Week 9 Flashcards
Hoeveel carcinogenen zitten in sigaretten?
meer dan 4000, 55 met voldoende carcinogeniteit en 20 induceren longkanker in tenminste 1 diermodel
Wat is lag time?
tijd tussen roken en optreden longkanker –> 10-20 jaar
Wat is het belangrijkst voor de rook anamnese?
pack years, en dan vooral de duur
wat is het belangrijskte voor strijd tegen roken?
primaire preventie
wat is beste manier om te stoppen met roken?
voorkomen dat mensen ergens kunnen roken
wat is erfelijk bij longkanker?
risico om mutaties te krijgen die tot longkanker kunnen leiden en het mileu waarin je leeft, als hier veel gerookt wordt ga jij ook
wat is er met de waterpijp?
nog veel slechter dan sigaretten roken:
- veel meer rook exposure
- meer CO
- zelfde nicotine
wat is er zo erg aan vapen?
- gericht op jongeren
- samenstelling veranderd steeds dus we weten niet goed wat er in zit
- beeld longen is erger dan bij sigaretten: dense consodilaties
Bij wie zien we het meest longkanker als ze niet gerookt hebben?
jonge vrouwen uit zuid- oost azie
meestal dan kanker van 1 signaal afhankelijk –> EGF-R mutatie (adeno carcinoom) , terwijl het bij rokers vaak meerdere zijn
wat zijn risicofacotoren van niet rokers?
- 2e hand rook
- TB
- indoor radon
- kool verbrandings gassen
- occu[ational agents
- familie geschiedenis
- genetsiche varianten
misschien:
- COPD
- andere infecties
- dieet factoren: laag F en v en veel vet eten
- hormonale factoren
wanneer kan je pijn hebben bij longkanker?
als het de plura raakt of door metastase
wanneer ben je kortademig bij longkanker?
incomplete atelectase: er is dan shunting
wanneer is het vaakst hemoptoe (bloed ophoesten)?
bij centralen tumoren, dit zijn vaak plaveiselcarcinomen
wat zijn symptomen bij centrale luchtweg tumor?
- hoest
- sputum
- infectie
- hemoptoe
- dyspnoe
wat zijn symptomen bij pleuravocht (pleuritis carcinomatosa)
- dyspnoe
- hoest
- pijn
wat zijn symptomen bij pleura/ thorax wand ingroei?
pijn
wat is een symtoom van ingroei bij de nervus recurrens?
heesheid (stembanden staan stil)
wat is een symptoom bij oesophagus compressie
passagestoornissen (flinke tumor)
welke paraneoplastische syndromen zijn er die bij longkanker passen?
- vena cava superior syndroom
- SAIDH syndroom
- pancoast syndroom
- cushing syndroom
- horner syndroom
wat is het vena cava superior syndroom?
compressie door tumor/ lymfeklieren of trombose: bloed wordt niet goed afgeleverd: oedeem onder ogen
wat is het horner syndroom?
ingroei in sympatische streng: miosis, ptosis ooglid, anhydrosis en enoftalmie
wat is een sulcus superior tumor?
tumor in longtop die zorgt voor erge pijn in schouder door ingroei in plexus. Hij is beter te behandelen omdat er minder uitzaaing is
wat doe je als eerst bij verdenking op een longcarcinoom?
weefsel diagnostiek en stadiering
daarna ga je preoperatief naar longfunctie en evt hart kijken
wat is belangrijk bij anamnese longcarcinoom?
- moehied
- klachten van tumor
- vraag naar voorkomende metastasen
- neuroklachten, botpijn
- WHO- PS –> op bed liggen
wat is belangrijk bij LO bij longcarcioom?
- gewichtsverlies > 10% afgelopen 3 maanden
- lymfadenopathie (supraclaviculair en oksel)
- heesheid
- vena cava superior syndroom
- hepatomegalie
- weke delen zwelling
- kloppijn wervelkolom
welke afwijkingen wijzen op metastasen?
- hypercalciemie
- verhoogde leverenzymwaarden
wanneer gebruik je EUS?
- linkszijdige deel bovenste deel mediastinum
- subcarinale klier
- ondersste deel mediastinum bdz
- linker( en rechter) bijnier
wanner EBUS?
- bovenste deel mediastinum bdz
- subcarinale klier
- hiliare klier
wat zijn contra indicaties van transthoracale punctie die we normaal bij perifere tumoren gebruiken voor cytologie en histologie?
- respiratoire insufficientie
- monolong
- plmonale hypertensie
- stollingstoornissen
welke metastases kunne voorkomen bij longkanker?
alles
wat is stadium 1 en 2?
zijn nog locale ziekten binnen long
hoe behandelen we stadium 1?
operatie
Hoe behandelen we stadium 2?
operatie met evt (neo) adjuvante chemo-ummuno therapie / doelgericht
wat is stadium 3 en hoe behandelen we dat?
locaal gevorderd: heel groot zonder ly feklieren/ lymfeklieren in de buurt.
behandelen we als 2 of chemoradiotherapie + immunotherapie
wat is stadium 4 en hoe behandelen we dat?
uitgezaaid, chemotadiotherapie en/ of immunotherapei of doelgericht: afhankelijk van afwijking
wat is het verschil tussen stadium 1a en 1b?
