Leerboek volksgezondheid en gezondheidszorg Flashcards
Wat is volksgezondheid?
de gezondheidstoestand van een populatie in termen van ‘omvang en spreiding van gezondheid en ziekte in de bevolking’.
Wat is een zorgsysteem?
het geheel van mensen, organisaties en middelen in de gezondheidszorg, gericht op verbetering, herstel of instandhouding van gezondheid van individuen en de bevolking
Wat is sociale geneeskunde?
de geneeskundige specialisaties met een primaire focus op de volksgezondheid en het zorgsysteem.
Wat is public health?
het vakgebied dat de volksgezondheid beschrijf, analyseert en verbetert. Een veelgehanteerde definitie is ‘the science and art of preventing disease, prolonging life and promoting health through the organized efforts of society’.
Wat stelt het paradigma van public health?
de meeste gezondheidsproblemen zijn terug te voeren op omgevingsinvloeden (etiologie), die zichtbaar worden door populaties met elkaar te vergelijken (diagnostiek), en die het primaire aangrijpingspunt zijn voor het verbeteren van de gezondheid van populaties (therapie)
Welke 3 hoofddefinities van ziekte worden onderscheiden?
medische diagnose (disease)
ziektebeleving (illness)
ziektegedrag (sickness)
Wat is een stoornis?
het (gedeeltelijk) uitvallen van lichamelijke structuren (organen of ledematen) of functies (spraak, immuniteit, etc.)
Wat zijn de systeemdoelen van het gezondheidszorgsysteem?
- toegankelijkheid
- kwaliteit
- betaalbaarheid
Wat is de levensverwachting?
het gemiddeld aantal jaren dat een groep mensen mag verwachten te leven
Wat is doodsoorzaakspecifieke sterfte?
aantal sterfgevallen gedurende een bepaalde periode als gevolg van een specifieke ziekte als onderliggende doodsoorzaak, gedeeld door het gemiddelde aantal mensen dat in die periode leefde
Wat is de incidentie van een ziekte?
het aantal mensen dat een ziekte in een periode krijgt (voor het eerst of opnieuw), gedeeld door het aantal mensen dat in die periode leefde zonder deze ziekte.
Wat is de prevalentie van een ziekte?
het aantal mensen dat een ziekte op een bepaald moment heeft, gedeeld door het totale aantal mensen op dat moment.
Wat zijn determinanten van volksgezondheid?
factoren die het vóórkomen van volksgezondheidsproblemen bepalen, zoals biologische en gedragsgerelateerde factoren, fysieke en sociaal-culturele omgevingskenmerken, en de economische en politieke omgeving
Wat is gezondheidsverschillen?
het verschijnsel waarbij gezondheid verschilt tussen groepen van de bevolking
Wat is de populatie-attributieve fractie?
het deel van alle gevallen van ziekte in de algemene bevolking dat is toe te schrijven aan een bepaalde risicofactor; ze combineert de frequentie waarmee een risicofactor voorkomt met de sterkte van het verband tussen de risicofactor en de ziekte.
Welke ziekten zijn verantwoordelijk voor het grootste verlies aan levensjaren in Nederland?
kanker en hart- en vaatziekten
Wat is het levensloopperspectief?
iemands gezondheid later in het leven kan sterk worden beïnvloed door blootstellingen en gebeurtenissen eerder in het leven
Wat is het (sociaal)ecologische perspectief?
perspectief dat fysieke en sociaal-culturele aspecten van de omgeving sterk bijdragen aan de ontwikkelingen en verschillen in de volksgezondheid
Wat is het aantal verloren levensjaren?
aantal jaren dat de levensverwachting zou toenemen in geval van eliminatie van sterfte aan een specifieke doodsoorzaak (dat wil zeggen dat niemand er meer aan zou overlijden)
Wat is ‘verloren jaren in goede gezondheid’?
aantal jaren in goede gezondheid dat men gemiddeld genomen extra zou leven in geval van eliminatie van prevalentie van een specifieke ziekte (dat wil zeggen dat niemand meer deze ziekte zou hebben)
Wat zijn disability-adjusted life years (DALY’s)
aantal jaren, gecorrigeerd voor kwaliteit van leven, dat men gemiddeld genomen extra zou leven in geval van eliminatie van zowel sterfte als prevalentie van een specifieke ziekte. Berekend als optelsom van ‘verloren jaren’ en ‘verloren jaren in goede gezondheid’.
Wat is de onderliggende/primaire doodsoorzaak?
de eerste in een reeks gebeurtenissen welke tot de dood hebben geleid
Wat zijn ‘mediërende” factoren?
alle tussenliggende factoren die voortvloeien uit een upstream-factor, en die van invloed zijn op aansluitende factoren in de causale keten
Wat is preventie?
preventie is het voorkómen van gezondheidsproblemen. In bredere zin omvat preventie het totaal aan maatregelen, zowel binnen als buiten de gezondheidszorg, om een bevolking zo gezond mogelijk te houden.