Receptura - teoria Flashcards
Jakie oznaczenie mogą mieć produkty lecznicze dopuszczone do obrotu?
- OTC
- Rp (lub Rx)
- Rpz
- Rpw
- Lz
Jakie produkty lecznicze są oznaczone jako OTC?
wydawane bez przepisu lekarza
Jakie produkty lecznicze są oznaczone jako Rp?
z przepisu lekarza, wydawane wyłącznie na podstawie recepty
Jakie produkty lecznicze są oznaczone jako Rpz?
wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania (leki wykorzystywane w terapii chorób lub stanów klinicznych, które muszą być zdiagnozowane w warunkach szpitalnych lub w ośrodkach o odpowiednim zapleczu, ale dalsza opieka może być prowadzona gdzie indziej)
Jakie produkty lecznicze są oznaczone jako Rpw?
wydawane z przepisu lekarza, zawierające środki odurzające (określone w odrębnych przepisach)
Jakie produkty lecznicze są oznaczone jako Lz?
stosowane wyłącznie w lecznictwie zamkniętym
Dlaczego produkty lecznicze oznaczone jako Rp są wydawane wyłącznie na podstawie recepty?
- zawierają substancje, które mogą stanowić bezpośrednie lub pośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, gdy są stosowane bez nadzoru lekarza
- zawierają substancje, które często są stosowane nieprawidłowo, co może prowadzić do bezpośredniego zagrożenia zdrowia ludzkiego
- zawierają substancje, których działanie lub niepożądane działanie wymaga dalszych badań
O czym należy pamiętać wypisując receptę na preparaty zawierające środki odurzające?
- można zapisać tylko jeden środek narkotyczny bądź lek psychotropowy na jednej recepcie
- recepta musi zawierać dodatkowo sumaryczną ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie albo ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz wielkości dawki
- nie ma możliwości wypisania na leki tej grupy odpisu
Skąd pochodzi skrót “Rp”?
recipe - weź
Jak wygląda schemat przepisywania specyfików?
- forma recepturowa (skrót)
- nazwa specyfiku lub preparatu, dawka lub stężenie (jeżeli dostępne są różne)
- liczba opakowań / sztuk
- D.S. / S. - informacja o sposobie stosowania / dawkowania
Jak na recepcie oznaczamy sposób dawkowania?
D.S.
Skąd pochodzi skrót “D.S.”?
da signatura - oznacz
Na ile dni kuracji można przepisać leki na jednej recepcie?
- lek, środek spożywczy lub wyrób medyczny powinien być wydany na czas stosowania nie dłuższy niż 120 dni kuracji
- środki odurzające grupy I-N lub substancje psychotropowe grupy II-P nie mogą przekraczać 90 dni stosowania
Skąd pochodzi skrót “M.f.”?
Misce fiat = zmieszaj, niech powstanie (= zrób)
Skąd pochodzi skrót “d.t.d. No..” ?
dentur tales doses No = daj takich dawek
Skąd pochodzi skrót “div. in. par. aeq. No..”?
divide in partes aequales No = podziel na równe części
W jaki sposób oznacza się polecenie pilnej realizacji recepty?
- cito = szybko
- citissime = niezwłocznie
- statim = natychmiast
Do czego zobowiązuje farmaceutę adnotacja na recepcie “cito / citissime / statim”?
do wydania leku w ciągu 4 godzin (obowiązuje w dniu wystawienia recepty)
Przez kogo mogą być dokonywane poprawki na recepcie?
wyłącznie przez osobę wystawiającą receptę
WYJĄTEK: wpisanie przez farmaceutę identyfikatora kodu uprawnień dodatkowych pacjenta lub identyfikatora wojewódzkiego oddziału NFZ oraz poprawa numeru PESEL na podstawie odpowiednich dokumentów przedstawionych przez osobę okazującą receptę do realizacji
Jak wygląda schemat przepisywania leków magistralnych?
- nazwy środków leczniczych i ich ilości
- M.f. - określenie postaci leku (ew. ilości sztuk)
- D.S. - informacje o sposobie stosowania / dawkowania
Jak po łacinie nazywamy lek główny?
basis = remedium cardinale
Jak po łacinie nazywamy lek wspomagający?
adiuvans
Jak po łacinie nazywamy środek poprawiający smak, zapach lub wygląd?
corrigens
Jak po łacinie nazywamy podłoże / rozpuszczalnik?
vehiculum / solvens
Czy ilości substancji na recepcie mogą być podawane w miligramach?
w wyjątkowych sytuacjach tak, ale musi być to zaznaczone skrótem “mg”
Co oznacza skrót “aa”?
ana partes aequales = w równych częściach
Ile produktów leczniczych można przepisać na jednej recepcie?
do 5 leków gotowych lub wyrobów medycznych albo jeden lek recepturowy
Na jakie formy dzielimy leki?
