Aneks 14 - Wpływ II wojny światowej na międzynarodowe stosunki gospodarcze Flashcards
Jaka była rola USA w gospodarce światowej w trakcie II wojny? [3]
- program Lend-Lease, dostarczanie surowców i sprzętu wojskowego Do Europy
- Cash and Carry Act - płatność gotówką i transport własny
- kredytodawca Europy
Plan Marshalla [5]
- 1948 uchwalony
- zagrożenie ekspansją komunizmu i doktryna Trumana - USA pomaga w odbudowie Europy
-13 mld dolarów pomocy - prowadzi do utworzenia Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej
- sukces, ale bezpośredni wpływ niewielki, pośredni poprzez odbudowanie zaufania inwestorów
Jakie były zasady systemu z Brenton-Woods? [4]
- stałe kursy walutowe - waluty narodowe były uzależnione od dolara, a ten od złota
- wymienialność dolara na złoto
- ograniczenia przepływów kapitałowych zapobiegające destabilizacji
-powołanie Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju
Jak funkcjonową system z Bretton Woods? [4]
- 1944-1970
- stałe kursy walutowe
- MFW pełni rolę nadzorczą, udziela pożyczek
- stabilność finansowa i wzrost handlu międzynarodowego
Jaka była geneza integracji europejskiej? [4]
- poważne zniszczenia infrastruktury i kryzys
- zagrożenie ze strony ZSRR
- Plan Marshalla
- Europejska Wspólnota Węgla i Stali
Jakie były kluczowe formy organizacyjne dla integracji europejskiej?
- Europejska Wspólnota Węgla i Stali - 1951, stworzenie wspólnego rynku celem modernizacji
- Europejska Wspólnota Gospodarcza - 1957 - utworzenie wspólnego rynku ogólnego i unii celnej między państwami członkowskimi
- Europejska Wspólnota Energii Atomowej - 1957 - rozwój europejskiego przemysłu jądrowego oraz współpraca w zakresie badań naukowych
Jakie były korzyści, a jakie problemy integracji europejskiej?
+ wzrost gospodarczy
+ stabilizacja polityczna
+ rozwój infrastruktury i modernizacja
- różnice gospodarcze utrudniają
- opór polityczny niektórych państw
- problemy strukturalne w dostosowaniu się, szczególnie w rolnictwie
W jakich państwach zaszły modyfikacje systemu sowieckiego? [3]
- Jugosławia - model samorządów pracowniczych z większą autonomią przedsiębiorstw
- Węgry - reformy łagodzące centralne planowanie i dopuszczające ograniczoną działalność prywatną
- Polska - pewna liberalizacja, ale jeszcze bez zasadniczych zmian
Jak wyglądał wariant chiński soviet type economics? [4]
- 1958-1962 - Polityka Wielkiego Skoku
- expresowe uprzemysłowienie i kolektywizacja
- katastrofalne skutki gospodarcze i humanitarne
- po 1960 Chiny dystansują się od ZSRR i rozwijają własną drogę socjalistyczną
Na czym polegała Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej? [3]
- 1949 jako odpowiedź na Plan Marshalla
- koordynacja gospodarek socjalistycznych (podporządkowanie ZSRR)
- miała promować współpracę gospodarczą, specjalizację produkcji i integrację rynków
Jak wyglądała pozycja gospodarcza USA po II wojnie światowej?
- wspomaganie odbudowy zniszczonej Europy
- utworzenie Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego
- wzór gospodarczy i kulturowy
- dolar amerykański walutą światową
- dostawy UNRAA
Czym było wojenne „gentlemen’s agreement”?
Przywódcy koalicji antyhitlerowskiej zawierali nieformalne porozumienia dotyczące powojennego ładu światowego i ustalania stref wpływów.
Jakie były przyczyny zimnej wojny? [3]
- różnice ideologiczne - demokracja liberalna i kapitalizm vs. komunizm
- ambicje geopolityczne
- brak zaufania i podejrzenia
Jakie znasz konteksty zimnej-wojny? [4]
- militarne-nuklearny - wyścig zbrojeń, zwłaszcza w zakresie broni jądrowej. Doktryna MAD
- systemowy - rywalizacja między kapitalistycznym a komunistycznym modelem gospodarczym i społecznym
- dekolonizacyjnego - pozyskanie nowo niepodległych państw do stref wpływów
- gospodarczy - Plan Marshalla vs. RWPG
Jakie były główne konflikty zimnowojenne? [5]
- Blokada Berlina (1948-1949)
- Wojna koreańska (1950-1953)
- Kryzys Kubański (1962)
- Wojna wietnamska (1955-1975)
- Interwencja radziecka w Afganistanie (1979-1989(
Czym był clearing w ramach Europejskiej Unii Płatniczej? [3]
- centralny system rozliczeń okresowych
- ułatwienie kompensacji należności i zobowiązań w warunkach niedoboru twardej waluty
- ustalanie limitów kredytowych dla krajów członkowskich, pozwalając na prowadzenia handlu mimo deficytów∑ bilansu płatniczego
Jacy byli ojcowie założyciele Unii Europejskiej? [6]
- Robert Schuman - Europejska Wspólnota Węgla i Stali
- Jean Monnet - inspirator planu Schumana i przewodniczącym Wysokiej Władzy EWWiS
- Konrad Adenauer - dążenie do pojednania z Francją i Europą Zachodnią
- Alcide De Gasperi - inicjator utworzenia Rady Europy i EWWiS
- Paul-Henri Spaak - utworzenie unii celnej Beneluxu, Traktaty Rzymskie - > EWG
- Winston Churchill - koncepcja Stanów Zjednoczonych Europy
Koncepcja anglosaska vs koncepcja kontynentalna integracji europejskiej [3+3]
- luźniejsza współpraca między państwami
- minimalne zaangażowanie instytucji ponadnarodowych
- wolny rynek z minimalnym interwencjonizmem
- głębsza integracja polityczna i gospodarcza
- silniejsze instytucje ponadnarodowe
- silne zarządzanie centralne
Czym był plan Plevena? Dlaczego upadł? [3 + 3]
- Rene Pleven proponuje w 1950
- utworzenie Europejskiej Wspólnoty Obronnej
- zaciśnięcie współpracy obronnej i kontrola niemieckiego potencjału militarnego
- opór ze strony Zgromadzenia Narodowego Francji
- obawa utraty suwerenności narodowej
- możliwie zbyt silny wpływ Niemiec
Czym był Kominform? [4]
-1947 Szklarska Poręba
- koordynacja działań partii socjalistycznych
- centralny organ narzucający linię polityczną i ideologiczną ZSRR
-upadek po śmierci Stalina w 1956
Na czym polegał Układ Warszawski? [3]
- 1955-1991
- odpowiedź na utworzenie NATO w 1949
-koordynacja działań obronny i zapewnienie dominacji ZSRR