03. zaburzenia wywołane używkami Flashcards
cechy osobowości sprzyjające uzależnieniu
- brak zdolności radzenia sobie ze stresem
- nadmierna zależność emocjonalna
- trudności w wyrażaniu uczuć
- niska samoocena
- niepokój w relacjach interpersonalnych
- impulsywność
- towarzyskość
- perfekcjonizm
- skłonność do ryzykownych sytuacji
najwyższe ryzyko uzależnień w zależności od substancji
nikotyna 32%
heroina 23%
kokaina 17%
alkohol 15%
kryteria rozpoznania uzależnienia (czasowe)
objawy trwają minimum 1 miesiąc
lub jeśli trwały poniżej miesiąca, to powtarzały się w ciągu 12 miesięcy
objawy intoksykacji kanabinoidami
euforia i dobrostan nadwrażliwość na bodźce lęk podejrzliwość halucynacje wzrokowe i słuchowe zaburzenia myślenia i pamięci
objawy odstawienia kanabinoidów
drażliwość
depresja
insomnia
spadek apetytu
kryteria rozpoznania uzależnienia
3 lub więcej
przez 1 miesiąc lub jeśli krócej niż miesiąc, to powtarzały się w ciągu 12 miesięcy:
1. silne pragnienie/przymus przyjmowania substancji
2. upośledzona kontrola używania substancji (nad rozpoczęciem, kończeniem, poziomem użycia…)
3. silne pochłonięcie sprawą przyjmowania substancji - utrata dawnych zainteresowań, poświęcanie dużo czasu
4. uporczywe przyjmowanie substancji mimo oczywistych dowodów jej szkodliwości
5. tolerancja na substancję
6. fizjoloficzne objawy stanu abstynencyjnego
kryteria zespołu abstynencyjnego
- aktualne przerwanie lub ograniczenie przyjmowania substancji
- objawy zgodne z cechami zespołu abstynencyjnego dla danej substancji
- objawów nie można lepiej wyjaśnić w inny sposób
standardowa dawka alkholu
10 g 100% alkoholi
200 ml piwa
100 ml wina
30 ml wódki
bezpieczne tygodniowe porcje alkoholu
mężczyźni 4 porcje/dzień
koniety 2 porcje/dzień
max 5 dni w tygodniu
kiedy alkohol osiąga najwyższe stężenie we krwi
po 30-60 min od spożycia
szybkość eliminacji alkoholu z organizmu
0,2 promila na godzinę
najczęstsze przyczyny uzależnienia od alkoholu
u mężczyzn: problemy psychicze związane z picie
u kobiet: zespoły depresyjne i lękowe
w Polsce % uzależnionych osób od alkoholu
2% (600-800 tys)
w Polsce % pijących alkohol ryzykownie
12-15% (>2 mln)
ryzykowne spożywanie alkoholu - cechy
- picie nadmiernych ilości alholou (jednorazowo i łącznie w określonym czasie)
- nie pociąga za sobą aktualnie negatywnych konsekwencji (ale jeśli model picia się nie zmieni, mogą się pojawić)
szkodliwe picie alkoholu - cechy
- powoduje szkody zdrowotne, fizyczne, psychiczne, psychologiczne, społeczne
- nie występuje uzależnienie od alkoholu
skale do rozpoznawania zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu
- MAST
- CAGE
(cut down, annoyed, guilty, eye opener)
2 tak - znaczne prawdopowobieństwo uzależnienia - AUDIT
badania laboratoryje w podejrzeniu zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu
PEth (fosfatydyloetanol)
GGTP
MCV - wzrost
ALT, AST, CDT (transferyna desialowana) - wzrost
fazy uzależnienia od alkoholu
- wstępna - prealkoholiczna faza objawowa
- zwiększanie ilości alkoholu
- wzrost tolerancji
- dostarczanie przyjemności i uśmierzanie przykrych emocji - zwiastunowa
- palimpset
- wzrost koncentracji na alkoholu - krytyczna
- utrata kontroli nad piciem
- głód alkoholowy
- okresowa możliwość utrzymywania abstynencji - chroniczna
- ciagi picia
- możliwe psychozy alkoholowe
objawy intoksykacji alkoholem
- osłabienie krytycyzmu i samokontroli
- upośledzenie struktur móżdżku
