urinair stelsel Flashcards
hoefijzernier
fusie van craniale nierpolen -> toevalsbevinding
renale aplasie
geen aanleg van nier -> contralaterale nier vergroot
- bilateraal: niet leefbaar
renale dysplasie
ontwikkelingsstoornis in nier -> abnormale differentiatie renaal parenchym en aanwezigheid van abnormale structuren
- groepjes immature glomeruli
- zones van ongedifferentieerd mesenchym
- persistentie metanefrotische kanalen
- atypisch tubulair epitheel
- kraakbenige en benige metaplasie
juveniele nefropathie
chronische nieraandoening
- niet-inflammatoir
- degeneratief
- ontwikkelingsstoornis
- nierinsufficientie => kleine putjes in nieropp, onregelmatige bleke nier
sporadisch of erfelijk
hoe ontstaan renale cysten?
- obstructie nefron = cysteuze dilatatie
- afwijking in tubulair basaalmembraan = tubulaire zakvormige dilatatie
- afwijking in tubulaire cilia = polycysteus
- dedifferentiatie van tubulair epitheel = gedilateerde tubuli
bij welke dieren komen enkelvoudige niercysten vooral voor?
rund + varken
polycystic kidney disease (bij welke rassen?)
mutatie PKD gen -> vorming abnormaal polycystine eiwit
- gevuld met helder vocht
- gevolg: door groter worden ontstaat tubulo-interstitiële nefritis met nierfalen + fibrose
- vaak bij pers + bull terrier
veroorzaakt pyelonefritis een renale of post-renale ACI?
renaal => opklimmende infectie
wat zijn kenmerken acuut nierfalen?
- oligurie/anurie
- azotemie
- hyperkaliemie
- metabole acidose
- longoedeem: door vochtretentie, hypertensie, verstoorde elektrolyten, verhoogde permeabiliteit
wat zijn kenmerken chronisch nierfalen?
- polyurie/polydipsie -> concentreren niet mogelijk
- dehydratatie
- elektrolyten inbalans
- acidose
- niet-regeneratieve anemie: geen EPO -> geen stimulatie beenmerg
- retentie afvalstoffen: ureum, crea
- metastatische calcificatie: meer P en minder Ca, geen activatie vit D in nier -> PTH
verschil azotemie en uremie
azotemie: verhoogd aantal N-afvalproducten in bloed -> ureum en creatinine -> GEEN symptomen
uremie: symptomen door teveel ureum/crea
wat zijn niet-renale letsels bij uremie?
- endotheel bloedvaten aangetast -> hyaliene arteriolosclerose
- ulceratieve necrotiserende stomatitis en gastritis (hoge pH)
- bruin/grijs beleg in muil
- ulceratieve hemorragische colitis
- metastatische mineralisatie
- longoedeem
- spongiforme degeneratie -> astrogliosis
- niet-regeneratieve anemie (geen EPO -> geen stimulatie beenmerg)
- fibreuze osteodystrofie
intact nefron mechanisme
functie volledig nefron verstoord door gestoorde peritubulaire bloedvloei door glomerulaire schade
hyperfiltratie mechanisme
capillaire hypertensie leidt tot verhoogde capillaire filtratie -> glomerulosclerose = schrompelnier
immuuncomplex mechanisme
immuuncomplexen in glomeruli zorgen voor schade (glomerulinefritis
verschil glomerulonefritis en glomerulopathie
glomerulonefritis: glomeruli beschadigd met secundair tubuli, interstitium en/of bloedvaten
glomerulopathie: glomerulaire schade ZONDER ontstekingscellen
crescent vorming
cellulaire reactie als respons bij fibrine exsudatie in de urinaire ruimte bij beschadiging glomerulaire basale membraan
synechiae
adhesies tussen podocyten van de glomerulaire tuft en het kapsel ontstaan bij schade => hypertrofie en hyperplasie van podocyten van kapsel Bowman + fibrine thrombi in blvt
glomerulaire cysteuze atrofie
door obstructief proces thv tubuli
verschil tubulaire atrofie en necrose
atrofie: epitheelcellen kubisch-afgeplat -> later: opgezwollen met necrose of apoptose
necrose: cortex bleek en gezwollen, oppervlak vochtig, striatie met coagulatienecrose tubuli = oorzaak acuut nierfalen (vaak hele cortex wit)
cloisonné nieren
donkerbruin/zwarte nieren bij geit door neerslag ferritine en hemosiderine in tubulaire basaalmembraan
oorzaken voor witte cortex nier
- acute tubulaire necrose
- fysiologische vetopstapeling kat
renale fibrose
verlies van nefron waarbij samen met het omgevend interstitium wordt ingenomen door bindweefsel -> opp is onregelmatig, klein, hard + nierkapsel moeilijk te verwijderen
extramedullaire hematopoese
bloedvorming in interstitium van nier bij beenmerg onderdrukking
glomerulaire amyloidose (hoe ziet nier uit?)