- specyfiki (S)
- magistralne (M)
Co jest istotne w przepisywaniu leków o działaniu miejscowym?
stężenie
Jakim skrótem oznaczamy zasypkę i skąd on pochodzi?
Pulv. adspers. = Pulvis adspersorius
Zasypki występują jako specyfiki czy leki magistralne?
głównie leki magistralne, ale również specyfiki
W jakiej kolejności należy zapisywać środki lecznicze w lekach magistralnych?
1) remedia (remedium cardinale, a następnie adiuvans)
2) corrigens
3) vehiculum (constituens)
Z czego składają się zasypki?
- sproszkowanego leku w procentowym składzie 0,1-100%
- często stosuje się proszki adsorpcyjne (tlenek cynku - Zincum oxydatum, glinka biała - Bolus alba)
- podłoże: talk (Talcum)
Jaką ilość zasypki jako leku magistralnego można przepisać?
30 - 100 g
W jaki sposób na recepcie zapisujemy, że chcielibyśmy, żeby pacjent otrzymał opakowanie oryginalne?
lag. org.
Jak wygląda schemat przepisywania zasypki w formie magistralnej?
1) wybór substancji leczniczych i określenie składu procentowego
2) wybór podłoża i określenie całkowitej ilości gotowego leku
3) obliczenie potrzebnej ilości substancji leczniczych
Jakie formy leków przepisuje się wyłącznie liczbowo a nie w opakowaniach?
tabletki, kapsułki i zastrzyki
Jakim skrótem oznaczamy roztwór do użytku zewnętrznego i skąd on pochodzi?
Sol. pro usu exter. = Solutio pro usu externo
Roztwory do użytku zewnętrznego występują jako specyfiki czy leki magistralne?
głównie leki magistralne, ale również specyfiki
Co może stanowić podłoże dla roztworu do użytku zewnętrznego?
- Aqua destillata
- Aethanolum
- Glycerolum
- Oleum rapae
Jaką ilość roztworu do użytku zewnętrznego jako leku magistralnego można przepisać?
5 - 1000 g
Jakie substancje ściągające można zastosować w roztworze do użytku zewnętrznego?
boraks, garbniki
Jakie substancje utleniające można zastosować w roztworze do użytku zewnętrznego?
jod, nadmanganian potasu, nadtlenek wodoru
Jakie substancje dezynfekujące można zastosować w roztworze do użytku zewnętrznego?
błękit metylowy, jod, Rivanol, nadtlenek wodoru
Jaka może być maksymalna zawartość alkoholu w roztworze do użytku zewnętrznego?
95%
max. 100g
Jakim skrótem oznaczamy krople i skąd on pochodzi?
Gutt. = Guttae
Jak po łacinie nazywamy krople do oczu?
Oculoguttae
Jak po łacinie nazywamy krople do nosa?
Rhinoguttae
Jak po łacinie nazywamy krople do uszu?
Otoguttae
Krople występują jako specyfiki czy leki magistralne?
głównie leki magistralne, ale również specyfiki
Jaką ilość kropli do użytku zewnętrznego jako leku magistralnego można przepisać?
5 - 10 g
Co może stanowić podłoże w kroplach laryngologicznych (do nosa i do uszu)?
- Aqua destillata
- Aethanolum
- Glycerolum
- Oleum rapae
Co może stanowić podłoże w kroplach do oczu?
do uznania farmaceuty = solventis
Jakim skrótem oznaczamy puder płynny i skąd on pochodzi?
Susp. pro usu exter. = Suspensio pro usu externo
Pudry płynne występują jako specyfiki czy leki magistralne?
głównie leki magistralne, ale również specyfiki
Co może stanowić podłoże w pudrach płynnych?
10 - 20% Glycerolum
10 - 40% Talcum, Zincum oxydatum
ad 100% Aqua destillata
Jaką ilość pudru płynnego jako leku magistralnego można przepisać?
100 - 300 g
Co należy napisać w D.S. przy wypisywaniu recepty na puder płynny?
przed użyciem wstrząsnąć