wicherek - te strony co trzeba było Flashcards

1
Q

terapie celowane w raku jajnika to

A
  1. przeciwciala
  2. inhibitory punktow kontrolnych
  3. szczepionki ACT (adoptive cell therapy)
  4. terapie zlozone
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

EpCAM co to

A

epithelial cell adhesion molecule
czasteczka adhezyjna komorek nablonkowych

podlega silnej ekspresji w tkance raka jajnika, jest na to celowane przeciwcialo (katumaksomab).

katumaksomab i targetowanie EpCAM hamuje tez tworzenie wysieku otrzewnowego i wydluza czas miedzy punkcjami otrzewnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

molekuly do terapii antyangiogennej w raku jajnika

A

anty-VEGF
– aflibercept
– nintedanib, pazipanib (też anty-FGF, PDGF*)

anty-receptory angiogenne
– sorafenib, sunitinib (anty-VEGFR)
– kabozantynib (hamowanie receptorow przez kinaze tyrozynowa)
– cetuksymab (anty-EGFR)

inne
– katumaksomab – anty-EpCAM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

HPV nowotwory na swiecie i jaki % nowotworow szyjki

A

5% nowotworow na swiecie zw z HPV
50% nowotworow jamy ustnej zw z HPV
>90% nowotwotow szyjki macicy zw z HPV

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

infekcja HPV jaki ma przebieg

A

wiekszosc infekcji ulega samoograniczeniu w przeciagu roku, wyjatkowo do 3 lat

tylko w zaburzonej odpornosci czy funkcji komorek wirus przetrwa i stan zapalny toczy sie latami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

co pozwala odroznic przejsciowa infekcje HPV od przetrwalej

A

mRNA dla onkogenow E6 i E7

wynik HPV DNA⊕ nie pozwala odroznic zakazenia przejsciowego od przetrwalego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

kiedy mozna podejrzewac nienablonkowy guz jajnika

A

kazdy przypadek <40 rż, zmiany torbielowato-lite lub lite

→ wykonaj markery beta-hCG, LDH, AFP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

docelowa cytoredukcja w raku jajnika i jakie sa grupy prognostyczne o nia oparte

A

niepozostawienie zadnych ognisk wszczepow lub pozostawienie wylacznie takich do 1 cm wlacznie (lepsze 5-letnie przezycie ze wzgledu na wrazliwosc takich ognisk na chemioterapie)

grupy prognostyczne:
1. calkowita resekcja - brak choroby makroskopowej (R0)
2. minimalna choroba resztkowa - wielkosc ognisk ⩽1 cm (R1)
3. duza choroba resztkowa - ogniska >1 cm (R2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

najwieksze znaczenie prognostyczne w skutecznosci leczenia raka jajnika ma

A

usuniecie wszystkich makroskopowo widocznych zmian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

wczesny rak jajnika - epidemiologia i definicja

A

figo stage I - II
czyli nie dal przerzutow do wezlow zaotrzewnowych

15-30% chorych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

czynniki ryzyka wznowy raka jajnika (to co w testach jest: “do czynnikow ryzyka naleza”)

A
  1. stopien zroznicowania raka (G3 vs G1)
  2. podtyp stopnia zaawansowania
  3. typ histologiczny
  4. obecnosc grubych zrostow
  5. znaczne wodobrzusze
  6. pekniecie torbieli przed zabiegiem lub w trakcie
  7. dodatni wynik cytologii otrzewnowej
  8. obustronnosc zmian
  9. naciek raka poza torebke
  10. wiek chorych (⩾60 vs <60 lat)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

fertility sparing w raku jajnika - warunki

A
  1. IA lub IC, ale z zajeciem 1 jajnika (obustronnosc zmian wyklucza)
  2. korzystny typ histologiczny
    – sluzowy
    – surowiczy
    – endometrioidalny
    – mieszany
  3. stopien zroznicowania G1-G2
  4. wykonanie kompletnego stagingu (siec, wezly miedniczne + PALN, liczne wycinki z otrzewnej, wycinki z drugiego jajnika)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

przychodzi babka po zakonczonym rozrodzie ze zmiana o niskim ryzyku zlosliwosci w jajniku - jakie postepowanie operacyjne

