Znieczulenie miejscowe Flashcards
Grupy substancji działających na kanały NaV
- leki znieczulające miejscowo (LZM)
- leki przeciwpadaczkowe
- leki antyarytmiczne klasy I
- toksyny naturalne
W której fazie potencjału czynnościowego w komórkach tkanek pobudliwych biorą udział kanały NaV?
w powstawaniu pierwszej fazy potencjału = faza “0” = “nadstrzał”
Budowa kanału NaV
• podjednostka α ∙ 4 domeny (D I-IV) x 6 segmentów przezbłonowych (S 1-6) ∙ segment S4 = bramka "m" ∙ łącznik DIII-DIV = bramka "h" • 4 podjednostki β
W jakich stanach może występować kanał NaV?
- stan spoczynkowy
- stan otwarty
- stan inaktywowany
Stan spoczynkowy kanału NaV
- bramka “m” zamknięta
- bramka “h” otwarta
- kanał gotowy do otwarcia
Stan otwarty kanału NaV
- bramka “m” otwarta
- bramka “h” otwarta
- przez kanał przepływają jony
- stan ten trwa 1-2 ms
Stan inaktywowany kanału NaV
- bramka “m” otwarta
- bramka “h” zamknięta
- refrakcja - kanał nie może zostać otwarty
Mechanizm działania LZM
- droga hydrofilowa: blokowanie otwartego kanału od wewnątrz przez LZMH⁺
- droga hydrofobowa: łączenie się z DIV S6 → mrożenie kanału w stanie inaktywacji
Substancje blokujące kanał NaV od zewnątrz
- tetrodotoksyna (TTX)
* saksitoksyna (STX)
Zjawisko use-dependency
- siła działania LZM jest proporcjonalna do liczby kanałów aktywowanych i częstości ich aktywacji
- znaczenie kliniczne w leczeniu arytmii i padaczki
Budowa chemiczna LZM
związki amfipatyczne:
• część lipofilna (pierścień aromatyczny)
• łańcuch węglowy (z wiązaniem estrowym/amidowym)
• część hydrofilna (zjonizowana grupa aminowa)
Co jest kluczową cechą LZM dla siły i czasu ich działania?
- stężenie
- lipofilność (im bardziej lipofilny, tym dłużej działa)
- stan jonizacji cząsteczki
- stopień unaczynienia tkanki (im bardziej unaczyniona, tym krócej działa lek)
Charakter chemiczny LZM
- słabe zasady (pKa 7,6 - 9,3)
- chlorowodorki/wodorowęglany (pH 5 - 5,5)
- roztwory z domieszką adrenaliny (pH 2,5)
Jaka postać LZM wchodzi w reakcję z kanałem?
postać zjonizowana
Jaka postać LZM może przenikać błonę komórkową?
postać niezjonizowana
W jakiej postaci LZM występują w tkankach?
w formie zjonizowanej → trudność w przenikaniu błony komórkowej, a w szczególności objętej stanem zapalnym (pH < 6)
Tachyfilaksja
zanik działania leku (kilkukrotne podanie LZM w te samą okolicę powoduje spadek wrażliwości)
Jakie czynności pozwalają na przyspieszenie działania LZM?
- dodatnie do roztworu LZM 1-2ml 8,4% NaHCO3 → podniesienie pH sprzyja postaci niezjonizowanej, która szybciej przenika przez błony
- podgrzanie preparatu do temperatury ciała → obniża pKa
Jaki wpływ na działanie LZM mają zaburzenia metaboliczne?
- hipokaliemia i hiperkalcemia (hiperpolaryzacja błony) → osłabiają działanie LZM
- hiperkaliemia, hipokalcemia i hipermagnezemia → nasilają działanie LZM
Dodatkowe właściwości LZM
- działanie p/bakteryjne, p/wirusowe i p/grzybicze (oprócz ropiwakainy)
- działanie przeciwzapalne
- działanie przeciwpadaczkowe
- działanie antyarytmiczne/proarytmiczne
- właściwości antyoksydacyjne
- stabilizacja mastocytów
- modulacja powstawania eikozanoidów
- działanie przeciwbólowe (lidokaina hamuje działanie receptorów NMDA)
Kolejność wyłączania przewodzenia przez LZM
- czucie bólu i temperatury
- włókna autonomiczne
- czucie dotyku i ucisku
- włókna ruchowe
LZM będące estrami - przedstawiciele
- kokaina
- prokaina
- chloroprokaina
- tetrakaina
- benzokaina
LZM będące estrami - metabolizm
szybki rozkład przez esterazy osoczowe (w ciągu kilku minut)
LZM będące amidami - przedstawiciele
- lidokaina
- artykaina
- prylokaina
- etidokaina
- mepiwakaina
- ropiwakaina
- bupiwakaina
- lewobupiwakaina
LZM będące amidami - metabolizm
N-dealkilacja w wątrobie przez amidazy
LZM stosowany wyłącznie powierzchniowo
- benzokaina
* ester o charakterystyce podobnej do lidokainy
LZM o wolnym początku działania
- prokaina
- tetrakaina
- bupiwakaina
LZM słabsze od lidokainy
- prokaina
- chloroprokaina
- kokaina
- mepiwakaina
- prylokaina