AA reactieve type door amyloide neerslagen door acute fase eiwit serum amyloid A
- bij chronische inflammatie of neoplasie
=> nieren: vergroot, glad, bruine putjes
histologisch: hyaliene neerslagen in mesangium, glomerulus aangetast en ingenomen door amyloid, tubuli atrofisch, congo-rood+
tubulaire amyloidose
amyloid in basaalmembraan tubuli en interstitium
- asympatomatisch
- sharpei + abessijn: familiaal
hemoglobine nefrose
hemolyse -> Hb in bloed -> beschadiging tubulair epitheel + oranje-rode granulaire casts
=> nier: diffuus rood-zwart
oorzaken: bv. koper intoxicatie, leptospirose
oxalaat nefrose
vorming oxalaat kristallen bij anti-vries -> schade: anurie, acute nierfalen, hypocalcemie, sterfte
hoe ontstaat pulpy kidney disease?
clostridium perfrigens -> acute tubulus necrose
- nier: papperig met oedeem
hydronefros (oorzaak, uni- of bilateraal, congenitaal of verworven?)
progressieve dilatatie van het nierbekken met secundaire atrofie van de medulla en cortex
- oorzaak: obstructie urinewegen
- uni- of bilateraal
- congenitaal < verworven
DIS
gedissimineerde intravasculaire coagulatie -> microthrombi in capillairen die zuurstofvoorziening van cellen compromitteert
- coagulatienecrose + bloedingen => gemarmerd patroon
infract renale arterie - interlobaire arterie - arcuate arterie - interlobulaire arterie
- renale arterie: volledige necrose nier
- interlobulair: wigvormig (donker) cortex + medulla
- arcuaat: wigvormig hemorragisch infarct in cortex -> dan geel/grijs infarct omgeven door rode en witte rand
- interlobulair: speldenkop puntjes
polair infarct
grote infarcten aan 1 of beide polen nier door gestegen druk in pelvis met knikken van a. arcuata
wat is geen gevolg van chronische renale fibrose?
- fibreuze osteodystrofie
- arteriolosclerose
- anemie
- hyperthyroidie
hyperthyroidie
welke stelling mbt glomerulonefritis is correct?
- bij binding op de basaalmembraan van auto-antistoffen is er een lineaire verspreiding
- membranoproliferatieve glomerulopathie bevindt zich abluminaal (zijn antistoffen)
- membraneuze glomerulopathie bevindt zich luminaal.
- Bij glomerulonefritis worden er antistoffen gevormd tov de podocyten
bij binding op de basaalmembraan van auto-antistoffen is er een lineaire verspreiding
(- lumpy bumpy: circulerende antistof complexen
- lineair: auto-antistoffen)
(- membraneus: IgG + c3 => subepitheliale neerslag Ig complex ZONDER proliferatie cellen
- membranoproliferatief: IgG + Ag => subendotheliale/luminale neerslag mét proliferatie cellen)
Foto van een blaasdilatatie met hemorrhagische necrose: wat is geen oorzaak?
- hemogloburie
- blaasdilatatie
- cystitis
- obstructie
hemoglobinurie
glomerulonefritis + oorzaken
ontsteking van glomeruli + omliggende nierstructuren -> kan zowel glomeruli als tubuli beinvloeden
- door immuuncomplexen -> activatie complement + neutro’s -> monocyten + thrombocyten -> ischemie
- kan ook via opklimmende ontsteking baarmoeder/urinewegen
- leidt tot: hypoalbuminemie
macroscopisch: gezwollen nier met kleine rode puntjes (fibrose: granulair)
tubulo-interstitiele nefritis
ontsteking tubuli + nierinterstitium = weefsel tussen tubuli
- lymfoplasmacytair: immuun
- suppuratief: hematogeen
- pyelonefritis: ascenderend
hoe ontstaat acute suppuratieve glomerulitis?
bacteriele embolie
- actinobacillus equuli
= witte - donkerrode stikjes op nieroppervlak
wat is verschil tussen lumpy bumpy en lineaire Ig neerslag bij glomerulonefritis?