- zaburzenie koordynacji ruchowej
- zaburzenie funkcji intelektualnych
- wzrost drażliwości
- wzrost CTK, HR -> spadek CTK, HR, temperatury ciała
- zaburzenie świadomości
- porażenie ośrodka oddechowego (skrajne przypadki)
upicie patologiczne to
- przemijający stan psychozy
- intoksykacja alkoholem orzebiegająca odmiennie niż zazwyczaj u danej osoby
- po relatywnie małych dawkach alkoholu
- występują czyny gwałtowne
- bywa zakończone snem terminalnym
- niepamię okresu zdarzenia
- u ludzi z zaburzeniami osobowości, zaburzeniami psychicznymi lub interakcja alkoholu ze środkami psychoaktywnymi
typy uzależnienia od alkoholu
typ 1 (40%)
- uwarunkowany środowiskowo
- częściej u kobiet
- początek około 25 rż
- cechy osobowości: introwertyzm, neurotyczność, zależność
- szybko pojawiają się szkody psychiczne i zdrowotne
typ 2 (60%)
- uwarunkowany genetycznie (dziedziczenie w lini męskiej)
- częściej u mężczyzn
- początek około 16 rż
- cechy osobowości: antyspołeczne, ekstrawertzm
- szkody dopiero po długim okresie picia
objawy łagodnego zespołu abstynencyjnego od alkoholu
- kiedy
- jakie objawy
- łagodny, niepowikłany zespół abstynencyjny może pojawić się nawet po jednorazokwym nadużyciu alkoholu (mózg szybko przyzwyczaja się do alkoholu - zmniejszenie reaktywności = relaksacja)
- nadmierne pobudzenie
- drżenie
- poczucie nerwowości
- roztrzęsienie
objawy zespołu abstynencyjnego od alkoholu
- drżenie mięśni
- nastrój drażliwy lub obniżony, lęk
- nadciśnienie
- gwałtowne bicie serca
- nudności, wymioty, biegunku
- bezsenność, zaburzenia snu
- rozszerzenie źrenic
- wysuszenie śluzówek
- wzmożona potliwość
skala nasilenia alkoholowego zespołu abstynencyjnego
CIWA-Ar
czym jest majaczenie alkoholowe
- powikłanie zespołu abstynecyjnego
- ostry stan zagrożenia życia (bezwzględne wskazanie do hospitalizacji)
co występuje przed majaczeniem alkoholowym
stan predeliryjny
- objawy zespołu abstynencyjnego z bezsennością i omamami
kiedy może pojawić się majaczenie alkoholowe (h)
48-72 h od odstawienia lub zredukowania dawki alkoholu
jak często występuje majaczenie alkoholowe
u 5% uzależnionych
objawy majaczenia alkoholowego
triada (nie jest konieczna do rozpoznania)
- zaburzenia świadomości
- zaburzona orientacja co do miejsca i czasu
- nasilenie w nocy, charakter falujący - omamy i iluzje (głównie wzrokowe)
- silne drżenie mięśniowe
- urojenia (dziania się, prześladowcze)
- podniecenie psychoruchowe
- trudności z zaśnięciem kub odwrócony rytm sen-czuwanie
- nadaktywność układu autonomicznego
- wzrost HR, CTK
- rozszerzenie źrenic
powikłania zespołu abstynencyjnego
- drgawki
- majaczenie
przelwkłe psychozy alkoholowe
- paranija alkoholowa - zespół Otella
- urojenia niewiary małżeńskiej - przewlekła halucynoza alkoholowa
- omamy (głownie słuchowe)
- wtórne urojenia prześladowcze
powód przewlekłych psychoz alkoholowych
wieloletnie intensywne picie alkoholu
u kogo częściej występuje paranoja alkoholowa zespół Otella
u mężczyzn
leczenie zespołu Otella (alkohol)
- neuroleptyki
- psychoterapia
leczenie przewlekłej halucynozy alkoholowej
- neuroleptyki
zespół amnestyczny Korsakowa - objawy
- głębokie, trwałe organiczne upośledzenie umysłowe
- upośledzenie zapamiętywania
- leku pamięciowe wypełnione konfabulacjami (chorzy bezkrytyczni)
przyczyna zepsołu amnestycznego Korsakowa
niedobór witaminy B1
co współtowarzyszy zespołowi amnestycznemy Korsakowa
polineruopatia obwodowa