Vöxtur.

Question 1

hvaða frumur búa til bein?

Answer 1

osteoblastar

Question 2

Hvaða frumur brjóta niður bein?

Answer 2

osteoclastar

Question 3

Hvað er fleira í beinum en kalkaður beinvefur?

Answer 3

osteoblastar, osteoclastar, beinmergur, æðar,taugafrumur

Question 4

Hvar lengjast löng bein?

Answer 4

Löng bein skiptast í enda og skaft. Á milli enda og skafts er vaxtarlína. Löng bein lengjast í vaxtarlínu.

Question 5

Hvernig koma chondrocytes að lengingu langra beina?

Answer 5

brjóskfrumur/chondrocytes skipta sér og fjölga, deyja og breytast með öðrum efnum í bein

Question 6

Hvað kemur í staðinn fyrir dauða chondrocytes?

Answer 6

Við dauða gömlu brjóskfrumanna myndast holur sem beinfrumur koma inn í og byrja að seyta kalkfosfati og prótini. Þessi bland harðar og myndar hið nýja bein

Question 7

Hvaða tvö skeið einkennast af hröðustum lengdarvexti

Question 8

Hvað hefur áhrif á vöxt?

Answer 8

Skortur á GH, TSH, Insúlíni og kynhormónum.
Skortur á fæðuefnum
Stress- dregur úr vexti
erfðir

Question 9

Hvaða áhrif hefur vaxtarhormón á efnaskipti fitu og glúkósa?

Answer 9

Bæði GH og hin ýmsu IGF hafa samanlögð áhrif á að örva vöxt bæði vöðva, beina og brjósks. Áhrif GH á efnaskiptin eru aðallega í gegnum áhrif þess til aukingar á glúkósa í blóði.

Question 10

Hvað er átt við með beinum eða óbeinum áhrifum vaxtarhormóns?

Question 11

Hvernig er magni GH og IGF 1 stýrt?

Answer 11

Testósterón og estradíól örva losun vaxtarhormóns og IGF-1,

Question 12

Hvaða áhrif hefur skjaldkirtilshormón á vöxt?

Question 13

Hvaða áhrif hefur insúlín á vöxt?

Question 14

Hvaða áhrif hefur kynhormón á vöxt?

Answer 14

Kynhormónin ýta undir lokun vaxtarlínu í löngum beinum. Vaxtarlínan beingerist alveg og það stöðvar lengdarvöxtinn á efri unglingsárum.

Question 15

Hvaða áhrif hefur kortisól á vöxt?

Question 16

Vaxtarhormónið GH

Answer 16

Lykilhormónið í eðlilegum vexti, sérstaklega í börnum.
GH er framleitt í framhluta heiladinguls og undir stjórn undirstúkunnar. Undirstúkan sendir frá sér púlsa af stýrihormóninu GHRH sem eru mestir í byrjun svefns.
GH er seytt í blóðið og flýtur þar um en töluverður hluti þess er bundin prótíni sem koma í veg fyrir að GH er pissað úr líkamanum. GH þarf hjálp við að auka vöxt og örvar því seytun á vaxtarhormónunum IGF-in

Question 17

GH & IGF-in áhrif:

Answer 17

GH og IGF-in örva myndun prótína og vöðva, örva vöxt beina og brjósks
GH eykur magn glúkósa í blóði

Question 18

Vöxtur mjúkvefja:

Answer 18

GH og IGF-in örva vöxt og skiptingu fruma líkamans
TSH og GH örva bæði myndun og þroska taugakerfisins
Insúlín þarf einnig til að örva vöxt og koma glúkósa inní frumurnar
Öll þessi hormón þurfa að vera til staðar ef eðlilegur vöxtur á að vera

Question 19

Fyrir hvað er kalkbúskapur líkamans mikilvægt?

Answer 19

Kalk er mikilvægt við myndun beinvefs (aðalbyggingarefni þeirra). Kalk er ein mikilvægustu jónir líkamans notuð sem taugaboðefni, vöðvasamdrátt, blóðstorknun, halda saman frumum okkar svo og við vöðvasamdrátt og að virka sem s.k second messenger
Kalk er tekið upp í smágirninu og seytt út í nýrum. Inntakan er aðallega í gegnum þekjufrumur í smágirni. Síunin er svipuð

Question 20

Hvaða þrjú hormón stjórna kalkbúskapi líkamans?

Answer 20

PHT
Calcitriol (vitamin D3)
Calcitonin

Question 21

PTH- Hormón

Answer 21

Framleitt í samnefndu kirtlum sem liggja fyrir aftan skjaldkyrtilinn. Við lækkaðan styrk kalks eykst framleiðsla PHT sem aftur eykur upptöku kalks auk niðurbrots beina og minni síun í nýrum => hærri styrks kalks.

Question 22

Calcitriol (vitamin D3)- Hormón

Answer 22

Eykur virkni upptöku kalks og minni losun í nýrum. PHT eykur myndun D3

Question 23

Calcitonin- Hormón

Answer 23

Peptíð sem framleitt af skjaldkirtlinum. Virkar í raun öfugt við PTH og minnkar losun kalks í beinum og eykur síun í nýrum