- lumpy bumpy: circulerende antistof complexen
- lineair: auto-antistoffen
wat is verschil tussen membraneuze en membranoproliferatieve glomerulonefritis?
- membraneus: IgG + c3 => subepitheliale neerslag Ig complex ZONDER proliferatie cellen
- membranoproliferatief: IgG + Ag => subendotheliale/luminale neerslag mét proliferatie cellen
synechiae nier
vergroeiing tussen basaalmembraan en kapsel bowman
Hoe ontstaat niet-suppuratieve interstitiële nefritis? hoe ziet het uit?
ontsteking interstitium van nier door chronische immunologische reactie op infectie
=> witte nodulaire/gestrieerde zones
leptospirose
- koorts, icterus, nierfalen, DIC
- petechien nier met hydropische degeneratie
- paard: abortus, lever- en nieraantasting, maanblindheid
- nieren gezwollen en donker => chronisch: fibrose
Hoe ontstaat suppuratieve interstitiele nefritis?
door hematogene infecties met bacterien -> thrombo-embolie kan voorkomen
pyelonefritis
ontsteking nierbekken en omgevend parenchym
- oorzaak: ascenderende bacteriele infectie => stase urine, urolithiase, blaascontracties, ectopische ureter
acuut: rode gezwollen wigvormige zone (gevuld met etter = suppuratieve pyelonefritis) -> rode-grijze striaties in medulla => chronisch: fibrose
- hypoxie -> oxidatieve stress
- hypertoon -> minder fagocytose
- ammoniak -> minder complement activatie
zijn littekens van chronische pyelonefritis een toevalsbevinding?
kan
gevolgen ectopische ureter
- secundaire infectie
- pyelonefritis
- hydrourether
blaasdivertikel
mucosa van blaas puilt uit in muscularis en vormt divertikel aan blaasapex
=> kan leiden tot blaasstase -> urolieten, infectie
hoe ontstaan uretrorectale en uretrovaginale fistels?
onvolledige splitsing cloaca in rectum en urogenitale sinus => urine afgevoerd via rectum en vagina
urolithiasis oorzaken
blaasstenen
- oververzadiging: silica, P, Mg, oxalaat, purine stoornis, geneesmiddelen (sulfo)
- pH urine: zuur (oxalaat), basisch (carbonaat)
- dehydratatie
- bacteriële infectie
- obstructie
- vreemde voorwerpen
urolithiasis gevolgen
blaasstenen
- beschadiging mucosa -> pyelonefritis of cystitis
- obstructie door gezwollen mucosa
- hydro-ureter of -nefros
- blaasdilatatie en/of -ruptuur
- uroperitoneum
- uremische letsels
waar zal urolithiasis zich vooral bevinden bij reu, kat, stier en bok/ram?
- reu: proximaal prostaat, bekkenomslag en prox penisbeentje
- kat: uiteinde of verloop urethra
- stier: bekkenomslag of proximaal s-bocht
- bok/ram: processus urethralis
welk type blaasstenen bij hond en kat?
hond: struviet, oxalaat, purines
kat: struviet, oxalaat
=> struviet vnl vrouwelijke honden en kat met FLUTD
=> oxalaat bij oudere reuen
wat is normaal bij paard wat betreft urolithiasis?
calciumcarbonaat + kristalurie is normaal wanneer dier geen stenen heeft
wat zie je bij retroflexie urineblaas?
urineblaas slaat om -> hemorragische infarcering met blaasdilatatie of ruptuur
- bij blaasvulling: uitpuiling in vagina, maar GEEN blaasmucosa zichtbaar = vagina-mucosa
urineblaas eversie
blaas geinvagineerd doorheen urethra -> urineblaas in vagina => urineblaas is binnenste buiten gekeerd en je kijkt op mucosa
prolaps: urineblaas komt naar buiten => kijkt op serosa
oorzaken urineblaas prolaps
- verhoogde abdominale druk bij partus
- hypotonie bij hypocalcemie rund
wat zijn predisponerende factoren voor cystitis?
