zaburzenia snu Flashcards
k/m kto ma częściej zaburzenia snu
kobiety 1,5x częściej
polisomnografia obejmuje
EOG - elektrookulografia
EMG
EEG
prawidłowy sen człowieka składa się z
4-6 cykli o długości 80-120 min każdy
każdy cykl składa się z faz:
NREM
REM
NREM zmiany w organizmie
spadek CTK, HR, RR, T
- brak szybkich ruchów gałek ocznych
zmiany w organizmie w fazie REM
- szybkie ruchy gałek ocznych
- drżenia mięśni kończyn i twarzy
- zniesienie napięcia mięśni
- wzwód
- zmiany CTK, HR, RR
- marzenia senne
dyssomnie - definicja, wymienić
zaburzenie jakości, ilości, pory snu
- insomnie
- hipersomnie (idiopatyczna, narkolepsja)
- zaburzenia rytmu okołodobowego (zespół opóźnionej fazy snu, zespół przyspieszonej fazy snu, rytm wolnobiegnący)
parasomnie - definicja, wymienić
dotyczą nieprawidłowych zdarzeń podczas snu
- lęki nocne
- somnambulizm
- koszmary senne
- zaburzenia zachowania podczas snu REM
- katatrenia (jęki nocne)
insomnia to
sen niewystarczająco długi lub o złej jakości z przyczyn:
- trudności z zaśnięciem
- trudności z utrzymaniem snu
- zbyt wczesne budzenie się
- poczucie, że sen nie daje wypoczynku
objawy są subiektywne
kryteria rozpoznania insomnii
- sen
- trudności w zaśnięciu, utrzymaniu snu, sen nie przynosi wypoczynku - minimum 3x w tygodniu przez minimum miesiąc
- pogorszenie samopoczucia i codziennego funkcjonowania
- wykluczenie przyczyny organicznej (stany neurologiczne, stany somatyczne, zażywanie SPA lub leków)
podział insomnii
- przygodna
- do kilku dni
- spowodowana przez stres lub krótkie choroby somatyczne - krotkotrwała
- do 4 tygodni
- stres, krótkie choroby somatyczne - przewlekła
- powyżej 1 miesiąca
przyczyny insomnii
- zaburzenia psychiczne (afektu, lękowe) 50%
- pierwotna 20%
- choroby somatyczne 10-30%
- uzależnienia 10-20%
czynniki ryzyka insomnii
- starszy wiek
- płeć żeńska
- współwystępowanie schorzeń psychiatrycznych i somatycznych
- nadużywanie alkoholu i innych SPA
- praca w systemie zmianowym
- niski status socjo-ekonomiczny
farmakologiczne leczenie insomnii
- zetki (zaloplon, zoplikon, zolpidem)
- do 2-4 tygodni, potem co 3-4 dni - BDZ
- szczególnie gdy lęk - hydroksyzyna
- leki p/depresyjne
- mianseryna
- mirtazapina
- trazodon
- doksepina - leki p/psychotyczne
- chlorprotiksen
- kwetiapina
- olanzapina
- lewomepromazyna
- promazyna
- prometazyna
hipersomnie definicja
zbyt długi czas snu i/lub nadmierna senność w ciągu dnia
lub wydłużone wychodzenie ze snu do pełnego czuwania po przebudzeniu
(wykluczyć niedobór snu - zmęczenie)
ocena hipersomnii
- skala senności Epworth
prawdopodobieństwo zaśnięcia w 8 sytuacjach, 0-3 pkt
>15 = senność patologiczna - wielokrotny test latencji snu
skłonność do zasypiania podczas pięciu 20-30 min drzemek zaplanowanych co 2h w ciągu dnia
- nadmierna senność, jeśli zasypianie w <5 min
narkolepsja to
hipersomnia
przyczyna narkolepsji
uszkodzenie bocznego podwzgórza zawierającego hipokretynę (obniżenie jej w PMR)
nerkolepsja objawy
- nadmierna senność
- ataki snu w nieoczekiwanych sytuacjach
- trwają do kilkunastu minut
- po wybudzeniu rześkość - katapleksja
- spadek napięcia mm z upadkiem
- świadomość zachowana
- nie musi występować od samego początku występowania narkolepsji - halucynacje hipnagogiczne
- wynikają z zasypiania snem REM - paraliż przysenny
leczenie katapleksji
- wenlafaksyna
- fluoksetyna
- paroksetyna
- klomipramina
ciężka katapleksja: hydroksymaślan sodu
zespół opóźnionej fazy snu to
- najczęstsze zaburzenie rytmu okołodobowego
- początek snu występuje po godzinie 2:00
- objawy, gdy poranne wstawanie staje się obowiązkiem (praca, szkoła)
(różnicowanie z nawykową opóźnioną fazą snu, np oglądanie do późna TV)
leczenie zespołu opóźnionej fazy snu
- fototerapia rano
- melatonina wieczorem
ustępuje z wiekiem
zespół przyspieszonej fazy snu to
początek snu przed 21:00, sen kończy się ok 3-4 w nocy
leczenie zespołu przyspieszonej fazy snu
- spędzanie aktywnie czasu wieczorem
- ekspozycja na światło wieczorem
rytm wolnobiegnący to
