URAREN PROPIETATEAK

Question 1

ZEINTZUK DIRA

Answer 1

1. barne kohesioa: ur molekulen arteko erakarpena
2. termoerregulazioa T kontrolatzeko gaitasuna
3. izotzaren hedapena
4. erreaktibotasun kimikoa
5. disolbatzeko gaitasuna

Question 2

BARNE KOHESIOA

Answer 2

1. kapilaritatea= ur tanta batek bestetik tira ( landareen hodi eroaleak)
2. gainazal tentsio handia: zailtasuna gainazala apurtzeko ( zapatari)
3. konprimazintasuna: (eskeleto hidrostatiko ANIMALIA)
4. URTZE PUNTU ALTUA
5. IRAKITE PUNTU ALTUA

Question 3

TERMOERREGULATZAILEA

Answer 3

1. bero esp altua = 1g 1º igotzeko (4180 J/kgºC)
2. lurruntze beroa= 1g ur –> gas

Question 4

ura termoerregulatzailea izatearen ondorioak

Answer 4

• **lur planetaren **tenperaturaren tarte egokia bizirako
• bizidunek beroa galdu / irabazi ahal dute ( we are H2O mainly)
• gorputz tenperatura - izerdia

Question 5

IZOTZAREN HEDAPENA

Answer 5

• ## izotzaren dentsitatea txikiagoa = izotza flotatu

Question 6

erreaktibotasun kimikoa

Answer 6

• URAREN ionizazioagatik : ura azido/base bezala jokatuko du
• biomolekulak uretan disolbatuta egongo dira erreakzionatzeko
• metabolismoa uretan
• HIDROLISIAK : loturen apurketa h2o molekulekin

Question 7

disolbatzeko gaitasuna

Answer 7

• garrantzia:
  1. sustantzien garraioa disoluzioetan gertatzen
  2. zelula barne/kanpo garraioa ere
• sustantzia ezberdinak: ioniko,polar,apolar,anfipatiko

Question 8

SUS. IONIKOAK

Answer 8

• erraz disolbagarriak
• solbatazio ionikoa =
  ur molekulak-solutu molekulak inguratu (solbatazio geruza)-erakarpena desegonkortu ===SOLUTUA BANATU

Question 9

SUS POLARRAK

Answer 9

• hidrofiloak
• karga netorik ez
• karga partzialak bai

glukosa , proteinak

Question 10

SOLBATAZIO GERUZA

Answer 10

1- ur molek arteko HZ apurtu
2- ur molek === molek polar ( HZ sortu)
3- molek polarrak elkarrengandik banatu
4-molek polarrak ur molekula geruza batez inguratuta geratu = ezin berriz elkartu

sus polarrak

Question 11

SUS APOLAR

Answer 11

• hidrofoboak
• karga netorik ez

gantz azido

Question 12

ELKARREKINTZA HIDROFOBOA

Answer 12

• uraren kohesioagatik ur molek elkar erakarri
• molek apolarrak elkartzera bultzatu (urezko kartzela)
• molek apolar inguratuta geratu

olioa + ura

Question 13

SUS ANFIPATIKO

Answer 13

• alde hidrofilo / hidrofobo
• uretan orientatu afinitatearen arabera
• egitura : talde polar (urari) + talde apolar (uretatik ihes, *elkarrekin kontaktuan)

Question 14

FOSFOLIPIDOEN EGITURAK

Answer 14

1. geruza lipidiko bikoitza
2. mizelak: geruza bakar
3. liposomak: geruza bikoitz esferiko