Wykład 2 Flashcards
Bariery nabłonkowe
Pot, łój, włoski, rzęsy, zgrubiały naskórek
Niespecyficzne usuwanie patogenów
Wymioty, biegunka, łzawienie, kichanie, kaszlenie
Ile patogenów z powierzchni organizmu może barierę nabłonkową przekroczyć a ile jest w stanie przedostać się do krążenia
Na każdy 1 000 000 patogenów 100 przekroczy barierę a 1 przedostanie się do krążenia
Jakie leukocyty do odpowiedzi wrodzonej
Granulocyty, makrofagi, komórki NK
Jakie leukocyty do odpowiedzi nabytej
Limfocyty T, limfocyty B
Które limfocyty odpowiedź humoralna a które komórkowa
T komórkowa
B humoralna
Jakie fagocyty są “najważniejsze”
Neutrofile
Jakie sposoby eliminacji patogenów w odporności wrodzonej
Fagocytoza, wybuch tlenowy, białka przeciwbakteryjne, trawienie enzymatyczne
Kto jako pierwszy opisał objawy zapalenia
Celsus
Objawy zapalenia
- lokalne ocieplenie przez zwiększony napływ krwi połączony z wypełnieniem się sieci kapilar
- lokalne zaczerwienienie - efekt wypełnienia kapilar i zwolnionego odpływu krwi
- lokalny obrzęk - skutek wysięku białek osocza
- lokalny ból - stymulacja lokalnych zakończeń nerwowych przez mediatory zapalenia - bradykinine, prostaglandyny
- czasowa utrata funkcji - objaw dodany przez Galena
Adaptacyjna rola bólu
Sygnał alarmowy dla organizmu
- zachowania rekuperacyjne (ochrona miejsca zranienia)
- ograniczenie ruchliwości
- oszczędności energetyczne
Dlaczego odczuwamy nadwrażliwość na bodźce mechaniczne i termiczne przy zapaleniu
- zostaje obniżony próg pobudliwości nocyceptorów
- sumowanie przestrzenne i czasowe bodźców
- aktywacja “śpiących” nocyceptorów
Hiperalgezja
(przeczulica)
Odczuwanie bólu nieproporcjonalnie do bodźca - zaangażowane PGE2
Allodynia
Bodziec neutralny staje się bodźcem bólowym
Etapy odpowiedzi wrodzonej
- Rozpoznanie patogenu
- Reakcja naczyniowa
- Aktywacja i migracja leukocytów
- Eliminacja patogenu
- Wyciszanie reakcji
Gdzie znajdują się mastocyty
W tkance łącznej i błonach śluzowych, w pobliżu naczyń krwionośnych i zakończeń nerwowych
Ziarnistości w mastocytach
Histamina, heparyna, leukotrieny
Rozpoznanie patogenu
Mastocyty przy pomocy receptorów PRR będą rozpoznawać struktury PAMP czyli wzorce molekularne związane z patogenami
Czy wszystkie patogeny mają PAMP
Tak
Jakimi strukturami mogą być PAMP
Mogą to być wielocukry, białka ściany komórkowej, kwasy nukleinowe
Cechy wspólne i niezbędne do funkcjonowania jako PAMP
- Niezbędne do przeżycia drobnoustroju
- Niezmienne ewolucyjnie
- Są typowe dla całych dużych grup drobnoustrojów
- Nie występują w komórkach gospodarza
PAMPy na powierzchni bakterii
Peptydoglikany ściany komórkowej
PAMPy na powierzchni bakterii gram-
Liposacharyd
PAMPy na powierzchni bakterii gram+
Kwasy tejchojowe
PAMPy na powierzchni grzybów, drożdży
Zymosan
PAMPy wewnątrzkomórkowe wirusów
Dwuniciowe RNA (dsRNA)
PAMPy wewnątrzkomórkowe bakterii
Wyspy CpG = niemetylowane sekwencje DNA
DAMP
Sygnały zagrożenia:
Białka szoku cieplnego i białko wysokiej mobilności
Mogą być uwolnione z komórek gospodarza w momentach zakażenia ale też w momentach uszkodzenia tkanki
Co rozpoznaje TLR4
Liposacharyd
Substancje oplaszczajace PAMP
Kolektyny: białko wiążące mannoze, białka A i D sulfaktrantu