- stase urine
- onvolledige lediging
- trauma
- basische pH
ascenderend (urethra), descenderend (nier) of via abdomen (blaaspunctie, trauma)
catarrale cystitis
ontsteking van blaas met milde hyperemie en submucosaal oedeem + troebele urine
ulceratieve-hemorragische cystitis
acute blaasontsteking bedekt met bloedklonter en hemorragische urine
fibrinonecrotiserende cysitis
acute blaasontsteking waarbij mucosa bedekt is door geelachtig beleg dat niet verwijderbaar is
ulceratieve cystitis
blaasontsteking met ulcera die bedekt zijn met bloedklonters (klein rode puntjes) -> urine vaak hemorragisch
hemorragische cystitis
gehel blaas is rood
fibrineuze - fibrinopurulente cystitis
fibrineuze: dikke witte strengen van fibrine
fibrinopurulent: etterig met fibrinevlokken
chronische productieve cystitis
mucosa rood en verdikt door irritatie blaasstenen
chronische folliculaire cystitis
vaak bij hond -> kleine ronde grijs-witte knobbeltjes die bestaan uit lymfocyten met een hemorragische rand
<-> ulceratief: volledig rode bolletjes
chronische polypeuze cystitis
mucosa plooien met poliepen
Welke van onderstaande afwijkingen van het urinair stelsel is geen toevalsbevinding?
Renale fusie
Renale aplasie
Renale dysplasie
Renale cysten
renale aplasie en dysplasie
wat is juist?
Pyometra kan aanleiding geven tot het onstaan van glomerulonefritis
Pyometra die door gram - bacterïen wordt veroorzaakt veroorzaakt een typische gele etterige vloeistof in de baarmoeder
Herpesvirussen geven een typische acute folliculaire vaginitis
Indien er maceratie wordt opgemerkt zijn de kansen om een pyometra vast te stellen zeer klein
Pyometra kan aanleiding geven tot het onstaan van glomerulonefritis
Welke bacterien veroorzaken typisch geel etterige vloeistof in baarmoeder?
gram+ bacterien
Welke aandoening is het gevolg van een Clostridium infectie?
Amyloidose
Pulpy kidney disease
Hydronefrose
Renaal infarct
pulpy kidney
Welk histologisch letsel zie je niet bij glomerulonefritis?
Synechiae
Podocyt hypertrofie
Necrose
Glomerulosclerose
necrose
Bij welke van deze aandoeningen komt een leknavel voor?
Urachus patens
Ectopische ureter
Urachus restant
Blaasdivertikel
urachus patens
Wat is geen predisponerende factor voor cystitis?
Stase van urine
Lage pH van urine
Blaasstenen
Onvolledige blaaslediging
lage pH
Bij welke vorm van cystitis zie je focale bloedingen met zones waar het epitheel is verdwenen?
Hemorragische cystitis
Ulceratieve cystitis
Chronisch folliculaire cystitis
Fibrinopurulente cystitis
ulceratief
Welke vorm van endometritis wordt er op het plaatje afgebeeld? => chocolade bruin
suppuratief
Acute nierschade, wat is fout?
reversiebel
acute tubulaire nierschade veroorzaakt polyurie
bij chronische tubulaire nierschade verlies van brushborder
acute tubulaire nierschade veroorzaakt polyurie
Welke van de onderstaande letsels is geen gevolg van uremie
A. Niet-generatieve anemie
B. Hyalien bloedvat degeneratie
C. Hypertrofische osteopathie
D. Secundaire renale hyperparathhyroïdie
C. Hypertrofische osteopathie
Welke renale aandoening is congenitaal
A. Hydronefrose
B. Renale cysten
C. Renale amyloidose
D. Pulpy kidney disease
renale cysten
Wat is niet een predisponerende factor van urolithiase?
A. Magnesium arm voeder
B. Sulfonamiden behandeling
C. Infectie
D. dehydratatie
Mg
Bij welke groep komen struviet calculi vaak voor?
A. Mannelijke honden
B. Herkauwers op een eiwitarm dieet
C. Varkens
D. Paarden
varkens