A

LPS lub LPT
jesli 45-60 rż. → usun przydatek i drugi jajowod, intra, pacjentka ma byc poinformowana o protokole raka jajnika
>60 rż → obustronna adneksektomia, intra, protokol raka jajnika jw.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

port site metastasis - co to

A

przerzut raka np jajnika do miejsca wklucia troakara (ryzyko ok 1%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

grupa chorych na raka jajnika cechujaca sie najwiekszym ryzykiem powiklan POoperacyjnych to

A
  1. wiek ⩾75
  2. albuminy <3 g/dl (niedozywienie)
  3. niska wydolnosc (ASA ⩾4)
  4. duzy rozsiew nowotworowy
  5. IV stopien FIGO
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

HIPEC temperatura

A

39-43 st C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

co to jest technika koloseum lub metoda Sugarbakera

A

otwarta metoda podawania HIPEC
(jama brzuszna otwarta podczas perfuzji chemioterapeutyku)

zalety: rownomierne rozprowadzenie chemioterapeutyku
wady: trudnosc w osiagnieciu zaplanowanej temperatury, ryzyko kontaminacji otoczenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jaki odsetek rakow jajnika jest zw z dziedziczny, czynnikiem genetycznym

A

15%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ryzyko wystepowania przerzutow do wezlow raka trzonu w zaleznosciod gradingu

A

G1 - miedniczne 5%, okoloAo 3%
G3 - m: 17%, o-Ao: 28%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

leczenie hormonalne raka trzonu - jakie leki i jaka kontrola

A

400-600 mg/d medroksyprog
megestrolu octan 160-320 mg/d

po 6 miesiacach kontrolna abrazja/hsc/mri i niezwloczne starania lub operacja w razie braku remisji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

klasyfikacje radykalnego postepowania operacyjnego w wycieciu trzonu to

A
  1. GCG-EORTC
  2. Pivera-Rutledge’a-Smitha
  3. Querleu-Morrow
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

glowna przyczyna zgonow kobiet w wieku reprodukcyjnym

A

nowotwor zlosliwy

(nie wiem skad to wicherek wzial, bo wg cdc - wypadki/urazy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

najczesciej wykrywany nowotwor zlosliwy w ciazy

A

rak szyjki macicy

24
Q

CIN stwierdza sie u jakiego % ciezarnych

A

5%

25
Q

wielkosc guza jajnika, ktora u ciezarnej pozwala podejrzewac proces zlosliwy

A

> 6 cm

mimo ze IOTA 10 cm…

26
Q

kiedy najwczesniej mozna wykonac operacje zmiany jajnika w ciazy

A

po 12 rc

(chemia po I trym)

27
Q

najwazniejszy czynnik prognostyczny powodzenia trachelektomii

A

srednica guza

choc gleboki naciek >1 cm tez sklada sie na przyczyne 25% ryzykanawrotu

28
Q

jakie typy histologiczne raka szyjki mozna zakwalifikowac do leczenia oszczedzajacego (trachelektomii)

A

plaskonablonkowy
gruczolowy
mieszany

29
Q

preferowana metoda wyciecia macicy wg wicherka

A

brzuszne srodpowieziowe wyciecie macicy

czyli wyciecie po otwarciu dwoch przestrzeni: pecherzowo-macicznej i odbytniczo-macicznej

30
Q

szew sposobem Haeneya

A

to ten sposob z podkluwaniem macicznych przy histeroskopii zakladajac szew na czubku krzywego zacisku na bokach szyjki

31
Q

klasyfikacja radykalnego wyciecia macicy wg Pivera-Rutledge’a-Smitha

A

klasa I
• wyciecie zewnatrzpowieziowe macicy sposobem TeLinde’a - wlasciwie jest jak proste wyciecie macicy, tylko wypreparowane moczowody odsuwa sie bocznie, co pozwala uzyskac (niewielki, ale jednak) margines przymacicz i pochwy wokol szyjki
→ w raku przedinwazyjnym i we wczesnej inwazji oraz po skutecznej neoadjuwantowej radioterapii

klasa II
• wycięcie macicy + połowa więz. szerokiego + połowa krzyżow-macicznego + 1/3 górna pochwy
• przeciecie macicznych w miejscu krzyzowania sie z moczowodem
→ rak inwazyjny (większe zaawansowanie niż klasa I), małe wznowy po radioterapii

