zaburzenia nerwicowe Flashcards
przyczyny zaburzeń nerwicowych
- czynniki genetyczne
(największe dla lęku panicznego i OCD) - zaburzenie układu GABA-eryicznego (pobudzenie OUN)
- dysfunkcja OUN
(redukcja objętości hipokampa) - stresujące wydarzenia życiowe
- zaburzenie osi P-P-Nadnercza
(wzrost CRF, ACTH, kortyzolu - wykładniki stresu, czasem miara nasilenia stresu) - wzrost katecholamin
- nadmierne pobudzenie ukł wspólczulnego
czynniki genetyczne 30%, czynniki środowiskowe 70%
fobie - podstawowe objawy
- lęk w określonej sytuacji
- unikanie tej sytuacji
- lęk antycypacyjny (lęk przed wystąpieniem sytuacji powodującej lęk)
- świadomość irracjonalności odczuwanego lęku
agorafobia to
- lęk przed otwartą przestrzenią, tłumem ludzi, miejscami publicznymi lub sytuacjami, z których wydostanie się może być trudne
- może przejawiać się w postaci napadu paniki
zespół lęku społecznego to
- lęk przed oceną i ośmieszeniem przed innymi ludźmi
obawa przed pustką w głowie; to co powie, będzie nieodpowiednie
czynniki ryzyka fobii społecznej
osobowośc lękliwa lub zależna
izolowana postać fibii społecznej
występowanie lęku tylko w jednej sytuacji społecznej, np lęk przed jedzeniem w towarzystwie
kiedy najczęściej rozpoczyna się fobia społeczna
w okresie dorastania
fobia przed bólem
algofobia
fobia przed wysokością
akrofobia
fobia przed krwią
hemofobia
hemofobia - cechy
fobia przed krwią
- jedyna fobia, gdzie dochodzi do (+) ukł przywspółczulnego (może doprowadzić do omdlenia)
leczenie fobii
- psychoterapia - podstawowa forma
- farmakoterapia
- SSRI
- SNRI
- pregabalina
- BDZ doraźnie
czynnik rzadko występuje (np krokodyl w Polsce) - unikanie czynnika fobijnego
czynnik okresowo spotykany (np lot samolotem) - BDZ o średnim okresie półtrwania 30 min przed lotem
czynnik stale występujący (np nyktofobia) - psychoterapia + farmakoterapia
częstość występowania fobii swoistych (specyficznych) u płci
K=M
lęk paniczny - kryteria rozpoznania
- nawracające ataki paniki
- związane z konkretną sytuacją/przedmiotem lub występujące spontanicznie
- nie wiążą się z wysiłkiem czy sytuacją niebezpieczną/zagrażającą życiu - napad
- zaczyna się nagle
- osiąga maksimum w kilka minut (do 10 minut)
- trwa co najmniej kilka minut
(uczucie niepokoju może trwać dłużej, ale lęk paniczny ustępuje) - objawy
- (+) ukł współczulnego
- objawy z klp i brzucha
- stan psychiczny
- objawy ogólne
- objawy napięcia
- inne objawy niespecyficzne
K/M kto częściej choruje na lęk paniczny
2-3x częściej k
początek lęku panicznego
20-40 rż
lęk paniczny - jakie choroby trzeba wykluczyć, jakie badania zrobić
- choroby tarczycy
- choroby nadnerczy
- zaspól rakowiaka
- zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej
- zaburzenia rytmu serca
- zawał serca
- hipoglikemia
- ostre zespoły bólowe
- intoksykacja (kofeina, marihuana)
należy wykonać:
- podstawowe badania laboratoryjne - hormony tarczycy - EKG - badanie neurologiczne - EEG
leczenie lęku panicznego
- SSRI
- SNRI
kontynuacja przez 6 mies - 2 lata od uzyskania poprawy
- doraźnie BDZ (średni/długi okres półtrwania)
- psychiterapia poznawczo-behawioralna
jakie leki (konkretne substancje) wykorzystuje się w leczeniu lęku panicznego
- fluoksetyna
- escitalopram
- sertralina
- wenlafaksyna
- paroksetyna
czym są zaburzenia lękowe uogólnione
przewlekłe zaburzenia lękowe
- wolnopłynące i bezprzedmiotowe stany niepokoju
- poczucie zagrożenia niemodyfikowane sytuacją zewnętrzną
jak często występują uogólnione zaburzenia lękowe w populacji
1-3%
jak często zespół lęku uogólnionego współwystępuje z innymi zaburzeniami (i jakimi)
u około 80%
- zaburzenia depresyjne
- inne zaburzenia lękowe
kryteria rozpoznania zespołu lęku uogólnionego
- trwa minimum 6 miesięcy
- nasilone napięcie, martwienie się, obawy dotyczące codziennych wydarzeń i trudności
- typowe objawy lęku
cechy lęku uogólnionego - objawy (ogólnie)
- dominuje przewlekły lęk bez konkretnej, jednostkowej przyczyny
- przewlekłe objawy somatyczne, nieukładające się w konkretny zespół chorobowy (inaczej niż w zaburzeniach somatyzacyjnych)
kiedy nasilają się objawy zespołu lęku uogólnionego
w okresie menopauzalnym
leczenie zespołu lęku uogólnionego
- psychoterapia
- SNRI, SSRI, pregabalina
- bdz do 4 tygodni
kryteria rozpoznania zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego
- obsesje (myśli) i/lub kompulcje (czynności)
występują przez większość dni w ciągu minimum 2 tygodni
- są odbierane jako wypływające z umysłu pacjenta
(a nie narzucane przez osoby lub wpływ z zewnątrz) - powtarzają się
- mają nieprzyjemny charakter
(ale różnicować z chwilowym rozładowaniem napięcia) - minimum jedna obsesja/kompulsja jest uważana za przesadzoną
- pacjent próbuje im się przeciwwstawiać - nieskuteczność
zespół anankastyczny to
zzburzenia obsesyjno-kompulsyjne
częstość zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych w populacji
2-3%
częstość K/M zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
K=M