Waarnemen is interpreteren (H3) Flashcards
Interpretatie door top-down
Door top-down processen vullen mensen heel persoonlijk in wat een bepaald beeld met zich mee brengt. Zo interpreteert iedereen een beeld anders.
Bv. iedereen zal een kast ervaren als een kast, maar niet iedereen zal hem mooi vinden.
Rol van vroegere ervaringen
De rol van vroegere ervaringen zorgt ervoor dat nieuwe ervaringen die hetzelfde lijken besmeurd zijn met oordelen uit het verleden. Dit is een top-down proces.
Bv. Je kan vroeger gebeten zijn door een hond, waardoor je tegenwoordig bang bent van honden en ze niet meer vertrouwt. Ook al zou het een lieve hond zijn.
Beïnvloeding van subjectieve betekenissen
Subjectieve betekenissen kunnen beïnvloed worden door verlangens, gevoelens en verwachtingen van het moment zelf.
Bv. Geur van eten zal eerder opvallen wanneer je honger hebt.
Bv. Als je denkt dat je opvallend bent, dan zal je ook ervaren dat mensen naar je kijken.
We projecteren vaak eigen verlangens, gevoelens en verwachtingen in wat we waarnemen. Je schrijft bepaalde eigenschappen toe aan de mensen in de buitenwereld. Dit heet projectie en er zijn 2 soorten.
- Complementaire projectie
Wie of wat we waarnemen wijzen we kenmerken toe die onze eigen ervaring van onszelf aanvult. Bv. iemand die onzeker is, vult bij contact met andere in dat hij/zij op hen neerkijkt.
- Supplementaire projectie
Wie of wat we waarnemen schrijven we verkeerdelijk bepaalde kenmerken voor die we zelf bezitten. Bv. Je eet zelf heel gestructureerd, je gaat er vanuit dat andere dit ook doen.
Invloed van kleur
Kleur heeft ook invloed op een prikkel. Zo zijn er verschillen in wat mensen als beste afwasmiddel beschouwen afhankelijk van de kleur. Groen zou fris zijn en geel zou vet goed op kunnen lossen. Zo kan je zien dat enkel kleur al een invloed heeft op een prikkel.
Impact van de omgeving op een prikkel
Contrastfenomeen: Verschil in prikkel vanwege de omgeving waarin hij zich bevind.
Denk aan de Ebbinghaus-illusie. Hierin wordt de prikkel beïnvloed door de omgeving. De rode cirkel rechts lijkt groter, doordat de omliggende cirkels kleiner zijn.
Assimilatie-effect: Effect wanneer verschil tussen object en omgeving klein is. Dit kan leiden tot het toeschrijven van kenmerken uit de omgeving op het object.
Bv. Advertentie van gezichtsmasker wordt vertoont met als omgeving een rustig paradijs. Dit geeft het kenmerk aan het masker dat het rustgevend is.