1b is centraler / groter dan 1a
wat moet je doen om te weten of de ziekte curabel is?
stadiering weten
wat moet je doen om te weten of de patient operabel is?
functieonderzoek: kan de patient nog een stuk missen
- spirometrie
- diffusiecapacitiet
- inspanningstest
- cadiologisch onderzoek
- voedingstoestand
- performance status
waarom krijgen de meeste mensen geen operatie?
- mestasten
- irresectabele tumor
- inoperabel
wat houd post- operatieve zorg in?
- begint preoperatief
- uitgebreide voorlichting
- preassessment anaesthesioloog
- voeding
- spirometrie instructie
- stoppen met roken
wat doe je niet bij kleincellige carcinomen?
immuno/ target therapie
waar kan lonkanker uit ontstaan?
- bronchus
- bronchiolair
- alveolair epitheel
welke mutatie hebben rokers vaak?
K-RAS
wat zijn de 3 belangrijkste niet kleincellige carcinomen?
- plaveisel
- adeno
- groot cellig
wat zijn kenmerken van een plaveiselcarcinoom?
- sterke relatie met roken
- meer mannen
- vaak necrotisch
- verhoorning
- desmosomen
- geen buisvorming
- geen slijm
wat zijn kenmerken van adenocarcinoom?
- stijgende incidentie
- jongere vrouwen
- driver mutaties
- minder scherp begrensd
- minder in ditu
- vaak aan opervlakte
- slijmvormend’
- buizen
- geen desmosomen
- geen verhoorning
- TTF1 meestal positief
wat zijn kenmerken van Niet kleincellig carcinoom?
- niet goed te classificeren
- therapie moeilijk te bepalen
- kan overal in long ontstaan
- vaak met roken geassosieerd
- middel grote tot grote cellen
- vergrofd chromatine
- nuceloli duidelijk te zien
- scherpe grenzen
- geen buis slijm, verhoorning of desmosomen
- neuroendocrien wel zien
Wat vond epicurus?
Je moet niet te veel zeuren over emoties
–> als je echt goed nadenkt kan je alles loslaten en dan wordt je super gelukkig
wanneer ik er ben is de dood er niet
wanneer de dood er is ben ik er niet
wat zijn tegen argumenten tegen epicurus?
- je leven doet er wel iets toe voor anderen
- het is best leuk om te leven: benadruk de goedheid van leven en niet het kwaad van dood
- dood kan een traject zijn, niet licht aan en uit
- de mens is meer dan alleen zuiver rationeren
waarom kan iemand geen pijnbestrijding willen?
- je moet het leiden accepteren door fouten in eerder leven bv
- je kan niet met pijn medicatie naar de schepper
hoe staat de dood in de koran?
- god heeft vasstaan wanneer je dood gaat en dood is een overgang naar het eeuwige hiernamaals
- leef alsof je nooit dood gaat maar ook alsof vandaag je laatste dag is
wat is hermeneutiek?
intepreteren goddelijke teksten binnen het christendom
wat kan lijden zijn?
- test beproeving of straf
- het heeft zin: reinigt, loutert, boetedoening, je wordt er sterker van
- lijden is zinloos
hoevaak ziet een huisarts iemand met hoestklachten?
200 keer per jaar
wat zijn de meest voorkomende oorzaken van hoestklachten?
- bwi
- astma
- allerchie
hoeveel mensen met kanker hebben longkanker?
11%
wat zijn mogelijke klachten bij longkanker?
- hoesten
- bloed ophoesten
- vermoeidheid
- weinig eetlust
- afvallen
wat zijn risicofactoren van lonkkanker?
- leefstijl : roken
- omgeving: beroepsmatig (asbest, arseen, nikkel en chroom) en binnenmilieu (radongas en passief roken)
- genetische factoren: genmutaties (verhoogde kans ontstaan lonkanker en gevoeligheid tabaksrook) en erfelijke eigenschappen (aanleg verslaving)
Hoe wordt een bronchus carcinoom ingedeeld?
kleincellig
niet kleincellig:
- plaveiselcelcarcinoom
- adenocarcinoom
- grootcellig carcinoom
- adenosquameus carcinoom
- carcinoid carcinoom
- speekselklier typen
- overige typen
(bovenste 3 komen meest voor)
waar ligt een kleincellig carcinoom vaak?
centraal
waar zaait een kleincellig carcinoom vaak het eerst naar uit?
lymfeklieren in hilus long
hoe wordt een kleincellig carcinoom behandeld?
intensieve chemptherapie
Wat is hypertrofische osteoartropathie?
geeft clubbing en periositis van de kleine handgewrichten
Hoe ziet een kleincellig carcinoom er histologisch uit?
- kleine cellen
- geen of onopvallende nucleoli
- egaal vergrofd chromatide
- cellen zijn redelijk uniform/ monoform
- donkere kernen liggen tegen elkaar aan en duwen elkaar weg
- soms vormen cellen kleine rozetjes
Hoe ontstaat een plaveiselcel carcinoom?
schade aan het resporatpore epitheel met trilhaartjes –> cilindirisch epitheel wordt vervangen door het plaveiselepitheel
wat is er bij hooggradige dysplasie of carcinoma in situ?
het is niet meer duidelijk wat boven en onder is
Wat is er belangrijk bij een pleurapunctie?
- het pleuravocht wordt transcutaan aangeprikt
- de patient zit rechtop
- er wordt een korte naald gebruikt
- geprikt aan bovenkant rib recht boven thorax wand
- bij ontlastende punctie wordt een dunne kateter hebruikt
