Structuur van het zenuwstelsel (H2) Flashcards
Centrale Zenuwstelsel (CZS)
Alle delen van het zenuwstelsel dat binnen de schedel of wervelkolom ligt. Hersenen en het ruggenmerg.
Zenuwen zijn dikke bundels axonen die zich ver vertakken in het lichaam tot uiteindelijk dunne uitlopers.
Perifere Zenuwstelsel (PZS)
PZS omvat de vele zenuwen waarmee het CZS contact houd met de verschillende organen van het lichaam.
Sensorische zenuwvezels
Motorische zenuwvezels
Sensorische voorzien het CZS van sensorische input vanuit zintuigen en ingewanden.
Motorische sturen impulsen naar spieren en klieren.
Willekeurig- (WZS) en autonoom (AZS) zenuwstelsel
Willekeurig zenuwstelsel gaat over de activiteiten die onder controle staan van het bewustzijn. (vb. bewust een bal schoppen)
Autonoom zenuwstelsel gaat over activiteiten die gericht zijn op het functioneren van het eigen lichaam, hier komt geen bewustzijn aan te pas. (vb. temperatuurregeling)
(Para)sympathische zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel kan je verder onderscheiden tot 2 zenuwstelsels.
- Sympathische zenuwstelsel: Geeft doorslag wanneer inspanning geleverd moet worden of wanneer er stress ervaren wordt. Dit zenuwstelsel zorgt voor verhoging bloeddruk, versnelling hartslag en ademhaling, activiteit vertering wordt afgeremd. Stimuleert mobiliteit.
- Parasympathische zenuwstelsel: Actief wanneer lichaam ontspannen is. Spijsvertering en immuunsysteem worden dan maximaal gestimuleerd. Hart en ademhaling worden kalmer. Stimuleert herstel en aanvulling reserves.
De grote hersenen / cerebrum
Grote hersenen bestaan uit 2 hemisferen die verbonden zijn door een hersenbalk.
- Cortex: Verantwoordelijk voor verwerking van de informatie uit onze zintuigen, stockeren
van geheugen inhouden, taal en denk processen.
Verschil tussen grijze en witte hersenstof wordt veroorzaakt door myeline. De cortex is ongemyelineseerd.
- Basale ganglia: betrokken bij geautomatiseerde beweging, zoals lopen of fietsen.
- Amygdala: betrokken bij emoties.
- Hippocampus: essentieel bij inprenten geheugenmateriaal.
De tussenhersenen
Ligt tussen de 2 hemisferen in.
- Thalamus: Schakelstation voor informatie vanuit zintuigen, die doorgevoerd worden aan de grote hersenen.
- Hypothalamus: Hoofdregulator autonome zenuwstelsel, belangrijke rol gedrag en hormoonhuishouding wordt gesuperviseerd.
- Hypofyse: Werkt samen met de Hypothalamus voor hormoonhuishouding.
- Epifyse: Regulatie licht en donker en melatonine.
De hersenstam en cerebellum
Hersenstam verbindt de tussenhersenen met het ruggenmerg. Deze bestaat uit 3 onderdelen:
- bovenaan de middenhersenen
- in het midden de pons
- onderaan het verlengde merg
In het midden van de hersenstam bevind zich een compact netwerk neuronen die we de reticulaire formatie noemen.
Kleine hersenen / cerebellum zit achter op de hersenstam. Zorgt voor coördinatie van beweging.
Zenuwbanen
Bundels axonen afkomstig van hetzelfde punt.
Ganglia
Opeenhopingen van cellichamen en synapsen. Deze zijn niet gemyeliniseerd, waardoor ze als grijze stof beschouwt worden.
Kernen / Nuclei
Compacte massa neuronen die samen een bepaalde functie vervullen.
