Ziek Zijn Flashcards
Symptomen
Subjectieve interpretatie als (mogelijk indicatie van) ziekte
Afhankelijk van biologische, psychologische en contextuele factoren
Eerdere ervaring met ziekte
Medische kennis
Competition of cues
Lichamelijke signalen van ziekte moeten continu concurreren met andere zingtuiglijke
informatie
Bottom-up invloeden
Sommige signalen hebben meer kans om aandacht te trekken (bottom-up invloeden)
Hardnekkige signalen
Nieuwe signalen
Pijnlijke of verstorende signalen
Top down invloeden
Sommige aandachtsprocessen of stemmingstoestanden vergoten kans op detectie en
perceptie van symptomen (top-down invloeden)
Causale attributies
Causale attributies = waar iemand de ‘oorzaak’ lokaliseert van symptomen en/of
ziekte
Self-preservation bias
Self-preservation bias (zelfbehoudsbias) = verdedigingsmechanisme of ‘ontkenning’ door oorzaak symptomen/ziekte buiten zichzelf te plaatsen (bv. omgevingsfactoren, genetica, medicatie)
Ziektepercepties
‘Gezond verstand’ aannames en overtuigingen omtrent de betekenis en de gevolgen
van symptomen
Bepalend voor interpretatie ernst ziekte en bereidheid tot hulp zoeken
Thema’s ziekteprototypen
- Identiteit
- Oorzaak
- Gevolgen
- Tijdsverloop
- Geneesbaarheid of beheersbaarheid
- Personen die ziekte krijgen
Sociale identiteit
Sociale identiteit = beleving van persoon om tot bepaalde sociale groep te behoren
(bv. student, familielid, beroepsgroep, culturele groep, …)
Ziektegedrag
Ziektegedrag = gedrag van degenen die bepaalde symptomen ervaren, maar nog geen medische hulp hebben gezocht (en dus ook nog geen formele diagnose hebben gekregen)
Ziekterolgedrag
Ziekterolgedrag = gedrag en activiteiten die een persoon onderneemt om beter te
worden van zodra hij/zij als ziek gediagnosticeerd is
Mogelijke vormen van ziektegedrag
Medische hulp inroepen
Zelfmedicatie
Rusten
Steun zoeken en informeel advies vragen aan anderen (lekenverwijzing)
Symptomen negeren en hopen dat ze vanzelf overgaan (= uitstelgedrag)
3-fase model voor uitstelgedrag
Beoordelingsuitstel
Ziekte-uitstel
Handelingsuitstel
Verschillende vormen uitstelgedrag
- Beoordelingsuitstel
- Ziekteuitstel
- Handelingsuitstel