klasa III — operacja Wertheima-Meigsa
• wyciecie macicy + cale wiez. szerokie + krzyzaki odcina sie od k. krzyzowej + 1/2 pochwy + limfadenektomia
• odciecie t. macicznych przy odejsciu od biodrowych wewnetrznych
• wypreparowanie moczowodów przy odejsciu od pecherza moczowego
→ rak szyjki FIGO IB - IIA

klasa IV
• + odciecie moczowodu od wiezadla lonowo-pecherzowego + wyciecie tetnicy pecherzowej gornej + wyciecie min. 3/4 pochwy
→ wznowy po radioterapii

klasa V
• wyciecie pecherza moczowego, utworzenie nowego z jelita i wszczepienie do niego moczowodow
→ naciek pecherza i dystalnych odcinkow moczowodow

32
Q

lokalizacje raka sromu

A

80% wary
10% lechtaczka
10% spoidlo tylne

33
Q

jaki % rakow sromu ma zwiazek z HPV

A

40-60%
(a 90% neoplazji srodnablonkowej neoplazji sromu)

34
Q

obrzek limfatyczny po limfadenektomii pachwinowo-udowej

A

to najczestsze powiklanie po tej limfadenektomii (22-80%) przypadkow

pojawia sie najczesciej w ciagu 3 miesiecy po operacji
zwieksza ryzyko róży

35
Q

procedura wezla wartowniczego w raku sromu

A

przy wielkosci zmiany do 2-4 cm
radiokoloid w czterech kwadrantach dookola guza (godziny 12,3,6,9),
potem 0,5-24h czekasz (zaleznie od ChPL)
i robisz limfoscyntygrafie

metoda izotopowa (a nie barwnikowa) jest z wyboru

36
Q

limfadenektomia okoloaortalna, co trzeba wypreparowac

A

1) gorna 1/3 moczowodow
2) ż. glowna dolna ponizej splywu żż. nerkowych
3) tt. i żż. lędźwiowe poniżej spływu nerkowych
4) proksymalna część t. krezkowej dolnej i tt. jajnikowe
5) włókna nerwowe splotu podbrzusznego górnego
6) włókna nerwowe splotu podbrzusznego dolnego

37
Q

powiklania limfadenektomii okoloaortalnej

A

srodoperacyjne:
– uraz naczyniowy
– uraz proksymalnego odc. moczowodu
– perforacja j. kretego
– perforacja dwunastnicy (“jedno z najciezszych” powiklan)

pooperacyjne:
– limfocele (najczestsze); czasem przebija sie do jamy brzusznej imitujac wodobrzusze i progresje choroby
– obrzek limfatyczny (symetryczny/niesymetryczny, kk. dolnych)
– niedroznosc jelit (resekcja/uszkodzenie wlokien autonomicznych; imituje progresje choroby)
– zakrzepowo-zatorowe

38
Q

ktore powiklania pooperacyjne limfadenektomii moga imitowac progresje choroby, np raka jajnika

A

1) limfocele – jak wodobrzusze
2) niedroznosc jelit – po uszkodzeniu wlokien autonomicznych – jak naciek jelita

39
Q

fenomen redystrybucji - co to i charakterystyczny kiedy

A

dla sluzaka otrzewnej i raka jajnika

rozsiew komorek nowotworowych z plynem otrzewnowym i jego cyrkulacja, ktora obejmuje (grawitacyjnie) watrobe, a nastepnie idzie do gory po prawej stronie w zwiazku z ruchami oddechowymi i ujemnym cisnieniem w brzuchu generowanym przez przepone

40
Q

glissonektomia - co to

A

wyciecie torebki wloknistej watroby (torebka Glissona), w cytoredukcji otrzewnowej

41
Q

ile musi zostac jelita cienkiego po operacji cytoredukcyjnej

A

min. 1 m

42
Q

co jest przeciwwskazaniem do cytoredukcji

A

1) zajecie pecherza moczowego
2) zajecie drog zolciowych

43
Q

wskaznik zrakowacenia otrzewnej co to

A

PCI - peritoneal cancer index
(skala Sugarbakera)

⩾24 szansa na optymalna cytoredukcje jest niewielka
(max 39 pkt)

