Wykład 7 - Gospodarka II Rzeczypospolitej w latach dwudziestych Flashcards
Jakie znaczenie gospodarcze miało przyłączenie Wielkopolski, Górnego Śląska i kresów wschodnich? [3]
- Wielkopolska - rolnictwo standardy zachodnie, powstanie i wersal
- Śląsk - w wyniku powstań i plebiscytu. Większość Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, większość przemysłu ciężkiego w Polsce
- Kresy wschodnie - znaczenie kulturowe i rolnicze, zacofanie, wojna z Ukrainą i bunt Żeligowskiego
Sprawa Gdańska [5]
- Polska dostaje wolny dostęp do portu, Gdańsk jest w polskim obszarze celnym
- przywileje komunikacyjne
- Utworzenie Wolnego Miasta Gdańska
- Głównie Niemcy - zarządzają miastem, konflikty handlowe i celne
- rozpoczęcie budowy Gdyni
Jaki system polityczny funkcjonował w Polsce podczas dwudziestolecia międzywojennego? [3]
- do 1926 - demokracja parlamentarna
- Po zamachu majowym stosunkowo łagodna dyktatura, która zaostrza się w 1930, a szczególnie po 1935
- za czasach sanacji istniała większa skłonność do interwencji państwa w gospodarkę
Jak wyglądała sytuacja Polski wobec jej największych sąsiadów?
Zarówno Niemcy jak i Rosja były znacznie osłabione po pierwszej wojnie światowej, co pozwalało na odważniejszą politykę międzynarodową. Jednak nieuniknionym było, że oba państwa będą prowadzić politykę rewizjonistyczną prędzej, czy później
*Najważniejsze ugrupowania polityczne po odzyskaniu niepodległości [6]
- ND - Roman Dmowski
- PPS - Ignacy Daszyński
- PSL “Piast” - Wincenty Witos
- PSL “Wyzwolenie” - Kazimierz Bagiński
- KPRP - Feliks Dzierżyński
- CHd - Wojciech Korfanty
Obciążenia historyczne “startu” gospodarczego na ziemiach polskich [3]
- bardzo ważna była wojskowość - burzliwy czas
- 75% ludzi mieszkało na wsi, 65% pracowało na roli
- rachityczna rewolucja przemysłowa - głównie ograniczenie do I rewolucji
- Obciążenia wojenne po odzyskaniu niepodległości
[5]
- duża skala zniszczeń w niektórych obszarach
- 10-11% majątku narodowego
- zniszczenie infrastruktury
- spadek produkcji przemysłowej
- bezrobocie, ubóstwo i migracje
Wymień najważniejsze ośrodki przemysłowe II Rzeczypospolitej [3]
- Górny Śląsk
- Zagłębie Dąbrowskie
- Łódź
Jakie koncepcje włączenia nowych ziem obowiązywały w II RP
- federalistyczna - Polska miała być państwem przywódczym federacji niepodległych państw związanych z Polską polityką zagraniczną i obronną
- inkorporacyjna - asymilacja terenów w większości zamieszkanych przez Polaków i mieszkańców łatwych do zasymilowana, utworzenie państwa narodowego
Jakie były szacowane zniszczenia wojenne po I wojnie światowej w Polsce?
Wiele obszarów polskich było bardzo zniszczonych, szacuje się że utracono 10-11% majątku narodowego, 13% PKB
Jakie trudności nękały II RP na początku? [7]
- unifikacja regionów, posiadających różne waluty, systemy prawne, ubezpieczeń społecznych i przynależność do różnych systemów gospodarczych
- słaba komunikacja między regionami
- Niemcy i Rosjanie zabierają swój kapitał
- niestabilność polityczna nie pozwala na pozyskanie kapitału
- brak zagranicznych rynków zbytu - słaba chłonność rynku rosyjskiego i niemieckiego
- potężne lobby rolnicze utrudnia industrializację
- 10% przemysłu należało do państwa
Jak i dlaczego wyglądała koniunktura gospodarcza w dwudziestoleciu miedzywojennym? [4]
- 1918-1919 - brakuje rynków zbytu, początek unifikacji
- 1919-1923 + wojna z bolszewikami, inflacja napędza koniunkturę, przyłączenie Górnego Śląska
-1923-1926 - inflacja przekształca się w hiperinflację
1926-1929+ stabilizacja polityczna za sanacji
Scharakteryzuj markę polską [6]
- chwilowa od 1919
- zapożyczona z zaboru niemieckiego
- niewymienialna
- emitowana bez ograniczeń
- system pieniądza papierowego
- emitowana przez Polską Krajową Kasę Pożyczkową
Jak wyglądało podejście do inflacji w II RP. Jakie były jego skutki [4+3]
- próba łatania deficytów budżetowych przez emisję pieniądza
- inflacja promuje eksport
- hiperinflacja ścina koniunkturę
- w trakcie wojny - konieczność, po wojnie - przesadzili
- destabilizacja polityczna
- sklepy puste
- ludzie uciekają od waluty państwowej