte voor mensen die eenzaam zijn;
- maaltijdverzorging (ook wel warme maaltijdvoorziening);
- maatschappelijke opvang (bijvoorbeeld daklozenopvang);
Wat is het doel van Wmo 2015?
bevordering van maatschappelijke participatie en mogelijk maken voor mensen om langer thuis te kunnen blijven wonen
Welke instantie zorgt voor de uitvoering van de Wmo?
De gemeente
Welke wet bepaalt dat ongedocumenteerde vreemdelingen geen recht hebben op een basisverzekering volgens de Zvw?
de Koppelingswet (1998)
Welke regeling is er voor asielzoekers, die in de centrale opvang verblijven van COA, voor zorg?
Regeling Medische zorg Asielzoekers
Hoe werkt de financiering van medische zorg bij illegaal verblijvende vreemdelingen, vreemdelingen die een verblijfsvergunning regulier hebben aangevraagd en vreemdelingen die bezwaar of beroep hebben ingesteld tegen een afwijzende beslissing op een aanvraag voor een reguliere verblijfsvergunning?
Zij kunnen niet gebruik maken van de RMA.
Desalniettemin kan medisch noodzakelijke hulp hen niet worden geweigerd, maar men is wel zelf verantwoordelijk voor betaling van de kosten van deze zorg. Alleen als zij niet (geheel) kunnen betalen, kan een zorgaanbieder, volgens artikel 122a van de Zvw, onder bepaalde voorwaarden aanspraak maken op een financiële vergoeding van oninbare kosten conform de Regeling onverzekerbare vreemdelingen, die door het CAK wordt uitgevoerd.
Wie voert de Regeling onverzekerbare vreemdelingen uit?
het CAK
Welke wetten en regelingen zijn in Nederland van kracht voor het leveren van zorg aan onverzekerbare vreemdelingen?
Medische gedragsregels (KNMG, internationale verdragen) en wetten (WGBO, Wet BIG, Vreemdelingenwet, Koppelingswet, Zorgverzekeringswet (artikel 122a))
Wat wordt verstaan onder ‘medisch noodzakelijke zorg’?
Zorg die volgens professionele richtlijnen of standaarden geïndiceerd is en die doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht wordt verleend en is afgestemd op de reële behoefte van de patiënt. De indicatie komt tot stand op basis van een gedegen analyse van de gezondheidsproblemen en inzicht in de (kosten)effectiviteit van bestaande interventiemogelijkheden. De geïndiceerde interventie is bewezen effectief, dan wel volgens de normen van de beroepsgroep adequaat, en is, voor zover aantoonbaar, kosteneffectief. In geval van een keuzemogelijkheid tussen interventies van gelijke effectiviteit geven veiligheids- en doelmatigheidsargumenten de doorslag.’
Welke medische zorg wordt wel en welke wordt niet vergoed door de regeling van het CAK?
Er geldt alleen een vergoeding van oninbare kosten als zorgverleners medisch noodzakelijke zorg hebben verleend. Hierbij bestaat onderscheid tussen direct toegankelijke zorg en niet-direct toegankelijke zorg. Direct toegankelijke zorg kan door iedere zorgaanbieder gedeclareerd worden, bij niet-direct toegankelijke zorg kunnen alleen zorgaanbieders die het CAK hiervoor heeft gecontracteerd, aanspraak maken op een tegemoetkoming in de kosten.
Direct toegankelijke zorg is zorg die zonder recept, verwijzing of indicatie toegankelijk is en vaak direct moet worden verleend. Hieronder vallen huisartsen, kraamhulp, verloskundigen, tandartsen en acute ziekenhuiszorg.
Wat zijn de voorwaarden voor vergoeding van oninbare kosten door het CAK?
(1) Er is sprake van een (gedeeltelijk) onbetaalde rekening, de kosten kunnen niet door of namens de patiënt worden betaald;
(2) De patiënt is onverzekerd én onverzekerbaar: de patiënt is een onverzekerbare vreemdeling en kan geen zorgverzekering afsluiten;
(3) Het gaat om medisch noodzakelijke zorg: de zorgaanbieder bepaalt of de verleende zorg medisch noodzakelijk was, gezien de aard van de prestatie en de verwachte duur van het verblijf;
(4) De zorg is onderdeel van het zorgpakket Zvw of de Wlz.
Waarom kent een genationaliseerd zorgsysteem i.h.a. langere wachtlijsten en wachttijden?
Zorg is in zo’n genationaliseerd stelsel een zogeheten voorziening, en burgers kunnen zorg niet wettelijk afdwingen