Pentraksyny: białko C-reaktywne (CRP), surowiczy amyloid A, pentraksyna 3
Inne: białka wiążące peptydoglikan
Receptory uczestniczące w fagocytozie
Receptory lektynowe
Zamiatacze
Integryny
Receptory aktywujące komórki
TLR
NLR
TLR
Cytozolowe sensory DNA
Receptory zamiatacze (SRA)
Rozpoznają lipoproteiny, pomagają rozpoznać LPS i kwas tejchojowy
Receptory TLR
- białka TOLL zaangażowane w embriogenezę drosophili i rozpoznanie patogenu
- u C. elegans wyczuwają bakterie którymi się żywią
- Fragment LRR bogaty w leucynę
Działanie TLR u kręgowców
Rozpoznają PAMPy. Kiedy mamy taką infekcje to dochodzi do uruchomienia kaskady proteaz serynowych, przecinają one białko pro-Spatzle a po rozcięciu on przyczepiany jest do białka TOLL
Co dalej po rozpoznaniu PAMP przez PRR
- Transdukcja sygnału wewnątrzkomórkowego, stymulacja ekspresji cytokin prozapalnych i chemokin
- Wydzielanie wyprodukowanych mediatorów
- Cytokiny mogą wymagać dalszej aktywacji
Rola NFkappaB w aktywnej odpowiedzi immunologicznej
- Nieaktywny NFkappaB w cytoplazmie
- Po związaniu PAMP przez PRR dochodzi do aktywacji kaskady przekaźników wewnątrzkomórkowych
- Odłączenie inhibitora od NFkappaB i jego translokacje z cytoplazmy do jądra
- W kadrze NFkappaB wiąże się ze specyficznymi sekwencjami DNA i powoduje ekspresję białek prozapalnych
- Kiedy powstaną cytokiny prozapalne to zostaną wydzielone. Niektóre będą działać od razu, inne będą wymagać aktywacji
Funkcje NFkappaB
- Stymulacja ekspresji cytokin prozapalnych i chemokin
- Stymulacja ekspresji czynników anty-apoptotycznych
- Stymulacja ekspresji cząsteczek przylegania (ICAM,VCAM)
- Regulacja cyklu komórkowego
Inflamasom
Kompleks aktywujący kaspazę 1
Co robi kaspaza-1
Powoduje potranelacyjną modyfikacje interleukin
Która domena NLR jest odpowiedzialna za aktywację komórki
CARD
Która domena NLR jest odpowiedzialna za oligomeryzację
NACHT
Która domena NLR jest odpowiedzialna za wiązanie PAMP
LRR (bogata w leucynę)
Jakie białko jest potrzebne do powstania inflamasomu
Białko adaptorowe - ASC
Aktywacja kaspazy-1
Żeby kaspaza się zaktywowala musi wejść w skład kompleksu. NLR swoią domenę PYR łączy z domeną białka ASC. Domena CARD łączy się z kaspazą-1
Pyroptoza
Tworzenie porów w błonie komórkowej.
Spuchnięcia i pęknięcie komórki
Wydzielenie czynników zapalnych
Apoptoza
Obkurczenie komórki
Formowanie ciałek apoptotycznych
Kondensacja i fragmentacja jądra komórkowego
Czym są choroby autozapalne
Zaburzenia w funkcjonowaniu odporności wrodzonej
Nawracające objawy zapalenia, gdy w organizmie nie występuje zakażenie
Zmieniona budowa i czynności białek wchodzących w skład inflamasomu
Śródziemnomorska gorączka rodzinna
Gen MEFV koduje pyrynę. Jak dochodzi do przegrzania to pojawia się reakcja zapalna bez celu
Terapie mają na celu np. zablokowanie receptora dla IL-1 albo podanie receptora pułapki
Reakcja naczyniowa
Mastocyty uwalniają mediatory które ja wywołują.
Napływ krwi jest zwiększony
Odpływ krwi jest spowolniony
Wypełnienie sieci naczyń kapilarnych
Jakie mediatory są uwalniane przez mastocyty w reakcji naczymiowej
- W ciągu pierwszy 5 minut histamina, heparyna
- Między 5-30minut lipidowe mediatory LTC4, PGD2
- Następne kilka godzin cytokiny, np. IL4
