Week 12 colleges Flashcards
Wanneer is een jongen in de puberteit?
Bij testisvolume >= 4 mm
Wat houden stadium 1 en 5 in bij de Tanner stadia?
1 is prepubertair, 5 is volwassen. De rest zit er tussenin
Welke leeftijden horen bij jongens bij een vervroegde en verlate puberteit?
Vroeg: <9 jaar
Laat: >14 jaar
Hoe kan het zo zijn dat er een groot testisvolume is maar geen beharing?
- Testosteronproductie nog niet zo veel
- Gevoeligheid van haarfollikels voor testosteron kan wisselend zijn
Wat kan er aan de hand zijn bij beharing maar geen testisgroei?
Testosteron komt ‘autonoom’ uit tumor in testes of androgenen uit bijnieren
Wanneer is de puberteit bij meisjes gestart?
Bij Tanner stadium M2
Door welk hormoon wordt borstontwikkeling gestimuleerd, waardoor wordt dit gemaakt?
Oestrogeen, door ovaria
Welk hormoon geeft pubesbeharing in meisjes? Waardoor wordt dit gestimuleerd?
Gestimuleerd door androgenen, gemaakt door ovarium en bijnier
Wanneer is de puberteit te vroeg en wanneer te laat bij meisjes?
Te vroeg: <8 jaar
Te laat: >13 jaar
Hoe test je of een pubertas praecox centraal of perifeer is?
LHRH (GnRH) test -> bij centrale puberteit leidt toediening tot hoge LH en FSH stijging ; bij perifere niet.
Noem 2 redenen om een pubertas praecox te behandelen
- Eindlengte preservatie (mn bij start <6 jaar) -> anders loopt de skeletleeftijd te ver voor en stopt het kind op een gegeven moment met groeien
- Emotioneel-sociaal
Welke 4 soorten diagnostiek doe je bij een vervroegde of verlate puberteit?
- Handfoto (skeletleeftijd ligt achter bij late rijping, ligt vóór bij te vroege puberteit)
- Basaal/random LH, FSH m.n. als verhoogd is
- Oestradiol/testosteron -> maar dat zie je eigenlijk ook aan de buitenkant
- LHRH (GnRH) test om te zien of LH en FSH al centraal geactiveerd is (alleen zinvol bij vroege puberteit)
Wanneer is bij jongens en meisjes de puberteit vertraagd?
Jongens: Testes < 4 ml bij leeftijd 14 jaar of ouder
Meisjes: M1 bij leeftijd 13 jaar en ouder
Wanneer is bij jongens en meisjes de pubesbeharing vervroegd?
- P2 stadium <8 jaar bij meisjes
- P2 stadium <9 jaar bij jongens
Hoe ontstaat een premature pubarche?
Door een vervroegde productie van androgenen (testis, bijnier, ovarium)
Wat houdt een premature pubarche in?
Vervroegde pubesbeharing zonder borstontwikkeling of vergroting van de testes
Door welk systeem wordt de m. destrusor geïnnerveerd?
Het parasympatische systeem
Hoe gedragen de detrusor en sfincter zich bij een suprapontiene laesie?
Detrusor: overactief
Sfincter: normo-actief
-> urge-incontinentie
Hoe gedragen de detrusor en de sfincter zich bij een spinale laesie?
Detrusor: overactief
Sfincter: overactief
Dus: spastische blaas en discoördinatie
Hoe gedragen de detrusor en de sfincter zich bij een sacrale laesie?
Detrusor: onderactief
Sfincter: onder/normoactief
Dus: slappe blaas, mer overloopinocntinentie en stuwing tot niet
Welke 4 behandelingen bij neurogene blaasfunctieproblematiek zijn gericht op problemen in de mictiefase?
- Intermitterende catheterisatie
- Alfa-blokker
- TUC/SPC
- Neuromodulatie
Welke 4 behandelingen bij neurogene blaasfunctieproblematiek zijn gericht op problemen in de opslagfase?
- Anticholinergica
- Bèta mimetica
- Botox
- TUX/SPC, neuromodulatie, blaasaugmentatie (cave perfomatie), ileumconduit
Hoe werken anticholinergica bij een overactieve detrusor?
Minder Ca2+, hierdoor minder samentrekking van blaas. Zo is de blaas minder gevoelig voor vulling en trekt deze minder gauw samen
Noem 3 bijwerkignen van anticholinergica gebruikt bij urge-incontinentie
- Troebel zien
- Droge mond
- Obstipatie
Hoe werkt botox bij urge-incontinentie?
