Wykład 10 - Gospodarka polski w latach 30 Flashcards
1
Q
Jak wyglądała sytuacja polityczna Polski przed wielkim kryzysem? [6]
A
- do władzy dochodzą piłsudczycy, dominuje BBWR
- od 1937 BBWR przekształca się w Obóz Zjednoczenia Narodowego
- NDecja - Dmowski, PPS - Ignacy Daszyński, PSL Piast - Witos, PSL Wyzwolenie
- 1931 - zjednoczenie psli w Stronnictwo Ludowe
- sanacja działa dość liberalnie jednocześnie wzmacniając pozycję władzy egzekutywnej rządu
- okres bartlowania - od Kaziemierza Bartla, który wymiennie z Piłsudskim pełnił funkcję premiera
2
Q
Jak wyglądała sytuacja gospodarcza Polski przed Wielkim Kryzysem? [6]
A
- okres wzrostowy w gospodarce
- spadek bezrobocia
- Polską koniunkturę wyciągało otoczenie zewnętrzne
- po zamachu majowym napływ zagranicznego kapitału
- druga reforma stabilizacyjna sanacji
- większe inwestycje państwowe - Kwiatkowski wspiera budowanie nowych zakładów i infrastruktury, ożywienie w inwestycjach wojskowych
3
Q
Jak politycznie i gospodarczo wyglądała sytuacja w Polsce podczas wielkiego kryzysu? [6]
A
- kryzys zarówno w przemyśle jak i rolnictwie - Polska wychodzi z Gold Standard
- do władzy dochodzi bardziej autorytarna grupa pułkowników z Walerym Sławkiem na czele
- zaostrza się polityka wobec opozycji - sprawa brzeska - sfałszowanie wyborów
- narzucenie konstytucji kwietniowej znoszącej trójpodział władzy i przekazującej znaczną jej ilość w ręce prezydenta
- ukończenie węglówki i zwiększenie znaczenia portu w Gdyni
4
Q
Jak wyglądała polityka walczenia z kryzysem do Zawadzkiego? [5]
A
- gaszenie inwestycji i zabieranie pieniądza z rynku
- do 1931 Ignacy Matuszewski ministrem skarbu
- raczej pasywna polityka
- Potem Jan Piłsudski, osadzony w celu ochrony wojska przed cięciami wydatków
- kryzys nie maleje
5
Q
Jak wyglądała polityka Władysława Zawadzkiego wobec kryzysu? [8]
A
- zahamowanie spadku cen artykułów rolnych poprzez zmniejszenie obciążenia długami przedsiębiorstw chłopskich w bankach państwowych
- przymusowe rozwiązywanie karteli utrzymujących zbyt wysokie ceny nie będących istotnymi eksporterami
- przeciwdziałanie zwolnieniom
- rozszerzenie robót publicznych
- niedopuszczenie do upadku przedsiębiorstw o dużym zatrudnieniu poprzez udzielanie pożyczek lub przejęcia części aktywów
- inwestowanie w stawianie nowych zakładów
-aktywizacja działań na rzecz promocji eksportu - nawet po cenach dumpingowych rekompensowanych przez rynek wewnętrzny - budżet miał zostać zrównoważony i nie miało dojść do dewaluacji za sprawą sanacji
6
Q
Jak wyglądała sytuacja polityczna w Polsce po śmierci Piłsudskiego? [5]
A
- dekompozycja obozu sanacyjnego
- przewaga grupy zamkowej i lewicy sanacyjnej - Zendram Kościałkowski
- ostatecznie najważniejszą pozycję zajmuje grupa wojskowa z Edwardem Rydzem-Śmigłym - nazywana też grupą Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych
- porozumienie obu grup, powstaje rząd Felicjana Składkowskiego
- Mościcki zmuszony jest do wydania oświadczenia, że marszałek Śmigły jest drugą osoba w państwie po prezydencie - duumwirat
7
Q
Jak wyglądała pozycja polityczna Eugeniusza Kwiatkowskiego ? [5]
A
- dobre stosunki z Mościckim, ale skonfliktowany z Piłsudskim i pułkownikami
- wyrzucony z rządu w 1930
- po śmierci Piłsudskiego wraca i zostaje ministrem skarbu i wicepremierem
- członek grupy zamkowej
- konflikt z grupą wojskową odnośnie finansowania wojska
8
Q
Jak ogólnie wyglądała polityka Kwiatkowskiego? [6]
A
- pionier polityki nowego interwencjonizmu w Polsce
- kontynuacja polityki Zawadzkiego
- celem najszybsze wrócenie do dobrej koniunktury poprzez stymulowanie jej przez państwo
- industrializacja i urbanizacja
- walka z wewnętrznymi dysproporcjami
- zniuansowane podejście do finansowania armii
9
Q
Jak wyglądał plan 4-letni? [8]
A
- opiera się na środkach państwowych i prywatnych (ostatecznie w większości na państwowych)
- łączenie inwestycji państwowych i wojskowych
- celem COP
- nawiązanie do koncepcji trójkąta bezpieczeństwa
- 400 zakładów, huta w Stalowej Woli
- większość inwestycji wojskowa lub związana z potrzebami wojska
- powstaje 100 tys miejsc pracy
- później plan 15 letni
10
Q
Jakie były skutki i koniec polityki Kwiatkowskiego? [4]
A
- nowy rodzaj etatyzmu inwestycyjnego, nie tylko pomocniczego
- zwiększenie udziału sektora państwowego w gospodarce, jeden z największych w Europie
- IV 1936 - ograniczenie dewizowe - koniec Gold Standard w Polsce
- częściowo ortodoksyjna polityka finansowa
11
Q
Na czym polega polityka Keynsowska? [4]
!!!!
A
- prowadzenie polityki koniunkturalnej przez państwo
- mechanizm rynkowy nie działa optymalnie pozostawiony sam sobie
- przyczyną kryzysu jest popyt niedostosowany do podaży
- podczas kryzysu trzeba działać na popyt konsumpcyjny i inwestycyjny (głównie w infrastrukturze i wojsku)