44
Q

podzial przerzutow wewnatrzotrzewnowych a jelito cienkie

A

typ 1 –
ogniska nieinwazyjne,
do usuniecia powierzchniowego

typ 2 –
niewielki stopien inwazji,
przeciwlegle do krezki
resekcja powierzchniowa sciany

typ 3 –
sredniego rozmiaru ogniska
przeciwlegle do krezki
resekcja okrezna calej grubosci sciany

typ 4 –
niewielka inwazja od strony krezki
uwazac na uszkodzenie unaczynienia!
jesli nie da sie wyciac bez uszkodzenia unaczynienia, resekcja segmentowa jelita

typ 5 –
duze ogniska
wymagana szeroka resekcja segmentowa jelita, z duzym marginesem zdrowej tkanki

45
Q

operacja metoda Bicker to

A

wszczepienie moczowodow do wstawki z jelita kretego do odprowadzania moczu po wytrzewieniu przednim

46
Q

najczestsze wskazania do wytrzewienia

A

przednie
– wznowa raka szyjki po radioterapii
– pierwotny tak szyjki macicy IVA z krwotokiem/przetoką
– mięsak
– wznowa raka endometrium po radioteraoii
– wznowa raka sromu

przednie zmodyfikowane
takie same jak przednie + wznowa raka jajnika

tylne:
– pierwotny rak szyjki IVA z krwotokiem/przetoka
– wznowa raka jajnika
– mięsak
– wznowa raka endometrium po RTH
– wznowa raka sromu

zmodyfikowane tylne:
jak tylne + pierwotny rak jajnika

47
Q

operacja Brunschwiga to

A

wytrzewienie

48
Q

przygotowanie pacjenta do HIPEC

A
  1. wklucie centralne (zyla szyjna wewn. prawa lub rzadziej podobojczykowa prawa)
  2. kaniula do t. obowodowej
  3. ciagly pomiar RR metoda “krwawa” (wewnatrznaczyniowy)
  4. pomiar ciagly temperatury w przelyku (max 38-39 st C)
  5. monitorowanie diurezy
  6. Ca2+, Mg2+, K+ - monitorowanie/wyrownanie
  7. glikemia - pomiar/wyrownanie
49
Q

HIPEC ile trwa

A

podawanie cytostatykow trwa ok 90 min

50
Q

co zrobic jak pacjent w HIPEC wchodzi w hipertermie i jak to mierzyc

A

pomiar w przelyku, max 38-39 st
gdy >40 st C
→ chlodzenie fizyczne
→ zwolnienie przeplywu cieczy
→ gdy nieskuteczne, zahamowanie przeplywu

51
Q

plynem do HIPEC moze byc

A

plyn Ringera
0,9% NaCl
5% glukoza (monitorowac glikemie uwazac na obrzek mozgu!)

52
Q

objetosc podawanego plynu w HIPEC

A

2000-4000 ml
przeplyw 200-1000 ml/h
cytostatyk podawany przez 90 min
potem dokladnie plukanie jamy otrzewnowej z bilansem tegoż płynu

53
Q

kiedy mozna odstapic od adjuwantowego w raku jajnika

A

FIGO IA - IB, G1 przy dobrym stagingu

54
Q

kiedy mozna wlaczyc chemioterapie w raku jajnika

A

1) FIGO wyzsze niz IA/IB G1, czyli od FIGO IA/IB G2-G3, II-IV
2) sprawnosc skala Zubroda 0-3
3) WBC ⩾1,5 tys/mm3, Hb ⩾8 g/dl, PLT ⩾100 tys/mm3
4) dobra watroba/nerki/serce

55
Q

przeciwwskazania do chemioterapii w raku jajnika - bezwzgledne i wzgledne

A

bezwzgledne
- AspAT / AlAT ⩾10x
- bilirubina całk. ⩾5x (128 μmol/l)
- klirens kreatyniny ⩽20 ml/min
- karmienie piersia

wzgledne
• neuropatia czuciowo-ruchowa CTCAE w stopniu G2 lub wyzszym
• sprawnosc Zubrod 4 (dopuszczalna tylko jako neoadjuwantowa)

56
Q

przeciwwskazania do bewacyzumabu

A
  1. niekontrolowane NT
  2. skaza krwotoczna
  3. 28 dni temu duzy zabieg operacyjny
  4. zaburzenia zakrzepowo-zatorowe