AcH wordt niet meer afgeleverd, hierdoor minder Ca2+ en minder samentrekking
Noem 2 oorzaken van een double bubble op XBOZ
- Duodenumatresie
- Pancreas annulare → ronde pancreas om duodenum heen
Hoe ontstaat een duodenumatresie?
o Duodenum is normaal eerst hol, daarna solide, en daarna weel hol (recanalisatie)
o Bij duodenumatresie faalt de recanalisatie, waardoor een deel solide blijft
Hoe behandel je een jejunumatresie?
Atretisch deel verwijderen en anastomose aanleggen. Vaak gaan het dan alsnog van wijd naar smal, dus voeding rustig ophogen
Welke ziekte is belangrijk om aan te denken bij een jejunumatresie?
CF, 6-13% van de patiënten met CF heeft een atresie
Waar moet je aan denken bij een anorectale malformatie?
VACTERL-H
Hoe ontstaat een volvulus?
Bij malrotatie liggen duodenum, coecum en dunne darm anders. Door smalle mesenteriumsteel kan de dunne darm draaien - volvulus. De malrotatie geeft gallig braken, een volvulus kan necrose veroorzaken
Een volvulus kan ook partiëel zijn, maar een volvulus van het hele dunne darm kan niet ontstaan zonder malrotatie.
Hoe behandel je een malrotatie met of zonder volvulus?
Laddse procedure. De Laddse banden worden geklieft. Derotatie van volvulus (tegen de klok in!). Zo nodig ook resectie necrotische darm
Hoe herken je op een X-BOZ met contrast de ziekte van Hirschsprung?
Distaal een vernauwing, gevolgd door proximalere verdikking
Hoe ontstaat de ziekte van Hirschsprung?
Van proximaal naar distaal dalen de ganglioncellen in t/m het rectum
- Als dit niet goed verloopt heeft het distale deel van het colon geen ganglioncellen
- Hierdoor is geen ontspanning mogelijk, het blijft samengeknepen
Hoe behandel je de ziekte van Hirschsprung?
- Acuut: rectumcannule is heel belangrijk om meconium er uit te krijgen → geeft ook veel opluchting bij baby
- Later resectie aganglionaire deel, na 2-3 maanden volledige laparoscopische pullthrough
Hoe ontstaat een intrinsieke en een extrinsieke UPJ-stenose?
- Intrinsiek: in wand ureter
- Extrinsiek: crossing vessels
Noem 4 indicaties voor een behandeling van een UPJ-stenose
- Klachten: pijn, UWI, Nierstenen
- Echo: pyelumdiameter >40 mm
- Echo: toename pyelumdiameter
- Nierscan: verminderde functie
Noem 2 indicaties om VUR te behandelen
Doorbraak UWI’s (dus bij profylaxe/conservatief beleid) en toename nierschade (op DMSA scan)
Welke 2 operatieve opties zijn er bij VUR?
- Minimaal invasief: Deflux (succes +/- 60-70%)
- Open: ureter-reïmplantatie (succes +/- 95%)
Hoe behandel je een obsturctieve mega-ureter?
Ureter-reïmplantatie volgens Reven. Ureter wordt smaller gemaakt en op pyelum geplakt
Wat houdt een nierduplicatuur met hydrocèle in?
- Stenose distale ureter → in de blaas
- Dit zorgt voor ureter verwijding in de blaas = ureterocèle
- Bovenste ureter heeft dit probleem
Hoe kun je operatief een nierduplicatuur + hydrocèle behandelen?
Punctie ureterocèle, excisie ureterocèle + reïmplantatie
Waar zie je vaan een ectopische ureter implanteren bij jongens? En waar bij meisjes?
Jongens: in zaadblaasjes
Meisjes: in vagina (dus druppel-incontinentie)
Hoe behandel je een nierduplicatuur met een ectopisch uitmondende ureter?
Via een bovenpoolse resectie.
Wat doe je op de echo bij urethrakleppen?
Een verwijde proximale urethra (hoor je niet te kunnen zien), vooral verwijd in het pars prostatica
Hoe behandel je urethrakleppen?
Met scopische excisie
Noem 4 oorzaken van hypospadie
- > 95% onbekend
- Androgeen receptor defect
- Afwijking androgeen metabolisme
- Genetisch defect
Welke 3 klassen aan hypospadie zijn er?
Glandulair (25%), distaal & mid-schacht (67%), proximaal (8%)
Noem de 4 doelen van een hypospadie correctie
Normale positie meatus, correctie curvatuur, normaal uiterlijk, geen complicaties
Noem 2 complicaties van een correctie van een hypospadie
Fistel, dehiscentie