- pacjent każdego dnia zasypia i budzi się później zgodnie z jego własnym endogennym rytmem, dłuższym niż 24h
- występuje u osób niewidomych i osób w izolacji
leczenie rytmu wolnobiegnącego
ekspozycja na wyznaczniki czasu
zespół niespokojnych nóg to
- najczęstsze zaburzenie ruchowe związane ze snem
- dyssomnia
przymus poruszania nogami, często połączony z nieprzyjemnymi doznaniami czuciowymi
zespół niespokojnych nóg objawy
- przymus poruszania nogami, często połączony z nieprzyjemnymi doznaniami czuciowymi w łydkach
- prowadzi do fragmentacji snu
- nasila się/występuje wyłącznie podczas spoczynku
- przynajmniej częściowa poprawa podczas poruszania nogami
postać wtórna zespołu niespokojnych nóg - przyczyny
- niedobor żelaza, magnezu
- niewydolność nerek
- polineuropatie
- działanie uboczne leków (np przeciwpsychotycznych)
postać idiopatyczna zespołu niespokojnych nóg - u kogo
20-30 rż
leczenie idiopatycznej postaci zespołu niespokojnych nóg
leki dopaminergiczne:
L-dopa
przyczyna idiopatycznego zespołu niespokojnych nóg
- zaburzenia układu dopaminowego i opioidowego
- występowanie rodzinne
somnambulizm to
sennowłóctwo, lunatyzm
objawy somnambulizmu
pacjent wstaje z łóżka i chodzi bez celu
- obniżonu poziom świadomości i reaktywności
- możliwy powierzchowny kontakt
- zwykle oczy otwarte
- epizod pokryty niepamięcią po przebudzeniu
w ktorej fazie snu występuje somnambulizm
- w czasie snu głębokiego
- w pierwszej połowie nocy (60-120 min po zaśnięciu)
kiedy somnambulizm występuje najczęściej
4-10 rż (30% minimum 1 epizod)
leczenie somnambulizmu
- drzemki w czasie dnia (mniej głęboki sen nocny)
- zabezpieczenie otoczenia
- ew niska dawka klonazepamu
tłumienie stadium 4 NREM przez BDZ, TLPD, SSRI
lęki nocne to (i objawy)
wybudzanie się z głośnym krzykiem i dezorientacją
(+) ukł wegetatywnego
epizod poniżej 10 min
- dziecko nie przeżywa ich świadomie, po ataku zasypia, a rano najczęściej nie pamięta epizodu lub pamięta go tylko częściowo
w której fazie snu najczęściej występują lęki nocne
w pierwszej z trzech części snu
u kogo najczęściej występują lęki nocne
3% dzieci 4-12 rż
koszmary senne to (+ objawy)
- przebudzenie ze szczegółowymi i żywymi wspomieniami snów, najczęściej dotyczących zagrożenia życia
- (+) ukł współczulnego
- pamiętanie treści epizodu
- brak wokalizacji
- brak wzmożenia ruchow
w której części snu występują koszmary senne
mogą wystąpić w każdej części snu, ale typowo w drugiej połowie
częstość koszmarów sennych
10-50% u dzieci 3-5 rż
1% dorosłych minimum 1 epizod w tygodniu
leczenie koszmarów sennych
- psychoterapia (szczególnie PTSD)
2. leki hamujące sen REM (TLPD, SSRI) - tylko chwilowa poprawa
w jakim zaburzeniu jednym z kryteriów są koszmary senne
PTSD
zaburzenia zachowania podczas snu to
brak odcięcia OUN od mięśni w czasie fazy REM - gwałtowne ruchy (miotanie, kopanie) na marzenia senne
w której części snu występują zaburzenia zachowania podczas snu REM
w drugiej połowie nocy, kiedy wzrasta ilość snu REM
częstość występowania zaburzeń zachowania podczas snu REM
0,5%
głównie po 50 rż
leczenie zaburzeń zachowania w fazie REM
gdy konieczne, małe dawki klonazepamu
rodzaje ruchów w zespole niespokojnych nóg
zgięcie i prostowanie:
palucha
stawie skokowym
czasem w stawie kolanowym i biodrowym
kiedy podaje się BDZ i leki Z-tki na sen
na około 30 min przed snem
na ile przed snem podaje się leki p/depresyjne lub leki p/psychotyczne w leczeniu bezsenności
1-4h przed snem
na ile przed snem podaje się hydroksyzynę w leczeniu bezsenności
0,5-1h przed snem
zespół Kleinego-Levina
- dyssomnia
- uszkodzenie osi podwzgórze-przysadka
- okresowa hipersomnia w postaci nieregularnym epizodów nasilonej senności, trwające kilka dni do kilku tygodni,
- żarłoczność – manifestuje się w stanie czuwania,
- pobudzenie seksualne – nadmierna aktywność i odhamowanie prowadzące do czynności rozładowujących napięcie seksualne,
- zaburzenia nastroju – napady złości, drażliwość, agresja,
- zaburzenia świadomości, niekiedy omamy, urojenia, osłabienie pamięci i zaburzenia koncentracji uwagi.
nocny burksizm
- parasomnia
zgrzytanie zębami
