Wykład 9 - Wielki Kryzys Flashcards
1
Q
Jak wyglądało ożywienie gospodarcze w USA w latach 20? [4]
A
- sztucznie podkręcona koniunktura
- bardzo optymistyczne nastroje
- koszt akcji poszedł w górę 3-krotnie
- 80% społeczeństwa nie miało oszczędności, a tylko nieliczni mieli akcje
2
Q
Jak wyglądały lata 20 w Europie i ogółem na świecie? Droga do Wielkiego Kryzysu[4]
A
- rachityczna koniunktura wzrostowa oparta na kapitale amerykańskim 1924-1926, szczególnie po planie Dawesa
- koniunktura była pozbawiona realnej podstawy
- 1927 -1928 spadają ceny w handlu zagranicznym, szczególnie surowców rolnych, rolnicy w niektórych krajach (USA) mają problem z utrzymaniem się
- nadprodukcja dóbr trwałego użytku i spekulacja giełdowa
3
Q
Krach giełdowy w Nowym Jorku [4]
A
- koniec X 1929 - czarne dni na giełdzie
- apogeum krachu w 1932
- jako że większość państw była uzależniona ekonomicznie od stanów, kryzys przeniósł się tez na ich giełdy, a co za tym idzie, na ich gospodarki
- w niektórych państwach, np. Anglii i Polsce, kłopoty były już widoczne w 1928
4
Q
Jakie były błędy polityki FED przed i podczas kryzysu? [4]
A
- zbytnie nakręcenie koniunktury poprzez dostarczanie zbyt dużej płynności do gospodarki
- w trakcie kryzysu zbytnio restrykcyjna polityka pieniężna, która przedłużyła kryzys i ostatecznie zgasiła koniunkturę
- utrudnienie w funkcjonowaniu banków, bankructwa,
- spadek popytu i obiegu pieniężnego, nie obowiązywały zabezpieczenia wkładów
5
Q
Jaki był błąd rządu USA podczas Wielkiego Kryzysu? [5]
A
- VI 1930 stawa Smoota-Hawleya - podniesienie już wysokich ceł importowych
- cła były wartościowe, nie procentowe
- zabicie korzyści z eksportu dla krajów trzecich
- reakcja zwrotem protekcjonistycznym
- państwa nie mogły eksportować nadwyżki produkcji
6
Q
Scharakteryzuj ogółem Wielki Kryzys. Jak wyglądał w różnych krajach [5]
A
- 1929-1933
- pierwszy o zakresie globalnym i obejmujący wszystkie gałęzie gospodarki
- Kraje rolnicze takie jak Polska, Rumunia czy Bułgaria wychodziły z kryzysu dopiero w 1935
- w państwach rolniczych kryzys dotkliwiej oddziaływał na rolnictwo a w przemysłowych na przemysł
- wyjątkami są: Polska, gdzie przemysł mocno ucierpiał, i Japonia, która zbroiła się w celu ekspansji kosztem Chin
7
Q
Jak wyglądał Wielki Kryzys w przemyśle? [3]
A
- spada produkcja i ceny ( a co za tym idzie zyski itd…)
- znaczny wzrost bezrobocia
- wiele firm bankrutuje, monopolizacja rynku
8
Q
Jak wyglądał Wielki Kryzys w rolnictwie? [5]
A
- w zasadzie nie spada produkcja, ale spadają ceny
- rolnictwo w znacznej mierze przetrwało, bo było głównie przedsięwzięciem rodzinnym
- rolnicy utrzymywali produkcję w celu zapłacenia stałych opłat
- pojawia się zjawisko nożyc cen - ceny w rolnictwie spadają szybciej niż ogólne
- podaż głodowa - rolnicy wysyłają więcej produktów na rynek przy tej samej produkcji, poświęcając te, które normalnie szły na własny użytek
9
Q
Jak wyglądał Wielki Kryzys w handlu zagranicznym? [4]
A
- spadek cen i obrotów wynikający z powszechnego protekcjonizmu
- tendencje autarkiczne - dążenie do jak największej samowystarczalności gospodarki
- tendencja do zachęcania do handlu - zwroty ceł i zmniejszanie ceł eksportowych - polityka dumpingowa
- umowy clearingowe - umowa bezgotówkowa dotycząca eksportu-importu towarów między dwoma stronami, szpicę clearingową normowało się na przestrzeni lat w produktach lub gotówce
10
Q
Jak wyglądał Wielki Kryzys w sferze finansów? [5]
A
- deficyty budżetowe spowodowane spadkiem dochodów z podatków
- deficyty handlowe przekładają się na deficyty płatnicze - z kraju wypływają obce waluty i złoto
- osłabianie podstawy emisyjnej - zagrożenie dla waluty i wymienialności
- obywatele chcieli szybko wypłacać oszczędności z banków
- zakończenie systemu gold standard na świecie
11
Q
Jak wyglądało zniesienie gold standard? Czym był Złoty Blok? [5]
A
- 1931 - UK, 1933 USA
- zawieszenie gold standard
- zniesienie międzynarodowego wolnego transferu walut obcych - koniec systemu dewizowo-złotego
- dewaluacja waluty
- Złoty Blok łączył ze sobą państwa, które względem siebie miały utrzymać system gold standard. Należały do niego Francja, Belgia, Holandia, Szwajcaria, Włochy i Polska. Złoty Blok rozpadł się ostatecznie w 1936. Państwa prowadzące taką politykę radziły sobie gorzej niż te, które odstąpiły od systemu.
12
Q
*Jakie były skutki wielkiego kryzysu? [4]
A
- pierwsze kroki do przejścia do pieniądza fiducjarnego - zniesienie gold standard
- “nowy interwencjonizm” - wcześniej kryzysy przeczekiwano, teraz wizja interwencji państwa była o wiele cieplejsza, np. New Deal Roosevelta, odejście od ortodoksyjnego liberalizmu
- ZSRR zaciekawiło zachodnich sąsiadów, jako gospodarka planowana nie przeszło kryzysu
- pojawia się keynsizm i uzasadnione staje się posiadanie deficytu budżetowego w celu pobudzania popytu wewnętrznego
13
Q
- Jakie były społeczne skutki wielkiego kryzysu? [3]
A
- usztywnienie bezrobocia - utrata wielu miejsc pracy, bardziej pesymistyczne nastawienie rynku
- nowa fala autorytaryzmów i dyktatur - Polska, Niemcy, Włochy
- napięcia na tle międzynarodowym